Dat wil zeggen: 12 februari, de geboortedag van de Britse natuuronderzoeker die samen met Alfred Russel Wallace (zie hier voor een exclusief – nou ja, voor Nederland dan – interview op de website van Katholiek Nieuwsblad), de grondslag legde voor wat we vandaag ‘de’ evolutietheorie noemen. Darwins geboortedag wordt wereldwijd door atheïsten gevierd als een quasi-religieuze feestdag, omdat zij – niet ten onrechte – Darwins theorie zien als een feitelijke grondslag voor hun overtuiging en een definitieve ontkrachting van ieder religieus wereldbeeld. Maar laten we de balans van het debat eens opmaken.

Atheïstische denkers
De afgelopen jaren is er immers steeds meer wetenschappelijke oppositie tegen Darwins mechanistische visie op de evolutie. Die oppositie baseert zich deels op de latere inzichten van Alfred Russel Wallace, die al dichtbij de gedachte van intelligent ontwerp komen. Nog interessanter: steeds meer atheïstische denkers mengen zich in het debat. Een kopstuk, Anthony Flew, gaf zijn atheïsme zelfs op onder druk van het bewijsmateriaal voor intelligent ontwerp (zie dit interview op YouTube). Filosoof Thomas Nagel, eveneens atheïst, zoekt het in een andere richting maar erkent dat Intelligent Design (de minderheidsbeweging van Darwin-kritische wetenschappers) de juiste vragen durft te stellen. De conventionele wetenschappelijke visie op evolutie acht hij als wetenschapsfilosoof “zo goed als zeker onjuist”.

Toevallige voortbrengsels
John West maakt in de nieuwe editie van zijn boek Darwin Day in America de balans op van het debat tussen Intelligent Design en het orthodoxe darwinisme: “Nagel presenteert uiteindelijk een eenvoudig maar diepzinnig bezwaar tegen het darwinisme: ‘Evolutionair materialisme biedt een verklaring van onze vermogens die hun betrouwbaarheid ondermijnt, en ondermijnt zo zichzelf.’ Met andere woorden, als onze geest en moraal alleen maar de toevallige voortbrengsels zijn van een blind materieel proces zoals natuurlijke selectie op basis van lukrake genetische fouten, hoeveel vertrouwen kunnen we dan in hen hebben als wegen naar de waarheid?”

ENCODE project
“Deze basale filosofische kritiek van darwinistisch reductionisme, die Nagel aanbiedt, is al eerder gedaan, in het bijzonder door Sir Arthur Balfour, C.S. Lewis en Alvin Plantinga. Maar op ongeveer hetzelfde moment dat Nagels boek uitkwam, waren er nieuwe wetenschappelijke ontdekkingen die het darwinistisch materialisme eveneens op losse schroeven zette. In de herfst van 2012 gaf het project van de Encyclopedia of DNA Elements (ENCODE) gegevens vrij die lieten zien dat veel van het zogenaamde ‘afval-DNA’ (junk DNA) wel degelijk biologische functies heeft. Het ENCODE project wierp daarmee vaak herhaalde claims omver van leidende darwinistische biologen dat het grootste deel van het menselijk genoom genetisch afval is, het gevolg is van een blind evolutionair proces. Tegelijk bevestigden de resultaten de voorspellingen die het voorafgaande decennium gedaan waren door geleerden die denken dat in de natuur bewijzen te vinden zijn voor intelligent ontwerp.”

Body plans
“Nieuwe wetenschappelijke uitdagingen voor het orthodoxe darwinisme zijn zich blijven uitbreiden. In 2013 publiceerde Stephen Meyer Darwin’s Doubt (‘Darwins twijfel’), met als ondertitel The Explosive Origin of Animal Life and the Case for Intelligent Design. (‘Het explosieve ontstaan van dierlijk leven en het debat voor Intelligent Design), dat de handschoen toewierp in de kwestie van de oorsprong van de biologische informatie die benodigd is voor dierlijke bouwplannen (body plans) in de geschiedenis van het leven.”

‘Game changer’
“Het intrigerende aan Meyers boek is niet de kritiek die het lostrok bij de usual suspects, maar de lof die het kreeg van onpartijdige wetenschappers. Zo prees de Harvard hoogleraar genetica George Church het als “eerder een kans voor bruggenbouwen dan voor minachtende polarizatie – bruggen over culturele scheidingen die heel hard een professionele, respectvolle dialoog nodig hebben”. Paleontoloog Mark McMenamin noemde het boek een game changer voor de studie van evolutie, die “ons de juiste richting wijst bij de zoektocht naar een nieuwe theorie voor de oorsprong van dierlijk leven.”

Blind
John West voegt hieraan toe: “C.S. Lewis heeft in zijn laatste boek scherp opgemerkt dat “de natuur de meeste van haar bewijzen prijsgeeft als antwoord op de vragen die we haar stellen.” Het punt van Lewis was dat aan oude paradigma’s vaak blijven voortduren omdat ze ons blind gemaakt hebben voor het stellen van bepaalde vragen. Ze beginnen uiteen te vallen zodra we de juiste vragen stellen. Het wetenschappelijk materialisme neemt nog altijd toe, maar wellicht beginnen de juiste vragen eindelijk gesteld te worden.” (KN/Evolution News)