Het Vaticaan heeft de geplande oprichting van een nieuw bestuursorgaan in de Duitse Kerk, een zogenoemde ‘Synodale Raad’, in een door de paus onderschreven brief afgewezen. De Duitse bisschoppen geven echter aan er toch mee door te gaan.

In de maandagavond door de bisschoppenconferentie gepubliceerde brief wordt verwezen naar een plan om een raad op te richten als een nieuw nationaal advies- en bestuursorgaan dat zich bezighoudt met “belangrijke ontwikkelingen in Kerk en samenleving”.

Deze raad zal bestaan uit bisschoppen, priesters en leken die tot taak hebben fundamentele kerkelijke kwesties en het gebruik van financiële middelen te bespreken en daarover gezamenlijk te beslissen.

Geen bevoegdheid

In de brief van 16 januari zegt het Vaticaan dat noch de Synode, noch een door haar aangewezen orgaan, noch een nationale bisschoppenconferentie de bevoegdheid heeft een dergelijke raad op te richten, die het gezag van de bisschoppen zou beknotten.

De brief is ondertekend door kardinaal-staatssecretaris Pietro Parolin en de Curie-kardinalen Luis Ladaria en Marc Ouellet. Zij benadrukken dat paus Franciscus de brief “in forma specifica heeft goedgekeurd en de verzending ervan heeft bevolen”, wat betekent dat hij de inhoud ervan steunt.

Geen verplichting om mee te werken

In de brief stelden de kardinalen ook dat Duitse bisschoppen niet verplicht zijn om deel te nemen aan een ‘Synodale Commissie’ die volgens de huidige plannen de oprichting van de ‘Synodale Raad’ moet voorbereiden.

De aartsbisschoppen en bisschoppen van Keulen (Woelki), Eichstätt (Hanke), Augsburg (Meier), Passau (Oster) en Regensburg (Voderholzer) hadden het Vaticaan benaderd met de vraag of zij moesten of mochten deelnemen aan dat comité.

‘Binnen het kerkelijke recht’

De voorzitter van de Duitse bisschoppenconferentie, Georg Bätzing, wil echter vasthouden aan het plan, ondanks het verzet van het Vaticaan. Het voorbereidend Synodaal Comité is “niet in twijfel getrokken door de Romeinse brief”, zei hij. En de Synodale Raad die door het comité moet worden voorbereid, zou ook “binnen het huidige kerkelijke recht blijven”, stelde hij.

Het Vaticaan ziet een gevaar voor een verzwakking van het bisschopsambt, zei Bätzing, eraan toevoegend dat hij het met die opvatting niet eens is. “Ik ervaar synodaal overleg juist als een versterking van dit ambt”, zei hij. Hij wil daarom in de toekomst juist “veel intensiever” nadenken over dergelijke vormen en mogelijkheden, en daarover de dialoog zoeken met de verantwoordelijken in het Vaticaan.

Uitnodiging voor gesprek

De brief uit Rome bevatte ook een uitnodiging aan de Duitse bisschoppen om over de kwestie te komen praten. Bätzing liet weten dat die uitnodiging binnenkort zal worden aanvaard, “ook door het presidium van de Synodale Weg”, dat wil zeggen samen met vertegenwoordigers van katholieke lekenorganisaties. Hij merkte op dat “we nog niet eens met Rome hebben kunnen spreken over de inhoud en doelstellingen van het synodale overleg op alle niveaus in de Kerk in ons land”.