Aanvallen door terreurorganisaties zorgen al sinds 2017 voor onrust in het noorden van Mozambique. Inmiddels is er sprake van een burgeroorlog én een humanitaire crisis. Christenen in het land voeren daarom hun gebed op.
In maart van dit jaar sloegen de Verenigde Naties alarm over de situatie in Mozambique. Door terreuraanvallen in de noordelijke provincie Cabo Delgado waren naar schatting in de eerste maanden van dit jaar 80.000 mensen ontheemd geraakt.
Sinds 2017 voert een aantal islamitische terreurgroepen in Cabo Delgado aanvallen uit op de bevolking en op steden in de regio. Nadat de rebellen begin 2021 de stad Palma hadden ingenomen, arriveerden troepen uit buurlanden om het Mozambikaanse leger te helpen de rust te bewaren.
In 2023 leek het wat rustiger, maar het geweld nam sinds begin dit jaar weer toe, om in mei te escaleren. Ook het in Zuid-Afrika gevestigde Denis Hurley Peace Institute, gelieerd aan de Bisschoppenconferentie voor Zuidelijk Afrika, is bezorgd. Directeur Johan Viljoen liet vorige maand weten dat “de situatie snel verslechtert”.
“Aanvallen vinden nu plaats in het zuiden en noorden van Cabo Delgado. Voor het eerst zijn de opstandelingen de rivier de Lurio overgestoken en vallen ze aan in de provincie Nampula”, aldus Viljoen. “De aanvallen zijn niet anders, alleen heviger.” Hij voegt eraan toe te vrezen dat ook veel militairen gesneuveld zijn.
Wat aanvankelijk begon als een reeks aanvallen door radicaal islamitische groeperingen is inmiddels verworden tot een grootschalige burgeroorlog, waarbij al meer dan 2600 mensen het leven lieten. Ondanks de impact van het geweld, gaat het conflict in deze aardgasrijke regio grotendeels voorbij aan het oog van de wereld en de internationale politiek.
“Er is sprake van een humanitaire crisis”, benadrukt Johan Viljoen. “Tot nu toe zijn meer dan 50.000 ontheemden naar de provincie Nampula gevlucht. Dit zijn degenen die geregistreerd staan bij het opvangcentrum. Maar er zijn er nog veel meer die bij lokale families zijn ondergebracht.”
“Het gebruik van kinderen als soldaten is wreed ”
Tweet dit!
Bij een aanval op de stad Macomia op 10 mei werden door de grootste terreurgroep in het land, Al-Shabab, ook tienerjongens ingezet om te vechten, zo meldt Human Rights Watch. De liefdadigheidsorganisatie zegt dat het onduidelijk is of de kinderen ook betrokken waren bij gevechten tegen de regeringstroepen en merkt op dat het rekruteren en inzetten van kinderen onder de vijftien jaar als kindsoldaten een oorlogsmisdaad is.
“Het gebruik van kinderen als soldaten door de gewapende groepering Al-Shabab is wreed, onwettig en voegt alleen maar toe aan de verschrikkingen van het conflict in Cabo Delgado”, aldus Zenaida Machado van Human Rights Watch.
Machado voegt eraan toe dat de inzet van kindsoldaten in de regio “zeer verontrustend is” en roept de terreurbeweging in Mozambique op om “alle kinderen in hun gelederen onmiddellijk vrij te laten en te stoppen met verdere rekrutering”.
Daarnaast roept Machado ook “de Mozambikaanse autoriteiten, gewapende groeperingen en internationale partners op hun inspanningen op te voeren om ervoor te zorgen dat kinderen veilig op school en thuis kunnen blijven, en weg worden gehouden van het slagveld”.
De regering in Mozambique benadrukte eerder dit jaar dat veiligheidstroepen, ondersteund door troepen uit Rwanda en andere landen uit Zuidelijk Afrika, de situatie in Cabo Delgado onder controle hebben.
Maar de recente toename van aanvallen in het gebied lijkt erop te wijzen dat de troepenmacht in het land nog geen beslissende slag heeft kunnen uitdelen aan de terreurorganisaties die actief zijn in het gebied, aldus de ngo International Crisis Group. Sterker nog, het lijkt erop dat de terroristen aan het hergroeperen zijn, aldus de ngo.
Ondertussen liet de SADC, de economische gemeenschap van Zuidelijk Afrika, begin dit jaar weten dat de door haar gestuurde veiligheidstroepen uit Mozambique worden teruggetrokken wanneer het huidige mandaat in juli afloopt. Botswana en Lesotho trokken hun troepen in april al terug, en in mei werd het vertrek ingezet van de eenheden van Angola en Namibië.
Wel kondigde Zuid-Afrika in april aan zijn troepen tot het einde van het jaar in Cabo Delgado te houden. Het land laat ook tweehonderd andere manschappen tot maart 2025 in het land om “illegale maritieme activiteiten” langs de Mozambikaanse kust te bestrijden.
Het escalerende geweld in Cabo Delgado is volgens bisschop António Juliasse Ferreira Sandramo van het bisdom Pemba vaak specifiek op christenen gericht. Mede om die reden grepen christenen in de Mozambikaanse stad Beira het feest van Onze-Lieve-Vrouw van Fatima afgelopen mei aan om hun gebed voor vrede in Cabo Delgado te intensiveren. Ze vroegen om de voorspraak van Maria om een einde te maken aan het conflict en de terroristische aanvallen in de regio. (Vert./bew. Susanne Kurstjens)
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
