<

Geef om katholieke journalistiek

doneer
Inspiratie

Barmhartigheid is een weg die gaat van het hart naar de handen

KN Redactie 12 augustus 2016
image
Foto: ANSA, via AP

Tijdens de algemene audiëntie van woensdag 10 augustus sprak paus Franciscus over de opwekking van een jongen en het troosten van zijn moeder (vlg. Lc. 7,11-17).

Beste broeders en zusters, goedemorgen!

De tekst in het Evangelie van Lucas waarnaar we hebben geluisterd (Lc 7,11-17) toont ons een wonder van Jezus dat werkelijk groots is: de opwekking van een jongen. En toch is de kern van dit verhaal niet het wonder, maar de tederheid van Jezus richting de moeder van deze jongen.

Groot mededogen

De barmhartigheid neemt hier de naam aan van groot mededogen voor een vrouw die haar echtgenoot heeft verloren en nu haar enige zoon naar de begraafplaats begeleidt. Het is deze grote pijn van een moeder die Jezus raakt en Hem aanzet tot het wonder van de opwekking.

Bij de introductie van dit voorval blijft de evangelist stilstaan bij veel bijzonderheden. Bij de stadspoort van de stad Nain – een dorp – ontmoeten twee talrijke groepen elkaar die ieder uit een andere richting komen en niets met elkaar gemeen hebben. Jezus, gevolgd door zijn leerlingen en door een grote menigte, staat op het punt binnen te gaan in een woning als daaruit een rouwstoet naar buiten komt die een overledene begeleidt met zijn moeder en een groot aantal mensen.

Trotseren van de dood

Bij de stadspoort passeren de twee groepen elkaar slechts, want elk gaan ze hun eigen weg, maar het is dan dat Sint Lucas de emotie van Jezus waarneemt: “Toen de Heer haar zag, was Hij ten diepste met haar begaan. ‘Huil niet’, zei Hij tegen haar. Hij liep naar de lijkbaar toe en raakte die aan. De dragers bleven staan” (vlg vers 13-14).

Groot mededogen stuurt de acties van Jezus: Hij is het die de stoet doet stilstaan en de lijkbaar aanraakt. En, geraakt door diepe barmhartigheid voor deze moeder, besluit Hij om de dood te trotseren, om zo te zeggen, van aangezicht tot aangezicht. En Hij trotseert die definitief, van aangezicht tot aangezicht, aan het Kruis.

Zijn krachtige woord

Tijdens dit Heilig Jaar zou het goed zijn als de pelgrims, bij het doorgaan van de Heilige Deur, de Deur van de Barmhartigheid, zich deze episode uit het Evangelie, die plaatsvond bij de stadspoort van Nain, zouden herinneren. Als Jezus deze moeder in tranen ziet, komt zij in zijn hart binnen!

Iedereen bereikt de Heilige Deur en brengt zijn eigen leven mee, zijn vreugde en zijn lijden, plannen en mislukkingen, twijfels en angsten, om die aan de barmhartigheid van de Heer voor te leggen. We mogen er zeker van zijn dat, bij de Heilige Deur, de Heer naderbij komt om ieder van ons te ontmoeten, om zijn krachtige troostende woord te brengen en aan te bieden: “Huil niet” (vers 13).

‘Kom overeind!’

Dit is de Deur van de ontmoeting tussen de pijn van de mensheid en het mededogen van God. Als we de drempel overgaan, voltooien wij onze pelgrimage in de barmhartigheid van God die, net als tegen de dode jongen, tegen iedereen herhaalt: “Kom overeind, zeg Ik je!” (vers 14). Tegen ieder van ons zegt Hij: “Sta op!”.

God wil ons rechtop hebben. Hij heeft ons geschapen om rechtop te staan: daarom leidt het mededogen van Jezus tot die geste van genezing, tot onze genezing, waarvan het sleutelwoord is ‘Sta op! Kom overeind, zoals God je gemaakt heeft!’. Rechtop. “Maar Vader, wij vallen heel vaak” – “Kom op, sta op!”. Dat is het woord van Jezus, altijd.

Laten we bij het doorgaan van de Heilige Deur dit woord in ons hart proberen te voelen: ‘Sta op!’. Het krachtige woord van Jezus kan ons weer op doen staan en kan ook in ons de overgang van de dood naar het leven realiseren.

Onuitputtelijke schat

Zijn woord doet ons heropleven, geeft hoop, verfrist vermoeide harten, opent naar een visie op de wereld en op het leven die voorbij gaat aan het lijden en de dood. In de Heilige Deur is voor iedereen de onuitputtelijke schat van de barmhartigheid van God gegraveerd!

Aangeraakt door het woord van Jezus “ging de dode rechtop zitten en begon te praten, en Hij gaf hem aan zijn moeder” (vers 15). Deze zin is heel erg mooi: die wijst op de tederheid van Jezus. “Hij gaf hem aan zijn moeder.” De moeder vindt haar zoon terug. Door hem te ontvangen uit de handen van Jezus wordt zij voor de tweede keer moeder, maar de zoon die haar nu is teruggegeven, heeft niet van haar het leven gekregen.

De genade van het doopsel

Moeder en zoon ontvangen zo hun respectievelijke identiteit dankzij het krachtige woord van Jezus en zijn liefdevolle geste. Zo ontvangt de moederkerk, in het bijzonder in het Heilig Jaar, haar kinderen en herkent in hen het leven geschonken door de genade van God. Het is door de kracht van dergelijke genade, de genade van het doopsel, dat de Kerk moeder wordt en dat ieder van ons haar kind wordt.

Ten overstaan van de jongen die weer levend is geworden en teruggegeven aan zijn moeder, “werden allen met ontzag vervuld en ze prezen God. Ze zeiden: ‘Een groot profeet is onder ons opgestaan’, en: ‘God heeft naar zijn volk omgezien.’”

Dat wat Jezus heeft gedaan is dus niet alleen een daad van verlossing gericht op de weduwe en haar zoon, of een goede daad die beperkt blijft tot die stad. In de barmhartige hulp van Jezus, komt God zijn volk tegemoet. In Hem verschijnt en blijft alle genade van God aan de mensheid verschijnen.

Een lofzang tot de Heer

Door dit Heilig Jaar te vieren, waarvan ik wilde dat het in alle Kerken beleefd zou worden, ofwel in alle kerken ter wereld en niet alleen in Rome, is het alsof heel de Kerk verspreid over de wereld zich verenigt in één lofzang tot de Heer. Ook vandaag weet de Kerk door God bezocht te zijn. Daarom weet iedereen die zich richting de Deur van Barmhartigheid begeeft dat hij zich begeeft naar de deur van het barmhartige hart van Jezus.

Hij is het inderdaad die de ware Deur is die leidt naar de verlossing en die ons een nieuw leven teruggeeft. De barmhartigheid, zowel in Jezus als in ons, is een weg die vertrekt uit het hart om in de handen aan te komen. Wat betekent dat? Jezus kijkt naar je, Hij geneest je met zijn barmhartigheid, Hij zegt je: ‘Sta op!’, en je hart is nieuw.

Van het hart naar de handen

Wat betekent een weg afleggen van het hart naar de handen? Het betekent dat ik met een nieuw hart, met een hart genezen door Jezus de werken van barmhartigheid kan uitvoeren door middel van mijn handen, trachtend te helpen, velen te genezen die er nood aan hebben. De barmhartigheid is een weg die vertrekt uit het hart en aankomt in de handen, ofwel bij de werken van barmhartigheid.

Ik heb gezegd dat de barmhartigheid een weg is die van het hart naar de handen gaat. In het hart ontvangen wij de barmhartigheid van Jezus die ons voor alles vergeving schenkt, omdat God alles vergeeft en ons optilt. Hij geeft het nieuwe leven en hij steekt ons aan met zijn mededogen. Vanuit dat vergeven hart en met het mededogen van Jezus begint de weg naar de handen, ofwel naar de werken van barmhartigheid.

Sta op! Ga, ga!

Een bisschop zei me laatst dat hij in zijn kathedraal en in andere kerken deuren van barmhartigheid heeft gemaakt, een als ingang en een als uitgang. Ik vroeg hem: “Waarom heb je dat gedaan?”. Hij zei: “Omdat een deur is om binnen te komen, vergeving te vragen, de barmhartigheid van Jezus te krijgen. De andere is de deur van barmhartigheid naar buiten, om de barmhartigheid naar de anderen te brengen, met onze werken van barmhartigheid.” Dat is een intelligente bisschop!

Laten ook wij hetzelfde doen met de weg die van het hart naar de handen gaat: laten we binnengaan in de kerk door de deur van barmhartigheid, om de vergeving van Jezus te ontvangen, die ons zegt ‘Sta op! Ga, ga!. En met dat ‘ga!’ gaan we – rechtop – door de deur naar buiten. Dat is de Kerk naar buiten toe: de weg van barmhartigheid die van het hart naar de handen gaat. Leg die weg af! (Vert. SvdB)

Een traditie van eeuwen tegenover de waan van de dag

In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.

Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.

Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.