Vanuit katholieke optiek is dit boek welbeschouwd een bizar pamflet. Sinds wanneer moet de leer van de Kerk over huwelijk en gezin die door de eeuwen heen in marmer gehouwen staat en waarvoor martelaren als de HH. Thomas More en John Fisher hun leven hebben gegeven, verdedigd worden tegen andere kardinalen en bisschoppen? Wel, blijkbaar zijn we in zo’n tijd aangeland. Dit boek bewijst het. Het wordt in een grote hoeveelheid talen vertaald, om de brede orthodoxie van de Kerk in het geweer te brengen.
Vijf kardinalen en vier geleerden reageren in essays op de oproep van kardinaal Walter Kasper aan de Kerk om “harmonie” te brengen tussen “trouw en barmhartigheid in haar pastorale praktijk met burgerlijk hertrouwde, gescheiden mensen”. Niemand zal ontkennen dat deze groeiende categorie een pastorale uitdaging vormt. In het hoofd van geen goede katholiek zal echter de gedachte opkomen dat deze mensen als tweederangs gelovigen behandeld of zelfs geweerd zouden moeten worden, hoewel kardinaal Kasper dit wel insinueert.
De kern van het argument dat in dit boek wordt gemaakt is dat het huwelijk onontbindbaar is en wel omdat het onderdeel uitmaakt van het Christusmysterie. Daarmee is toegang tot de sacramenten voor hertrouwd gescheidenen uitgesloten, niet als straf maar vanuit de aard van de zaak en de structuur van de sacramentele werkelijkheid. Als goede moeder moet de Kerk deze gelovigen trachten compensatie te bieden met bijzondere pastorale zorg, maar zij kan er niet omheen hertrouwd gescheidenen te wijzen op de onregelmatigheid van hun situatie (kardinaal Müller). Dit is beter dan een “pseudopastoraal pragmatisme” (kardinaal Burke) voor een tijd die het ‘genoom’ van het huwelijk gewijzigd heeft (kardinaal Caffarra). Uiteindelijk kan van kardinaal Kasper alleen maar de “goede bedoeling” gewaardeerd worden (kardinaal De Paolis). Kardinaal Brandmüller wijst op paus Clemens VII die standvastig weigerde te buigen voor de scheidingsplannen van koning Hendrik VIII: Non possumus.
Laten we hopen en bidden dat de gezinssynode in oktober tot eenzelfde conclusie komt.
Robert Dodaro o.s.a. (red.), Remaining in the Truth of Christ. Marriage and Communion in the Catholic Church. Uitg. Ignatius, 324 pp., € 24,-, ISBN 978 1 58617 995 3.
