Paus Franciscus hoopt dat de voorlopige overeenkomst met China over de benoeming van bisschoppen nogmaals verlengd zal worden. De ‘Chinadeal’ loopt in oktober voor de tweede keer af.
De paus zei tijdens een interview dat persbureau Reuters dinsdag naar buiten heeft gebracht, positief te zijn over de uitwerking van de overeenkomst. Hoewel de benoeming van bisschoppen – brandpunt van de deal – volgens de paus langzaam verloopt, “worden er toch bisschoppen benoemd”.
Het trage proces is te verklaren omdat het op “de Chinese wijze” gebeurt, aldus Franciscus. Chinezen zouden volgens hem een ander tijdsbesef hebben en zich daardoor niet laten opjagen.
In september 2021 bevestigde het Vaticaan dat een zesde Chinese bisschop was benoemd dankzij de onderlinge regeling. Bij de totstandkoming van het akkoord in 2018 erkende paus Franciscus zeven bisschoppen die door de Chinese autoriteiten waren benoemd. Die waren door de Heilige Stoel geëxcommuniceerd, omdat zij tegen de wil van de paus waren gewijd.
Tot de sluiting van de deal vormde de benoeming van bisschoppen een belangrijk struikelblok voor de relaties tussen China en het Vaticaan. De Heilige Stoel wees op het feit dat alleen de paus bisschoppen kon benoemen. Dit was voor de Chinese regering geen optie, waardoor zich twee verschillende Kerken ontwikkelden in China: de ‘ondergrondse’ en de bovengrondse Chinese Katholieke Patriottische Vereniging, die onder toezicht van de regering zelf haar bisschoppen benoemde.
In 1949 verbrak China de diplomatieke banden met het Vaticaan, toen het communistische regime de macht overnam. Dit leidde tot het ontstaan van een eigen ‘patriottische’ Kerk.
Met het akkoord gingen beiden kerken als het ware samen, wat ook de voornaamste wens was van het Vaticaan. Chinese katholieken zouden voortaan bisschoppen hebben die zowel door Rome als de Chinese autoriteiten erkend waren.
De paus noemde het akkoord tijdens het interview niet ideaal, maar legde wel zijn beweegredenen uit. “Wanneer sprake is van een vastgelopen situatie, moet je de mogelijke uitweg vinden, niet de ideale uitweg. Dat is diplomatie.” Hij vergeleek de kritiek op de overeenkomst met die op Vaticaanse besluiten tijdens de Koude Oorlog, toen pausen akkoorden sloten met communistische regeringen om de belangen van de Kerk te behartigen.
Niet alle katholieken zijn blij met het akkoord. Het zou Chinese katholieken juist overleveren aan de communistische partij, die sinds het aantreden van president Xi Jinping een strakke greep probeert te krijgen op alle godsdiensten. Die worden getolereerd voor zover zij de idealen van de partij ondersteunen, waarschuwen critici.
Volgens Bernardo Cervellera, hoofdredacteur van AsiaNews, hebben de bisschoppen die vorig jaar zijn gewijd, nauwe banden met de Chinese regering. De katholieke Kerk in China heeft volgens hem nog zeker veertig bisschoppen nodig, zei hij tegen de katholieke nieuwssite CNA.
Het Vaticaan heeft de tekst van het akkoord niet openbaar gemaakt en ook geen verdere details verstrekt over de inhoud ervan. De Heilige Stoel zou volgens ingewijden wel inspraak hebben bij de benoeming van Chinese bisschoppen. Ook mag de paus een veto uitspreken over kandidaten.
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.