Het conflict tussen Rome en de hervormingsgezinde Kerk in Duitsland is verder geëscaleerd, nu het Vaticaan maandag aan het begin van de plenaire voorjaarsvergadering van de Duitse bisschoppenconferentie in Dresden een nieuw stopsignaal heeft afgegeven.
De ambassadeur van de paus in Duitsland, nuntius Nikola Eterovic, herhaalde in zijn welkomstwoord de Romeinse bezorgdheid en trok nieuwe rode lijnen. De voorzitter van de bisschoppenconferentie, bisschop Georg Bätzing, had kort tevoren benadrukt dat de bisschoppen ondanks alle weerstand het hervormingsproces wilden voortzetten.
Voornaamste steen des aanstoots is momenteel de geplande oprichting van een zogenaamde Synodale Raad, een advies- en bestuursorgaan waarin bisschoppen, andere geestelijken en leken gezamenlijk moeten overleggen en beslissen over fundamentele kerkelijke kwesties en over het gebruik van financiële middelen.
“Mensen die spreken over een schisma streven een agenda na”
Tweet dit!
Conservatieve geestelijken, verschillende kerkjuristen en Vaticaanse officials zien dit als een inperking van het gezag van de bisschoppen en hebben het plan verworpen.
In een brief van 16 januari zei het Vaticaan dat de katholieke Kerk in Duitsland niet bevoegd is om een gezamenlijk bestuursorgaan van leken en geestelijken in te stellen dat zich boven het gezag van de bisschoppen plaatst. De brief werd uitdrukkelijk goedgekeurd door paus Franciscus.
In zijn schriftelijke antwoord, dat Bätzing tijdens de bijeenkomst openbaar maakte, herinnerde hij aan het ad limina-bezoek van de Duitse bisschoppen aan Rome in november waar was afgesproken “dat we met elkaar in gesprek blijven. In dit opzicht zijn brieven altijd problematisch.”
Bätzing, de bisschop van Duits Limburg, voegde eraan toe dat hij de vrees voor een dreigende breuk tussen de katholieke Kerk in Duitsland en de universele Kerk niet deelde. “Mensen die spreken over een schisma streven een agenda na. Ik spreek er niet over omdat niemand dat wil.”
Bätzing voegde daaraan toe: “Wij zijn te allen tijde bereid om op korte termijn naar Rome te gaan en daar de besprekingen voort te zetten.” Zoals gepland zou volgende week een Synodale Commissie worden gevormd. Dit zou volgens hem op zijn beurt de Synodale Raad zo inrichten dat deze in overeenstemming is met het kerkelijk recht en het gezag van een bisschop in zijn diocees niet verzwakt maar versterkt.
Pauselijk ambassadeur Eterovic heeft dit plan maandag verworpen. In zijn welkomstwoord aan de bisschoppen zei hij dat hij officieel opdracht had gekregen om de brief die Rome in januari had gestuurd te verduidelijken – namelijk dat “volgens een juiste interpretatie van de inhoud van deze brief zelfs een plaatselijke bisschop geen Synodale Raad op diocesaan of parochieel niveau kan oprichten”.
Hiermee zet het Vaticaan een streep door een mogelijke oplossing van het conflict die bisschop Gerhard Feige van Maagdenburg had geopperd: “In de brief staat dat noch de Synodale Weg noch een bisschoppenconferentie een dergelijke raad zou kunnen oprichten. Maar er staat niets over dat een bisschop het niet zelf kan doen.”
Het ‘nee’ van Rome in januari was een antwoord op een brief van de plaatselijke bisschoppen van Keulen, Augsburg, Eichstätt, Passau en Regensburg, die het Vaticaan hadden gevraagd of zij verplicht waren deel te nemen aan een Synodale Commissie die tot doel heeft de Synodale Raad voor te bereiden.
Bätzing zei dat de bisschoppen in kwestie in de minderheid waren. “De overgrote meerderheid van de bisschoppenconferentie wil in ieder geval dat de Synodale Weg slaagt”, zei hij. “We moeten signalen afgeven dat we veranderen. Anders zullen de mensen ons niet meer geloven en massaal weglopen.”
In Dresden zullen de bisschoppen proberen een gemeenschappelijke lijn te vinden voor de slotbijeenkomst van de Synodale Weg in Frankfurt van 9 tot 11 maart. De belangrijkste thema’s van het hervormingsoverleg zijn de seksuele moraal, de priesterlijke levenswijze, de verdeling van macht en de rol van de vrouw.
Verschillende groepen demonstreerden in Dresden voorafgaand aan de opening van de plenaire vergadering van de Duitse bisschoppen. Conservatieve gelovigen riepen de bisschoppen op katholiek te blijven en een afsplitsing van de wereldkerk te voorkomen. Andere groepen eisten meer rechten voor vrouwen en homoseksuelen in de katholieke Kerk en drongen bij de bisschoppen juist aan op verdergaande hervormingen.
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
