Tijdens de algemene audiëntie van woensdag 17 augustus sprak paus Franciscus over de wonderbare broodvermenigvuldiging (vlg. Mt. 14,13-21)

Beste broeders en zusters, goedemiddag!

Vandaag willen we reflecteren op het wonder van de broodvermenigvuldiging. Aan het begin van het verhaal zoals Matteüs het vertelt, heeft Jezus net het nieuws ontvangen over de dood van Johannes de Doper, en met een boot steekt hij het meer over op zoek “naar een eenzame plaats” (vers 13).

Maar de mensen horen het en volgen Hem te voet, en “toen Hij van boord ging, zag Hij een grote menigte. Hij had zeer met hen te doen en genas hun zieken” (vers 14). Zo was Jezus: altijd met mededogen, altijd denkend aan anderen.

Geen koud hart

De vastbeslotenheid van de mensen, die bang zijn dat ze alleen gelaten zijn, als verlaten, maakt indruk. Met de dood van Johannes de Doper, een charismatisch profeet, vertrouwen zij zich toe aan Jezus, van wie dezelfde Johannes had gezegd: “Maar Hij die na mij komt, is krachtiger dan ik” (Mt. 3,11).

Zodoende volgt de menigte Hem overal, om naar Hem te luisteren en om de zieken bij Hem te brengen. En als Jezus dat ziet, wordt hij ontroerd. Jezus is niet koud, Hij heeft geen koud hart. Jezus is in staat om ontroerd te raken.

Aan de ene kant voelt Hij zich verbonden met deze menigte en wil Hij niet dat ze weggaan; aan de andere kant heeft Hij momenten van eenzaamheid nodig, van gebed, met de Vader. Heel vaak brengt hij de nacht biddend door met zijn Vader.

Broden en vissen

Ook die dag wijdt de Meester zich toe aan de mensen. Zijn mededogen is geen vaag sentiment; het toont juist alle kracht van zijn wil om dichtbij ons te zijn en ons te verlossen. Jezus houdt heel veel van ons en wil dichtbij ons zijn.

Bij het aanbreken van de avond, zorgt Jezus ervoor dat al die mensen, moe en hongerig, te eten krijgen en Hij zorgt voor degenen die Hem volgen. En Hij wil zijn leerlingen daarbij betrekken. Hij zegt dan ook: “Jullie moeten hun te eten geven” (vers 16). En Hij toont hun dat de weinige broden en vissen die ze hadden, met de kracht van het geloof en het gebed, verdeeld konden worden over al die mensen.

Wonder van het geloof

Jezus doet een wonder, maar het is het wonder van het geloof, van het gebed, opgewekt door het mededogen en door de liefde. Zo brak Jezus “de broden en gaf ze aan de leerlingen, en de leerlingen gaven ze aan de mensen” (vers 19). De Heer komt de nood van de mensen tegemoet, maar Hij wil ieder van ons concreet deelgenoot maken van zijn mededogen.

Laten we nu stilstaan bij deze zegende geste van Jezus: Hij “nam die vijf broden en twee vissen, keek op naar de hemel, sprak de zegenbede uit, Hij brak de broden en gaf ze” (vers 19). Zoals jullie zien, zijn het dezelfde tekenen die Jezus heeft gedaan bij het Laatste Avondmaal; en het zijn ook dezelfde die elke priester doet wanneer hij de Heilige Eucharistie viert.

De christelijke gemeenschap wordt voortdurend geboren en wedergeboren door deze eucharistische eenheid. De eenheid met Jezus beleven is daarom iets heel anders dan passief blijven en je vervreemden van het dagelijks leven; in tegendeel, het betrekt ons steeds meer in de relatie met de mannen en vrouwen van onze tijd, om hun het concrete teken van de barmhartigheid en van de aandacht van Christus aan te bieden.

Eucharistie

Terwijl het ons voedt met Christus, verandert de Eucharistie die we vieren beetje bij beetje ook ons in lichaam van Christus en geestelijk voedsel voor onze broeders. Jezus wil iedereen bereiken om de liefde van God bij iedereen te brengen. Daarom maakt Hij elke gelovige tot dienaar van de barmhartigheid.

Jezus zag de menigte, voelde mededogen voor hen en vermenigvuldigde de broden; zo doet Hij hetzelfde met de Eucharistie. En wij gelovigen die dit eucharistisch brood ontvangen, worden door Jezus aangemoedigd om deze dienstbaarheid naar de anderen te brengen, met hetzelfde mededogen als Hij. Dat is de weg.

Zijn mededogen

Het verhaal over de vermenigvuldiging van de broden en de vissen sluit af met de constatering dat iedereen vol zat en met het verzamelen van de brokken die over waren (vgl. vers 20).

Wanneer Jezus ons met zijn mededogen en zijn liefde genade geeft, vergeeft Hij ons de zonden, omhelst Hij ons, houdt Hij van ons. Hij doet de dingen niet half, maar helemaal. Zoals hier is gebeurd: iedereen zat vol. Jezus vult ons hart en ons leven met zijn liefde, zijn vergeving, zijn mededogen.

Eenheid

Jezus heeft zijn leerlingen dus de kans gegeven om zijn oproep te volgen. Op deze manier leren zij de te volgen weg kennen: het volk voeden en verenigd houden; ofwel ten dienste staan van het leven en van de eenheid.

Bidden we de Heer dus dat hij zijn Kerk altijd in staat stelt tot deze heilige dienstbaarheid, en dat ieder van ons instrument van eenheid mag zijn in zijn eigen familie, zijn werk, in de parochie en in de groepen waartoe hij behoort. Als een zichtbaar teken van de barmhartigheid van God die niemand in eenzaamheid en in nood wil laten, opdat de eenheid en de vrede tussen de mensen en de eenheid van de mensen met God mag neerdalen, want deze eenheid is leven voor iedereen. (Vert. SvdB)