Terwijl Vaticaanse en Chinese functionarissen elkaar ontmoeten in München, laat kardinaal Joseph Zen in Washington een duidelijke waarschuwing klinken: de China-deal van het Vaticaan is funest gebleken voor de godsdienstvrijheid in het land.
De persverklaring van het Vaticaan put zich uit in diplomatieke vriendelijkheid: in München heeft vrijdag een “historische ontmoeting” plaatsgevonden “in een hartelijke sfeer” tussen de Vaticaanse secretaris voor de Relaties met Staten aartsbisschop Paul Richard Gallagher en de Chinese minister van Buitenlandse Zaken Wang Yi.
Over en weer klonk lof vanwege de steeds beter wordende betrekkingen tussen de katholieke Kerk en de Chinese overheid, nadat die in 2018 een overeenkomst sloten over de wijding van bisschoppen.
Aan de andere kant van de oceaan laat kardinaal Joseph Zen Ze-Kiun, emeritus bisschop van Hong Kong, tijdens een ontmoeting met congresleden op Capitol Hill in Washington een heel ander geluid horen. Zonder diplomatieke reserve: de China-deal is funest gebleken voor Chinese katholieken, en de kwade genius is de Vaticaanse staatssecretaris kardinaal Pietro Parolin.
“We moeten zeggen: Terug naar de catacomben!”
Tweet dit!
“Meer en meer wordt de Kerk vervolgd in China”, aldus kardinaal Zen in een interview met het Amerikaanse persbureau CNA. “Zowel de officiële Kerk als de ondergrondse.”
Zen: “Eigenlijk is de ondergrondse Kerk gedoemd te verdwijnen. Waarom? Omdat zelfs de Heilige Stoel niet helpt. De oudere bisschoppen sterven, er zijn minder dan 30 bisschoppen over in de ondergrondse Kerk en er worden geen nieuwe priesters gewijd.”
“Maar we hopen dat Chinese katholieken het geloof binnen hun families kunnen behouden. Dus we moeten zeggen: ‘Terug naar de catacomben!’”
Ook in de officiële Kerk wordt de geloofsvrijheid steeds verder ingeperkt, zo signaleert Zen. “De kruisen bovenop kerkgebouwen moeten worden vernietigd, in de kerken hangen ze de beeltenis van Xi Jinping op – misschien niet op een centrale plaats, maar ergens aan de zijkant. Men moet de Chinese vlag in de kerk hebben, men moet het volkslied zingen.”
“Mensen jonger dan 18 jaar mogen niet in kerken komen of deelnemen aan religieuze activiteiten. Kerstmis is verboden in het hele land. Zelfs de Bijbel zou opnieuw moeten worden vertaald, volgens de communistische orthodoxie.”
Zen geldt als een prominent en uitgesproken criticus van de China-deal, maar zegt zich een roepende in de woestijn te voelen. “Ik kan niks doen. Ik heb geen stem in het Vaticaan, gewoon geen.”
Gevraagd naar zijn relatie met paus Franciscus, zegt kardinaal Zen: “De Heilige Vader toont bijzondere genegenheid voor mij. In interviews vragen ze hem: ‘Hoe zit het met kardinaal Zen?’ En de paus zegt: ‘Hij is een goede man.’ Ook zegt hij: ‘Misschien is hij een beetje bang, gezien zijn leeftijd…’ Maar dan zeg ik: hoezo vanwege mijn leeftijd? Ik ben oud, ik ben 88, maar de leeftijd helpt me juist geen angst te hebben. Ik heb niets te winnen, niets te verliezen.”
De toenadering tussen het Vaticaan en China is de paus niet kwalijk te nemen, aldus Zen. “De paus weet niet veel over China. En het kan zijn dat hij enige sympathie heeft voor de communisten, want in Zuid-Amerika zijn de communisten vaak goede mensen, die lijden voor sociale rechtvaardigheid.”
“Maar niet de Chinese communisten. Dat zijn vervolgers. Dus de situatie is, menselijk gesproken, hopeloos voor de katholieke Kerk. We konden altijd al vervolging verwachten van de communisten, maar nu krijgen trouwe katholieken geen hulp meer van het Vaticaan. Het Vaticaan helpt de overheid, geeft zich over en geeft hen alles in handen.”
“Dus ik zeg in alle oprechtheid dat ik denk dat de paus oké is. Maar ik vecht tegen kardinaal Pietro Parolin. De slechte dingen komen van hem. Hij is nog steeds zo ontzettend optimistisch over de zogenaamde ‘Ostpolitik’, het compromis. Maar je kunt geen compromis sluiten: ze willen volledige overgave – dat is communisme.”
“Je kunt niet met de communisten onderhandelen, je krijgt niets”
Tweet dit!
“In deze deal verloor het Vaticaan alles en kreeg het niets. Ik kan niet begrijpen waarom ze zoiets zouden doen. Ik weet zeker dat de paus de goede intentie heeft gehad om wat ruimte te krijgen, wat ademruimte, en misschien kun je dan op een dag iets beters krijgen. Vooruit. Maar Parolin, de staatssecretaris, weet heel goed wie de communisten zijn. Je kunt op geen enkele wijze met de communisten onderhandelen. Je krijgt niets.”
Kardinaal Zen besluit: “Ik zeg altijd: kun je je voorstellen dat Jozef met Herodes zou onderhandelen om het kind Jezus te redden? Ondenkbaar. Hij wil hem gewoon vermoorden.”
(Bronnen: CNA/Vaticannews.va)
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
