De katholieke Kerk heeft geschokt gereageerd op de moord van de Haïtiaanse president Jovenel Moïse op 7 juli. “Geweld kan alleen geweld veroorzaken en leidt tot haat.”
In een telegram dat naar de Vaticaanse nuntiatuur in Haïti is gestuurd, veroordeelde paus Franciscus de “gruwelijke moord” op president Jovenel Moïse (53). Hij drong er bij de bevolking van Haïti op aan om geweld te vermijden en de dialoog aan te gaan. Ook vraagt hij om hun inzet voor solidariteit.
De Haïtiaanse bisschoppen kwamen in een verklaring op 8 juli met een zelfde boodschap: “Geweld zal ons land nooit helpen om uit deze politieke impasse te komen. Het kan alleen worden opgelost door middel van dialoog, consensus en de geest van toewijding aan de belangen van de natie voor het algemeen welzijn van het land.”
President Moïse en zijn vrouw Martine Moïse werden in de nacht van dinsdag op woensdag in de slaapkamer van hun woning in de hoofdstad Port-au-Prince aangevallen. De president kwam door twaalf kogels om het leven. Zijn vrouw is ernstig verwond naar het ziekenhuis gebracht. Haar toestand zou stabiel zijn.
Kardinaal Pietro Parolin – de staatssecretaris van het Vaticaan – zei in de telegram dat de paus zijn medeleven betuigde aan alle Haïtianen en bad voor het herstel van de voormalige first lady.
“De Heilige Vader bidt tot de Vader van barmhartigheid voor de rust van de ziel van de overledene. Hij betuigt zijn droefheid en veroordeelt alle vormen van geweld als middel om crises en conflicten op te lossen”, aldus het telegram. “Hij wenst het dierbare Haïtiaanse volk een toekomst van broederlijke harmonie, solidariteit en welvaart.”
Bisschop Alphonse Quesnel van het Haïtiaanse bisdom Fort Liberté zei dat de Haïtiaanse Kerk “verbluft” was door de moord op de president.
“Wij bisschoppen moeten niet alleen oproepen tot kalmte. We moeten ook alle Haïtianen oproepen om samen te gaan zitten en de manier waarop ze naar elkaar kijken te veranderen om zo samen de weg vooruit te zoeken”, vertelde de bisschop aan Vatican News enkele uren nadat de Haïtiaanse president was neergeschoten.
Bisschop Quesnel zei dat de moord een kans biedt voor een “mentaliteitsverandering” en een “echte bekering”.
De afgelopen maanden namen de spanningen op het Haïtiaanse deel van het Caribische eiland toe. Volgens VN-bronnen zouden gewapende bendes bijna 15.000 mensen uit arme buurten van Port-au-Prince hebben verdreven. Mensenrechtenorganisaties zeggen dat deze gewapende bendes banden hebben met verschillende politici, waaronder de uitvoerende overheid.
Het aantal ontvoeringen voor losgeld steeg de afgelopen maanden explosief. Alleen al in april waren er 91 meldingen van ontvoeringen. In deze maand werden ook zeven priesters en twee Franse burgers op klaarlichte dag ontvoerd.
Kerkleiders van Haïti luidden toen de noodklok en riepen op tot actie tegen de daders. Pater Renold Antoine zei een dag na de ontvoering: “Deze nieuwe zaak is een weerspiegeling van de ineenstorting van het veiligheidsapparaat van de staat en het land. Niemand lijkt meer veilig te zijn.”
De president die sinds 2017 aan de macht was, had te maken met veel tegenstanders die vonden dat hij te weinig deed aan het verbeteren van de economie en veiligheid van het land. Sinds 2018 eiste een deel van de bevolking tijdens demonstraties het vertrek van president Moïse.
Recentelijk had Moïse een conflict met de oppositie over de beëindiging van zijn termijn. Sinds januari 2020 regeerde hij per decreet.
Wie nu aan de macht is, is volstrekt onduidelijk. Volgens de grondwet zou de voorzitter van het Hooggerechtshof de president moeten vervangen. De voorzitter is echter onlangs overleden aan de gevolgen van het coronavirus.
Een dag voor de moord koos president Moïse een premier: Ariel Henry. Hij zou nu aan de macht kunnen komen, maar hij was nog niet beëdigd. Interim-premier Claude Joseph vindt dat hij zelf het meest in aanmerking komt om de president te vervangen. Joseph geniet ook de steun van het leger en de politie.
De Haïtiaanse bisschoppen zien in dialoog de enige uitweg. “De bisschoppenconferentie nodigt alle zonen en dochters van het land uit om hun persoonlijke trots en groepsbelangen te overwinnen. Om zo samen rond een tafel te zoeken naar een oplossing voor de ellende van het land op een manier die gedicteerd wordt door liefde voor Haïti en voor onze waarden als volk.”
“Leg je wapen neer! Kies voor het leven! Kies voor broederlijk samenleven in het belang van iedereen en in het belang van Haïti”, aldus de bisschoppen in hun verklaring.
(Bronnen: Catholic News Service en NOS)
