<

Geef om katholieke journalistiek

doneer
Bijvoorbeeld

Johannes van Nepomuk moet schipperen tussen hof en Kerk

Dries van den Akker - Heiligen.net 16 mei 2025
image
Illustratie: Tomás Rico en Loreto Sales

De kleine Wolfflin groeit op in Nepomuk, een plaatsje in Bohemen, het huidige Tsjechië. Zijn ouders zijn welvarende mensen, waardoor hij de kans krijgt te studeren. Eerst bij de cisterciënzer monniken in het naburige klooster, vervolgens in Praag en in het Italiaanse Padua. Hij wordt priester gewijd, neemt de naam Johannes aan en begint zijn loopbaan in 1380 als pastoor van de Sint-Gallusparochie in Praag.

Steeds hoger

Het duurt niet lang voor hij wordt opgemerkt door de kerkelijke hoogwaardigheidsbekleders. Niet alleen vanwege zijn intelligentie en wijsheid, maar ook omdat hij een bescheiden en diepgelovig mens is. Zonder daar zelf veel voor te doen stijgt hij steeds hoger op de kerkelijke ladder.

In 1387 wordt hij tenslotte de belangrijkste vicaris van de bisschop in Praag. Hij preekt vanaf dat moment regelmatig in de Sint-Vituskathedraal. Van heinde en verre stromen de mensen toe om hem te kunnen horen.

Afgevoerd

Zo trekt hij ook de aandacht van het hof en met name van koning Wenceslaus IV. Deze vorst had bij het bestijgen van de troon hoge verwachtingen gewekt. Maar gaandeweg was hij steeds heerszuchtiger en tirannieker geworden. Ook richting de Kerk. De bisschop van Praag probeert te schipperen zoveel hij maar kan, maar dat lukt niet altijd.

Als Johannes in 1392 door de koning gevraagd wordt om aan het hof de adventsoverwegingen te verzorgen, weigert hij deze erebaan. De verhalen lopen uiteen over wat er daarna precies gebeurt, maar het staat vast dat Johannes op 20 maart 1393 tijdens onderhandelingen tussen Kerk en hof voor de ogen van zijn bisschop wordt gearresteerd en afgevoerd.

In diezelfde nacht wordt hij afschuwelijk gefolterd en tenslotte vanaf de Karelsbrug in de Moldau gegooid. Johannes sterft de verdrinkingsdood. Over het waarom van deze gruwelijke daad tast men in het duister.

‘Door de straten gesleept’

Zijn bisschop schrijft een paar maanden later aan paus Bonifatius IX: “Nadat men zijn rechter- en linkerzij zozeer verbrand had dat hij in feite al ten dode was opgeschreven, werd Johannes, mijn beste vicaris, openlijk door de straten van de stad naar de Moldau gesleept.”

https://www.kn.nl/categorie/bijvoorbeeld/

“Terwijl zijn handen op zijn rug werden vastgemaakt, bond men hem – als was hij een wagenwiel – met zijn hoofd aan zijn voeten; in zijn mond zette men een stuk hout rechtop zodat deze wreed werd opengescheurd. Zo hebben ze hem naar beneden gegooid en verdronken.”

Tot op de dag van vandaag wordt de plaats van zijn marteling op de Karelsbrug aangeduid met een rode marmeren plaat.

De in 2022 overleden jezuïet Dries van den Akker verzamelde op Heiligen.net een indrukwekkende verzameling heiligenlevens. In deze rubriek houdt KN zijn werk levend. Bewerking: Susanne Kurstjens.

Een traditie van eeuwen tegenover de waan van de dag

In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.

Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.

Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.