Het bestuur van Lourdes onderzoekt de wenselijkheid van de mozaïeken die de van misbruik beschuldigde jezuïet Marko Rupnik voor het bedevaartsoord gemaakt heeft. Zijn werk is op meer prominente plekken te vinden: de beslissing in Lourdes kan verstrekkende gevolgen hebben.
Op de façade van de Rozenkransbasiliek in het bedevaartsoord Lourdes zijn verschillende meer dan levensgrote mozaïeken van de Sloveense jezuïet en kunstenaar Marko Rupnik te zien. Het bestuur van het bedevaartsoord gaat een werkgroep oprichten die moet onderzoeken of de mozaïeken verwijderd moeten worden, meldt de Franse christelijke nieuwssite La Vie.
In de werkgroep zullen misbruikslachtoffers, priesters, psychiaters en psychologen in gesprek gaan. Hun doel zal zijn om de plaatselijke bisschop te helpen met het nemen van een besluit.
Volgens bisschop Jean-Marc Micas van Tarbes en Lourdes is daartoe besloten vanwege vragen over de aanwezigheid van de mozaïeken door misbruikslachtoffers. In de periode tussen 1985 en 2018 zou Rupnik zeker vijftien mensen misbruikt hebben. Hij is daarvoor een tijd geëxcommuniceerd geweest. Ook heeft de jezuïetenorde hem verboden om nog als kunstenaar actief te zijn.
“Voor [misbruikslachtoffers] is het erg moeilijk om het werk van deze priester-kunstenaar te zien, vooral hier. Lourdes is een plaats van genezing”, legt bisschop Micas uit. Volgens hem is het extra wrang voor slachtoffers om het werk van een beschuldigde aan te treffen “wanneer zij naar Maria komen om zichzelf terug te vinden na een situatie van misbruik.”
“Als deze plek, door het tentoonstellen van deze werken, het lijden vergroot van mensen die hier komen om te helen, dan is dat onaanvaardbaar”, vervolgt Micas.
De bisschop van Lourdes kan zich voorstellen dat de kwestie ook geldt voor “andere plaatsen van genezing”. Hij noemt als voorbeeld het graf van Pater Pio in het Italiaanse Pietrelcina, dat ook versierd is met mozaïeken van Rupnik.
Marko Rupnik is een van de prominentste levende katholieke kunstenaars. Zijn mozaïeken zijn overal te vinden: niet alleen in bedevaartsoorden als Lourdes en Pietrelcina, maar ook in het hoofdkantoor van de jezuïetenorde in Rome. Zelfs de Redemptoris Materkapel in het apostolisch paleis, die door paus Johannes Paulus II als privékapel gebruikt werd, werd in opdracht van die paus door Rupnik versierd.
Bernadette Mélois, een adviseur van de Franse bisschoppenconferentie, heeft onlangs geopperd om breed te reflecteren op alle religieuze kunst. Veel muziek en schilderijen zijn ook “gemarkeerd door deze realiteit”. In 2022 besloot bijvoorbeeld het bisdom Lyon om kunstwerken gemaakt door de priester Louis Ribes, die na zijn dood van meerdere gevallen van kindermisbruik is beschuldigd, zo veel mogelijk uit publieke ruimtes te verwijderen.
Een bedevaartsoord als Lourdes, waar volgens Micas ook mensen komen om te genezen van een misbruiktrauma, is niet volledig vergelijkbaar met een pauselijke privékapel, maar de vraag is wel: hoe moet de Kerk omgaan met kunst die door verdachten van misbruik gemaakt is?
De kwestie of een kunstwerk afgerekend mag worden op de daden van de kunstenaar, is een vraagstuk dat voortdurend de kop op blijft steken, ook buiten de Kerk. Wat de werkgroep in Lourdes zal oordelen en in hoeverre de bisschop in dat oordeel mee zal gaan, is niet te voorspellen. Wel kan het besluit in Lourdes grote gevolgen hebben voor Rupniks werken wereldwijd.
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
