Tussen het enorme aanbod nieuwe films dat wekelijks in première gaat zit soms een exemplaar waarvan je zelfs na afloop niet goed weet of het kijken nu de moeite waard was, of toch niet. A Hologram for the King is zo’n film.
Het verhaal is gebaseerd op het gelijknamige boek van Dave Eggers uit 2012 waarin de Amerikaanse zakenman Alan Clay wordt gevolgd.
Het leven van Clay staat op instorten: zijn vrouw is bij hem weg, hij dreigt zijn huis te verliezen en hij kan het collegegeld van zijn dochter niet betalen.
Clay is genoodzaakt een succesvolle zakelijke deal te sluiten. Dit moet gebeuren in Saoedi-Arabië, waar hij wordt geacht een holografisch teleconferentiesysteem te verkopen aan de koning.
Direct na aankomst belandt Clay in een verwarrende zandbak vol cultuurverschillen en spraakverwarring. Samen met zijn kleine team wordt hij ondergebracht in een winderige nomadentent zonder airco of wifi, pal naast een overdadig marmeren kantoorpaleis in een verder onvoltooide woestijnstad.
Terwijl het ultramoderne systeem van Clay iedere zakenpartner ter wereld dichtbij kan brengen, blijkt de koning dag na dag onvindbaar of onbereikbaar. Clay wankelt van het kastje naar de muur en vervreemdt meer en meer. Zelf echter, wijdt hij al zijn problemen aan een mysterieuze bult op zijn rug.
Voor alle duidelijkheid, A Hologram for the King is een komedie. Zo af en toe is de film ook grappig, met dank aan de altijd sterke Tom Hanks als midlifer Clay.
Er passeren allerlei stereotypen en vooroordelen over de islamitische cultuur, die daadwerkelijk voor een glimlach zorgen, maar even zo vaak de wenkbrauwen doen fronsen. Het soms grove taalgebruik irriteert.
Is A Hologram for the King dan op geen enkele manier de moeite waard? Toch wel. De film doet meer dan het volgen van een man in crisis. Het woestijnavontuur schetst ook een kritisch beeld van de digitale revolutie en de hierdoor toenemende globalisering.
Tussen de fysieke en de virtuele realiteit bestaat een complex spanningsveld, zo wordt duidelijk. A Hologram for the King toont een verwarrende cultuurclash ten gevolge van de (vermeende) vooruitgang. Een tikkeltje geforceerd, maar uiteindelijk blijkt dat tussen het zand ook nog liefde te vinden is. Zonder hologrammen, welteverstaan.
Film: A Hologram for the King (2016), Verenigde Staten/Duitsland, 98 min. Regie: Tom Tykwer, met o.a. Tom Hanks, Alexander Black en Sarita Choudhury
