Kardinaal Miguel Ángel Ayuso Guixot kwam ter wereld in een stad met zowel een christelijk als een islamitisch verleden. Ook de rest van zijn leven bewoog hij zich tussen verschillende geloven. De prefect van het Dicasterie voor de Interreligieuze Dialoog en bruggenbouwer tussen religies overleed gisteren op 72-jarige leeftijd.
Het kan haast geen toeval zijn dat Miguel Ángel Ayuso Guixot werd geboren in Sevilla, de hoofdstad van de Spaanse regio Andalusië, waar christelijk en islamitisch erfgoed samenkomen, waar twee religies zo dicht bij elkaar staan.
Ayuso Guixot, prefect van het Dicasterie voor de Interreligieuze Dialoog, zette zich op verschillende manieren in voor de dialoog tussen het Vaticaan en vertegenwoordigers van andere religies. Gisteren overleed hij op 72-jarige leeftijd.
In 1952 komt Ayuso Guixot als vijfde van negen kinderen ter wereld in een katholiek gezin. Als hij 21 is, treedt hij in bij de missiecongregatie van de Combonianen. Zeven jaar later volgt zijn wijding tot priester, en in 1982 studeert hij af aan het Pauselijk Instituut voor Arabische en Islamitische Studies.
In datzelfde jaar start hij ook als missionaris in Caïro. In de Egyptische hoofdstad dient hij als priester in een kerk die niet ver verwijderd is van zowel de Koptisch-Orthodoxe kathedraal als de islamitische Al-Azhar-universiteit.
Nadat hij in contact komt met Soedanese katholieken besluit hij, ondanks de burgeroorlog in het land, naar Soedan te verhuizen. Daar werkt hij tot 2002 voor het bisdom van El-Obeid en geeft hij in de hoofdstad Khartoem les in de islamitische geschiedenis.
“Kardinaal Ayuso was een voorbeeld van toewijding voor de mensheid.”
Tweet dit!
Terug in Rome maakt hij voorzichtig carrière. Na er eerst een paar jaar les te geven, wordt Ayuso Guixot in 2005 president van het Pauselijk Instituut voor Arabische en Islamitische Studies.
In die rol leidt hij de interreligieuze dialoog met verschillende Afrikaanse landen, en is hij auditor op de synode voor het Midden-Oosten in 2010.
In 2007 stelt paus Benedictus XVI hem aan als adviseur van de Pauselijke Raad voor de Interreligieuze Dialoog. Vijf jaar later wordt Ayuso Guixot tot secretaris benoemd, en in 2019 krijgt hij de leiding over de raad.
Tussendoor benoemt paus Franciscus hem in 2016 tot titulair bisschop van Luperciana, een historische regio in het huidige Tunesië. In 2018 creëert Franciscus hem kardinaal. Als de Raad voor de Interreligieuze Dialoog in 2022 opgaat in het gelijknamige Dicasterie wordt Ayuso Guixot daarvan de eerste prefect.
Ondanks dat zijn gezondheid al vanaf 2016 achteruitgaat, vergezelt de Spaanse geestelijke paus Franciscus op vele van diens apostolische reizen. Zo gaat hij in 2019 mee naar de Verenigde Arabische Emiraten en Marokko, is hij erbij als Franciscus als eerste paus ooit voet zet op Iraakse bodem en maakt hij ook het historische eerste bezoek van de paus aan Bahrein in 2022 mee.
Naast reisgenoot is Ayuso Guixot ook adviseur van de paus, zoals bij het schrijven van Fratelli Tutti. In de derde encycliek van Franciscus staan broederschap en sociale vriendschap centraal, thema’s die de Spaanse kardinaal nauw aan het hart liggen.
Het meest zal Ayuso Guixot herinnerd worden als de man die de dialoog tussen het Vaticaan en Al-Azhar, een belangrijke religieuze autoriteit binnen de soennitische islam, weer op gang bracht nadat groot-imam Ahmed el-Tayeb de banden in 2011 verbrak.
Directe aanleiding was de veroordeling van paus Benedictus XVI van een aanslag op een koptische kerk in Egypte, maar ook de lezing die de paus in 2006 gaf aan de universiteit van Regensburg, die tot grote woede in de islamitische wereld leidde, speelde een rol.
In 2013 weet Ayuso Guixot de dialoog met el-Tayeb weer op gang te brengen, wat in 2019 uiteindelijk resulteert in de ondertekening van het Document over menselijke broederschap voor wereldvrede en samenleven.
In dat document roepen paus Franciscus en groot-imam el-Tayeb samen op de naam van God niet te gebruiken “om moord, terrorisme en onderdrukking” te rechtvaardigen, en wordt ook opgeroepen tot godsdienstvrijheid en meer rechten voor vrouwen.
Kritiek dat de verklaring zal leiden tot een smeltkroes waarin alle religies gelijk zijn, wijst Ayuso Guixot af. Volgens de kardinaal gaat het document veel meer om het besef dat “alle gelovigen, alle mensen die God zoeken en alle andere mensen van goede wil evenveel waard zijn”.
Volgens hem is de Kerk altijd in dialoog, met oog voor “de waarde van haar eigen identiteit”. Pluriformiteit in gemeenschappen nodigt volgens de kardinaal uit om te reflecteren op de eigen identiteit, “want als je dat niet doet, is interreligieuze dialoog onmogelijk”.
In een verklaring brengt el-Tayeb zijn condoleances over aan paus Franciscus en de nabestaanden van Ayuso Guixot. “Ik bid dat de almachtige God geduld en troost biedt aan de familie, geliefden en vrienden van de overledene. Kardinaal Ayuso Guixot was een voorbeeld van toewijding aan de mensheid.” El-Tayeb prijst verder de rol van de kardinaal in het versterken van de relatie van de Kerk met moslims.
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
