De Duitse oecumenische Kirchentag van afgelopen weekend doet stof opwaaien: protestanten gingen er ter communie, katholieken namen deel aan het protestantse avondmaal. “Een provocatie”, vindt de een. “Christus zelf nodigt ons uit”, zegt de ander.
De Derde Oecumenische Conventie of Kirchentag werd op 16 mei in Frankfurt afgesloten met een openluchtkerkdienst aan de oever van de rivier de Main. Met de skyline van kantoorgebouwen als achtergrond, woonden ongeveer 400 mensen de dienst bij, onder wie de Duitse bondspresident Frank-Walter Steinmeier.
Aan de Kirchentag gingen drie dagen van evenementen vooraf, waarbij ongeveer 160.000 mensen – vooral online – deelnamen aan discussies, bijbellezingen en gebedsdiensten. Protestanten en katholieken riepen de Kerk op om zich in te zetten voor gerechtigheid.
Maar wat de gemoederen vooral verhitte was de kwestie van ‘eucharistische gastvrijheid’. In Duitsland bestaat een brede alliantie van katholieken en protestanten die uitgesproken voorstander is van de intercommunie. Maar de kwestie verdeelt de bisschoppen, en wordt ook door Rome met argusogen gevolgd.
Tijdens de vier centrale diensten van de Kirchentag werd het aan het geweten van de bezoekers overgelaten of ze wilden deelnemen aan de katholieke communie of aan het protestantse avondmaal. Tijdens de katholieke Mis in de kathedraal van Frankfurt ontving Bettina Limperg, de protestantse voorzitter van de Kirchentag, de communie. Thomas Sternberg, katholiek voorzitter van de Kirchentag en scheidend voorzitter van de lekenorganisatie ZdK, nam deel aan het avondmaal in de protestantse dienst.
In Rome noemde kardinaal Gerhard Müller, voormalig hoofd van de Vaticaanse Congregatie voor de Geloofsleer, dit een “provocatie”. Hij vertelde het Duitse persbureau DPA dat niemand kan doen alsof “de verschillen tussen de protestantse en katholieke opvattingen triviaal zijn of ze negeren”.
Sternberg zei dat hij al vaker aan het avondmaal had deelgenomen, alleen dat dit de eerste keer was dat hij dat in het openbaar deed. Voor hem was het doorslaggevend dat Christus zelf de uitnodiging had gedaan, zei hij.
Limperg zei dat ze geen verschil voelde tussen het avondmaal en de eucharistie. Ze zei dat ze de eucharistie had bijgewoond nadat ze eerst haar eigen geweten had verkend.
Bisschop Gerhard Feige van Magdeburg, hoofd van de katholieke bisschoppencommissie voor oecumenische betrekkingen, reageerde kritisch op de “oecumenisch gevoelige diensten”. Volgens hem is de kwestie van intercommunie “buitengewoon complex en emotioneel geladen”. Dit maakt het des te belangrijker om voorzichtig verder te gaan, zei hij.
Dat was niet de enige kritiek die Feige op de Kirchentag had. Tegen de website katholisch.de verklaarde de bisschop dat hij niet de indruk had dat de conventie een bijzondere impuls gaf aan de oecumene.
Volgens Feige vond de ontmoeting “grotendeels plaats in een interne kerkbubbel” en was het dus onwaarschijnlijk dat het niet-gelovigen of mensen met een afstand tot de kerken had bereikt. “Desalniettemin ben ik onder de indruk dat de bijeenkomst in deze moeilijke tijd überhaupt kon plaatsvinden en blijkbaar een groot aantal mensen heeft bereikt.”
(Bronnen: CNS, KNA)
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
