Het Vaticaan heeft China voorgesteld de voorlopige overeenkomst over de benoeming van bisschoppen te verlengen. De Verenigde Staten zijn kritisch: met verlenging zet Rome volgens minister Pompeo van Buitenlandse Zaken zijn moreel gezag op het spel.
Vatican Media meldde dinsdag in oktober een besluit van Beijing te verwachten over het voorstel tot verlenging van de deal. Die werd in 2018 getekend en loopt op 22 oktober af.
In een artikel op vaticannews.va dat ook gepubliceerd werd in de Vaticaanse krant Osservatore Romano stelt Andrea Tornielli dat de resultaten van de deal “positief, hoewel beperkt” zijn.
Er zijn, schrijft de journalistiek directeur van het Dicasterie voor Communicatie, nieuwe bisschoppen benoemd. Ook is volgens Tornielli de eenheid hersteld met een aantal bisschoppen die zonder toestemming van de paus waren gewijd. Het wijst er volgens hem op dat verlenging met een afgebakende periode zinnig zou zijn.
Daar denkt echter niet iedereen hetzelfde over. De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Mike Pompeo heeft zich de afgelopen weken kritisch betoont over de Vaticaanse voornemens.
Pompeo komt vandaag in Rome aan, waar hij onder anderen kardinaal-staatssecretaris Pietro Parolin ontmoet, een groot voorstander van de deal. Er staat geen ontmoeting met de paus op de agenda, waarschijnlijk omdat Franciscus kort voor de Amerikaanse presidentsverkiezingen geen politicus uit de VS wil ontvangen.
Vrijdag toonde Pompeo zich in een interview met Catholic News Agency kritisch over de Vaticaanse voornemens. Hij heeft er, zei hij, al op aangedrongen dat het Vaticaan zich hard maakt voor de godsdienstvrijheid in China.
“We hebben vrij duidelijk gesproken over de mensenrechtensituatie in China, die onder secretaris-generaal Xi Jinping is verslechterd voor religieuze gelovigen in het hele land”, aldus Pompeo.
“De Kerk heeft een enorme hoeveelheid moreel gezag en we willen haar aanmoedigen om dat moreel gezag te gebruiken” om de omstandigheden voor gelovigen van alle godsdiensten te verbeteren.
Half september liet Pompeo zich nog scherper uit. Hij publiceerde een essay in het tijdschrift First Things, dat hij in een tweet onder de aandacht bracht met de opmerking dat “het Vaticaan zijn moreel gezag in gevaar brengt als het de deal verlengt”. De opmerking maakte furore onder diplomaten.
Pompeo benadrukte tijdens het interview dat hij zich inzet voor samenwerking met het Vaticaan, en hij erkende het internationale belang ervan op het gebied van religieuze vrijheid.
De minister zei dat de VS en de Heilige Stoel “er een gezamenlijk belang bij hebben dat ieder mens in China de mogelijkheid heeft om zijn geloof te belijden en zijn gewetensrechten uit te oefenen”
“Onze regering heeft veel tijd en energie gestoken in het promoten van religieuze vrijheid over de hele wereld”, zei hij. “En ik denk dat de katholieke Kerk en de Verenigde Staten de wens delen om betere omstandigheden te creëren voor katholieken om hun geloofstraditie in China uit te oefenen.”
Tegelijk benadrukte hij een “enorme achteruitgang” te zien in mogelijkheden voor christenen om hun geloof openlijk en in vrijheid te beleven. Ook wees Pompeo op de vervolging van de Oeigoerse moslims in het westen van China.
“We zien dit allemaal achteruitgaan. Daarom dringen we er bij het Vaticaan op aan om zijn mogelijkheden als moreel getuige en gezag in te zetten om die gelovigen te ondersteunen.”
Pompeo zei wel te begrijpen dat de Kerk in China met risico’s wordt geconfronteerd, ongeacht hoe zij met Beijing omgaat. “De Heilige Stoel zal die risico’s moeten afwegen en dat waardeer ik, en ik weet niet precies wat de afspraken zijn die zijn gemaakt.”
Kardinaal-staatssecretaris Parolin ging niet in op vragen van CNA over het bezoek van Pompeo. Een assistent van de kardinaal zei CNA wel dat Parolin verwacht dat de Chinadeal ter sprake zal komen.
Eerder deze maand zei Parolin tegen journalisten dat “het huidige belang van de Heilige Stoel is om het leven van de Kerk zoveel mogelijk te normaliseren, om ervoor te zorgen dat de Kerk een normaal leven kan leiden, wat voor de katholieke Kerk ook een relatie betekent met het Vaticaan en met de paus”.
Bronnen: Vatican News, Catholic News Agency, Catholic News Service
