<

Geef om katholieke journalistiek

doneer
Inspiratie

Gebed helpt het geloof in God te bewaren

KN Redactie 27 mei 2016
image
Foto: AP

Tijdens de algemene audiëntie van 25 mei sprak paus Franciscus over het gebed als bron van de barmhartigheid (vgl. Lc. 18,1 – 8).

Beste broeders en zusters, goedemorgen!

De parabel uit het Evangelie die we zojuist hebben gehoord (vgl. Lc. 18,1 – 8) bevat een belangrijke les: “De noodzaak om altijd te bidden, zonder ooit de moed te verliezen” (v. 1). Dus het gaat er niet om dat ik wel eens een keer bidt, als ik er zin in heb. Nee, Jezus zegt dat we “altijd moeten bidden, zonder ooit de moed te verliezen”. En Hij geeft het voorbeeld van de weduwe en de rechter.

Zonder scrupules

De rechter is een machtige persoon, die de taak heeft vonnissen uit te spreken op basis van de Wet van Mozes. Daarom was het in de bijbelse traditie aanbevolen dat de rechters godvrezende personen waren, geloofwaardig, onpartijdig en onomkoopbaar (vgl. Ex. 18,21).

Daarentegen was deze rechter “niet godvrezend en liet zich aan niemand iets gelegen liggen” (v. 2). Hij was een onrechtvaardige rechter, zonder scrupules, die geen rekening hield met de Wet, maar deed wat hij wilde, uit eigenbelang.

Weduwen, wezen en vreemdelingen

Er komt een weduwe bij hem met het verzoek haar recht te verschaffen. Weduwen, wezen en vreemdelingen vormden de zwakste groepen van de samenleving. De rechten die voor hen waren vastgelegd in de Wet, konden gemakkelijk met voeten worden getreden, omdat zij, als alleenstaande en kwetsbare personen, zich moeilijk konden laten gelden: hier gaat het om een arme weduwe, die alleen was, met niemand die de verdediging voor haar op zich nam, en dus konden ze haar negeren en dus ook haar haar recht onthouden. Dat gold ook voor de wees, voor de vreemdeling, de migrant: in die tijd was die problematiek heel sterk aanwezig.

Volharding

Geconfronteerd met de onverschilligheid van de rechter, zoekt de weduwe haar toevlucht tot haar enige wapen: onophoudelijk doorgaan met hem lastig te vallen, en met haar verzoek aan hem om haar aan haar recht te helpen.

En juist dankzij deze volharding bereikt zij haar doel. De rechter gaat in op haar verzoek op een bepaald moment, niet omdat hij tot medelijden is bewogen, niet omdat zijn geweten hem ertoe dwingt; nee, hij geeft eenvoudigweg toe: “omdat ze zo lastig is, zal ik deze weduwe aan haar recht helpen; anders komt ze me uiteindelijk een klap in mijn gezicht geven” (v. 5).

Goede en rechtvaardige Vader

Uit deze parabel trekt Jezus een tweevoudige conclusie: als de weduwe erin is geslaagd de onrechtvaardige rechter om te praten met haar niet aflatende verzoeken, hoeveel te meer zal dan niet God, die een goede en rechtvaardige Vader is, “recht doen aan zijn uitverkorenen die dag en nacht tot Hem om hulp roepen”; en bovendien “zal hij hen niet lang laten wachten”, maar zal “spoedig” handelen (vv. 7 – 8).

Gebed is geen toverstokje

Daarom moedigt Jezus ons aan “zonder de moed te verliezen” te bidden. Allemaal hebben we wel eens momenten dat we ons moe voelen en ontmoedigd zijn, vooral als het gebed zonder effect lijkt. Maar Jezus verzekert ons: in tegenstelling tot de oneerlijke rechter, verhoort God zijn kinderen snel, ook al betekent dat niet dat Hij dat doet op het moment en op de manier die wij zouden willen. Het gebed is geen toverstokje! Het is een hulpmiddel om het geloof in God te bewaren en op Hem te vertrouwen ook als wij zijn wil niet begrijpen.

Van de dood gered

Hierin heeft Jezus zelf – die zoveel bad! – ons het voorbeeld gegeven. In de Brief aan de Hebreeën staat “In de dagen van zijn sterfelijk leven heeft Hij onder luid geroep en onder tranen gebeden en gesmeekt tot God, die Hem uit de dood kon redden. Om zijn vroomheid is hij verhoord” (5,7).

Op het eerste gezicht lijkt deze uitspraak onwaarschijnlijk, want Jezus is immers gestorven aan het kruis. Toch staat het er juist in de Brief aan de Hebreeën: God heeft Jezus wel degelijk van de dood gered door Hem daarover de volledige overwinning te schenken, maar de weg die Hij heeft afgelegd om die overwinning te verkrijgen is verlopen via de dood zelf!

‘Uw wil geschiede’

De verwijzing naar de smeekbede die God heeft verhoord, betreft het gebed van Jezus in Getsemani. Overvallen door angst voor wat komen gaat, bidt Jezus tot de Vader dat deze de kelk van het lijden van Hem wegneemt, maar zijn gebed is doordrongen van het vertrouwen in zijn Vader en Hij vertrouwt zich volledig toe aan zijn wil: “Maar”, zegt Jezus, “niet mijn wil, maar uw wil geschiede” (Mt. 26,39). Het doel van het gebed komt op de tweede plaats; daarom is de relatie met de Vader het allerbelangrijkste.

En dat is wat het gebed doet: het transformeert ons verlangen en vormt dat volgens de wil van God, welke die ook is, want wie bidt, verlangt op de eerste plaats naar de vereniging met God, die barmhartige Liefde is.

Nooit opgeven te bidden

De parabel eindigt met een vraag: “Maar als de Mensenzoon komt, zal Hij dan werkelijk dit geloof op aarde vinden?” (v. 8). En met die vraagstelling worden we allemaal gewaarschuwd: wij moeten nooit opgeven te bidden, ook als het niet wordt beantwoord. Het is door het gebed dat we het geloof behouden, zonder het gebed is ons geloof wankel!

Laten we de Heer vragen om een geloof dat zich ontwikkelt tot een onophoudelijk, volhardend gebed, zoals dat van de weduwe in de parabel, een geloof dat zich voedt met het verlangen naar zijn komst. En in het gebed ervaren we het medegevoelen van God, die als een Vader zijn kinderen tegemoet komt, vol van barmhartige liefde. (Vert. BR)

Een traditie van eeuwen tegenover de waan van de dag

In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.

Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.

Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.