Beste broeders en zusters, goedendag!
In onze catecheseserie over het gezin gaan we het vandaag meteen hebben over de schoonheid van het christelijk huwelijk. Dat huwelijk is niet alleen maar een ceremonie die in een kerkgebouw plaatsvindt, met de bloemen, de bruidsjurk en de foto’s, enzovoort… Het christelijk huwelijk is een sacrament dat binnen de Kerk plaatsvindt, en dat de Kerk opbouwt, omdat het het begin betekent van een nieuwe gezinsgemeenschap.
Met de genade van Christus
Dat is wat de apostel Paulus bedoelt in zijn beroemde uitspraak: “Dit geheim heeft een diepe zin; ik voor mij betrek het op Christus en de Kerk” (Ef. 5,32). Geïnspireerd door de Heilige Geest verklaart Paulus dat de liefde tussen de gehuwden het beeld is van de liefde tussen Christus en de Kerk. Een ongelofelijk grote waardigheid! Maar in werkelijkheid is het wel in het scheppingsplan van God opgenomen, en met de genade van Christus hebben ontelbare christelijke echtparen het waar gemaakt, ondanks hun tekortkomingen, ondanks hun zonden!
‘Elkander onderdanig’
De heilige Paulus zegt, als hij over het nieuwe leven in Christus spreekt, dat de christenen – allemaal – geroepen zijn elkaar lief te hebben zoals Christus hen heeft liefgehad, dus “elkander onderdanig” moeten zijn (Ef. 5,21), wat betekent elkaar ten dienste te staan. En hier komt de analogie tussen het ene paar, dat van man en vrouw, en het andere paar, dat van Christus en de Kerk, te voorschijn. Natuurlijk gaat het om een onvolmaakte analogie, maar we moeten er de spirituele betekenis van begrijpen, die zeer rijk is en revolutionair, en tegelijkertijd heel eenvoudig, haalbaar voor iedere man en iedere vrouw die zich aan Gods genade overgeven.
Begrijpen jullie dat?
De man – zegt Paulus – moet zijn vrouw liefhebben “als zijn eigen lichaam” (Ef. 5,28); haar liefhebben zoals Christus “de Kerk heeft liefgehad en zich voor haar heeft overgeleverd” (v. 25). Maar jullie, mannen, die hier aanwezig zijn, begrijpen jullie dat? Jullie vrouw liefhebben zoals Christus de Kerk liefheeft? Dat is geen grap, maar een ernstige zaak! Het effect van dit radicalisme van de toewijding die, naar het voorbeeld van Christus, van de man wordt gevraagd, omwille van de liefde en de waardigheid van de vrouw, moet iets enorms zijn geweest in de christelijke gemeenschap zelf.
Toewijding en respect
Dit zaad van het nieuwe van de evangelische boodschap, die de oorspronkelijke wederkerigheid van toewijding en respect tussen man en vrouw herstelt, is in de loop van de geschiedenis langzaam tot rijping gekomen, en heeft uiteindelijk de overhand gekregen.
Vrije wilsinstemming
Het sacrament van het huwelijk is een grote geloofs- en liefdesact: het getuigt van de moed om te geloven in de schoonheid van Gods scheppingsdaad en die liefde te beleven die ons er toe aanzet altijd boven onszelf uit te stijgen, en ook verder te kijken dan ons eigen gezin. De christelijke roeping om onvoorwaardelijk en grenzeloos lief te hebben ligt ook, met de genade van Christus, aan de basis van de vrije wilsinstemming, die het huwelijk maakt tot wat het is.
Die verantwoordelijkheid
De Kerk is zelf volledig betrokken bij elk christelijk huwelijksleven: geslaagde huwelijken doen haar goed maar zij lijdt onder de mislukkingen. Wij moeten ons echter serieus de vraag stellen: accepteren wij zelf ten diepste, als gelovigen en ook als pastores, de onverbrekelijke band tussen het verhaal van Christus en zijn Kerk en het verhaal van het huwelijk en het menselijke gezin? Zijn wij bereid serieus die verantwoordelijkheid op ons te nemen, dus dat elk huwelijk de weg van de liefde gaat, die Christus heeft voor de Kerk? Dat is iets geweldigs!
Missionaire dimensie
In die diepte van het mysterie van het schepsel, herkend en hersteld in zijn volle zuiverheid, opent zich een andere grote horizon, die kenmerkend is voor het sacrament van het huwelijk. Het besluit om “te huwen in de Heer” bevat ook een missionaire dimensie, die inhoudt dat men in zijn hart bereid is Gods zegen en Gods genade aan allen door te geven.
‘De dapperen!’
Inderdaad delen de christelijke gehuwden, juist in hun hoedanigheid van gehuwden, in de missionaire opdracht van de Kerk. Daarvoor is moed nodig! Daarom zeg ik, als ik pas gehuwden begroet: “Daar zijn de dapperen!”, omdat er moed voor nodig is om elkaar lief te hebben zoals Christus de Kerk liefheeft.
Grote liefdesopdracht
Bij de viering van het sacrament kan die medeverantwoordelijkheid van het gezinsleven bij het uitvoeren van de grote liefdesopdracht van de Kerk, niet worden verzwegen. En zo wordt het leven van de Kerk steeds weer door de schoonheid van de huwelijksband verrijkt, evenals het helaas wordt beschadigd, steeds wanneer die huwelijksband wordt geschonden.
Moedige trouw
De Kerk heeft ook de moedige trouw van de gehuwden aan de genade van hun sacrament nodig, om allen de gaven te schenken van geloof, liefde en hoop! Het volk Gods heeft behoefte aan hun dagelijkse, in geloof, liefde en hoop afgelegde weg, met alle vreugden en inspanningen die die weg inhoudt in een huwelijk en een gezin.
Gods kracht en tederheid
De koers is voor eeuwig vastgesteld, de koers van de liefde: hebt elkander lief zoals God liefheeft, altijd. Christus houdt nooit op zorg te dragen voor de Kerk: Hij heeft haar altijd lief, beschermt haar altijd, als zichzelf. Christus houdt niet op de vlekken en rimpels van allerlei soort, van het menselijk gelaat te wissen. Die uitstraling van Gods kracht en tederheid, die van paar naar paar, van gezin tot gezin, wordt doorgegeven, is zo ontroerend en zo mooi!
Deze schat
Sint-Paulus heeft gelijk: “Dit geheim heeft een diepe zin”! De mannen en vrouwen, die moedig genoeg zijn om deze schat in ‘de lemen vaten’ van onze menselijkheid te dragen, zijn een rijkdom van essentiële waarde voor de Kerk, en voor heel de wereld! Moge Gods zegen voor hen hiervoor overvloedig zijn!