Dat stellen de Belgische bisschoppen in een verklaring, die vandaag in De Standaard verscheen.

‘Zelfs overschreden’
Het “voorspelde hellende vlak een feit is geworden. De grenzen van de wet worden systematisch afgetast en zelfs overschreden. Steeds meer groepen patiënten komen in aanmerking voor euthanasie“.

Dementerenden
De bisschoppen reageren op de stemmen die in België opgaan om euthanasie ook toe te staan bij dementerenden op basis van een vooraf opgestelde wilsverklaring en op een vooraf vastgesteld moment, bijvoorbeeld als men familieleden niet meer herkent.

‘Deze logica’
Daarmee argumenteren voorstanders van uitbreiding van de wet niet langer vanuit het criterium van ‘ondraaglijk lijden’, maar vanuit het idee dat “wanneer het geestelijk functioneren faalt”, iemand “zijn individuele identiteit” kwijtraakt. “Vanaf dan kan er, in deze logica, een einde aan het leven van deze persoon gemaakt worden.”

‘Met klem verzetten’
De bisschoppen schrijven dat zij “niet anders” kunnen “dan ons met klem verzetten tegen deze logica. Verlies van autonomie is voor ons niet hetzelfde als verlies van menselijke waardigheid”.
Bovendien glijdt men, voegen zij toe, met deze manier van redeneren “steeds verder” het hellend vlak af.

‘Niet denkbeeldig’
“Het gevaar is niet denkbeeldig dat men het begrip mens – en de daarmee verbonden rechten – gaat inperken tot wie in staat is voor zichzelf de waarde van zijn/haar eigen leven te erkennen. Wie daar niet of niet meer toe in staat is, loopt het gevaar geëlimineerd te worden of niet meer de zorgen te krijgen die hij/zij nodig heeft.”

‘Kwetsbare medemensen’
De bisschoppen pleiten daarentegen voor blijvende zorg “voor deze kwetsbare medemensen door in te zetten op precieze en tijdige diagnose van dementie, ondersteuning van de mantelzorgers, voldoende middelen voor palliatieve zorg voor mensen in de laatste fasen van hun dementie én voldoende middelen voor de woonzorgcentra”.

‘Hoogstaande levenseindezorg’
In de maatschappij “moet een kwalitatief hoogstaande levenseindezorg” beschikbaar blijven, “ondanks de noodzaak om te bezuinigen in diverse maatschappelijke domeinen”.

‘Euthanasieklimaat’
De bisschoppen vrezen dat de keuze om voor kwetsbare mensen, die “economisch onrendabel” zijn, te zorgen, “meer en meer onder druk zal komen te staan door het ‘euthanasieklimaat’ waar we sinds 2002 mee te maken hebben en door het groeiende risico dat euthanasie wettelijk ook toegepast kan worden op dementerende personen. Omdat de meest stemlozen hier in het geding zijn, achten wij het als bisschoppen nodig en is het onze plicht om onze stem te laten horen”.

‘Blijvend als persoon beschouwd’
Een dementerende moet “blijvend als persoon te worden beschouwd, tot aan zijn of haar natuurlijke dood. De menselijke waardigheid mag niet afhangen van de vraag of een persoon bepaalde capaciteiten heeft of niet”.

‘Autonomie’
De bisschoppen erkennen dat autonomie in de huidige maatschappij belangrijk is, “maar we vragen ons af of bepaalde invullingen van deze autonomie niet hyper-individualistisch zijn”. Ook zetten ze vraagtekens bij het idee “dat een daad als goed moet worden beschouwd, alleen al omdat het de autonome keuze is van een individu”.

Kwaliteit van leven
Ook het criterium ‘kwaliteit van leven’ is bij beslissingen over het leven problematisch, omdat “het moeilijk op een objectieve manier gedefinieerd kan worden. Subjectieve elementen dreigen steeds de bovenhand te halen. Bij personen met dementie bestaat er een reële kans dat anderen hun persoonlijke bezorgdheden en angsten projecteren op de patiënt”.

Cultuur van de dood
De overste van de Broeders van Liefde van Gent, die talloze gezondheidsinstellingen runnen, protesteerde eerder al tegen pogingen de Belgische euthanasiewet uit te breiden. Onder het voorwendsel de vrijheid te bevorderen, wordt een cultuur van de dood geïnstalleerd, betoogde broeder René Stockman.

Lees hier de hele verklaring van de Belgische bisschoppen.