Tijdens de algemene audiëntie van 27 oktober legt paus Franciscus uit dat sommige mensen in de Kerk zich meer laten leiden door wetten en regels, dan door de liefde.
Beste broeders en zusters, goedemorgen!
De verkondiging van de apostel Paulus draait helemaal om Jezus en zijn paasmysterie. Paulus presenteert zichzelf dan ook als de verkondiger van Christus, van de gekruisigde Christus (vgl. 1 Kor. 2,2).
De Galaten zijn geneigd om hun geloof te baseren op het gehoorzamen van wetten en tradities. Paulus herinnert ze aan de kern van de verlossing en van het geloof: de dood en verrijzenis van de Heer. Hij doet dat door hun de realiteit van Jezus’ kruis voor te houden.
Hij schrijft dit: “Wie heeft jullie behekst? Jezus Christus was u toch openlijk en duidelijk verkondigd als gekruisigd!” (Gal. 3,1). Wie heeft jullie zo behekst dat jullie je afkeren van de gekruisigde Christus? Het is een vreselijke situatie, die van de Galaten…
Ook vandaag nog zijn veel mensen eerder op zoek naar religieuze zekerheid dan naar de ware en levende God. Ze concentreren zich meer op rituelen en wetten, dan dat ze met heel hun hart de God van liefde omarmen.
Dat is de verleiding van de nieuwe fundamentalisten, van degenen die bang schijnen te zijn voor de weg die voor hen ligt, en niet vooruit maar achteruit gaan omdat zij zich dan veiliger voelen: zij zoeken de zekerheid van God en niet de God van de zekerheid.
Daarom vraagt Paulus de Galaten terug te keren naar het wezenlijke, naar God die ons leven geeft in de gekruisigde Christus. Hij getuigt daar in eigen persoon van: “Ikzelf leef niet meer, Christus is het die leeft in mij” (Gal. 2,20). En aan het eind van zijn brief schrijft hij: “Mij moge God ervoor bewaren op iets anders te roemen dan op het kruis van onze Heer Jezus Christus” (Gal. 6,14).
Als wij de draad van ons geestelijk leven kwijtraken, als duizend problemen en gedachten ons achtervolgen, laten wij dan de raad van Paulus tot de onze maken: laten wij ons plaatsen voor de gekruisigde Christus, laten wij opnieuw beginnen vanuit Hem.
Laten we het kruisbeeld in onze handen nemen, laten we het dicht bij ons hart houden. Of laten we stilstaan in aanbidding voor de Eucharistie, waar Jezus het voor ons gebroken Brood is, de gekruisigde Verrezene, de kracht van God die zijn liefde uitstort in onze harten.
“Als wij de draad van ons geestelijk leven kwijtraken, laten wij dan opnieuw beginnen vanuit Hem”
Tweet dit!
En laten we nu, opnieuw geleid door Paulus, een volgende stap zetten. Laten we ons afvragen: wat gebeurt er als we in gebed de gekruisigde Jezus ontmoeten? Wat er dan gebeurt, is wat er onder het kruis is gebeurd: Jezus geeft de Geest (vgl. Joh. 19, 30), dat wil zeggen, Hij geeft zijn eigen leven. En de Geest, die uit Jezus’ Pasen voortvloeit, is het beginsel van het geestelijk leven.
Hij is het die het hart verandert, niet onze werken. Hij is het die het hart verandert, niet de dingen die wij doen; de werking van de Heilige Geest in ons verandert het hart! Hij is het die de Kerk leidt, en wij zijn geroepen te gehoorzamen aan Zijn handelen, dat zich uitstrekt waar en hoe Hij het wil.
De vaststelling dat de Heilige Geest op allen was neergedaald en dat zijn genade zonder enige uitzondering werkte, was de reden dat zelfs de meest onwillige apostelen ervan overtuigd waren dat het Evangelie van Jezus bestemd was voor allen en niet voor een bevoorrechte enkeling.
En de kleine groep mensen die geborgenheid zoekt en de duidelijkheid van de dingen zoals ze ooit waren, zij keren zich af van de Geest en laten de vrijheid van de Geest niet tot hen komen.
Zo wordt het leven van de gemeenschap vernieuwd in de Heilige Geest; en het is altijd aan Hem te danken dat wij ons christelijk leven kunnen voeden en onze geestelijke strijd kunnen voortzetten. Geestelijke strijd is een andere grote les uit de Brief aan de Galaten. Paulus beschrijft twee strijdende kampen: enerzijds de “uitingen van zelfzucht”, anderzijds de “vrucht van de Geest”.
Wat zijn die uitingen van zelfzucht? Die zijn in strijd met de Geest van God. De apostel noemt ze uitingen van zelfzucht, niet omdat er iets verkeerds of slechts zou zijn in ons zelfzuchtige lichaam; integendeel, wij hebben gezien hoe hij de menselijkheid benadrukt van Christus aan het kruis!
De zelfzucht wijst op de mens in zijn aardse dimensie, opgesloten in zichzelf, in een horizontaal leven, waar wereldse instincten worden gevolgd en de deur gesloten is voor de Geest, die ons verheft en ons opent voor God en voor anderen.
Maar dit zelfzuchtige lichaam herinnert ons er ook aan dat alles oud wordt, dat alles vergaat, verrot, terwijl de Geest leven geeft. Paulus somt daarom de uitingen van zelfzucht op, die verwijzen naar “ontucht, onreinheid, losbandigheid; afgodendienst, toverij, vijandschap, twist, afgunst, uitbarstingen van woede, intriges, ruzies, partijschappen, jaloersheden” (Gal. 5,19-20).
“Wij hebben de grote verantwoordelijkheid om de gekruisigde en verrezen Christus te verkondigen”
Tweet dit!
De vrucht van de Geest daarentegen is “liefde, vreugde, vrede, geduld, vriendelijkheid, goedheid, trouw, zachtheid, ingetogenheid” (Gal. 5, 22), zo zegt Paulus. Christenen, die in de doop “met Christus zijn bekleed” (vgl. Gal. 3, 27), zijn geroepen om op deze manier te leven.
Het kan een goede geestelijke oefening zijn om bijvoorbeeld de lijst van Paulus te lezen en te kijken naar je eigen gedrag. Om te zien of het overeenkomt, of ons leven werkelijk in overeenstemming is met de Heilige Geest, of het deze vruchten draagt.
Brengt mijn leven deze vruchten voort van liefde, vreugde, vrede, geduld, vriendelijkheid, goedheid, trouw, zachtheid en ingetogenheid? De eerste drie zijn liefde, vrede en vreugde: hierin herkennen wij een persoon in wie de Heilige Geest verblijft. Een mens die vrede heeft, die vreugdevol is en die liefheeft: in deze drie dingen zien we de werking van de Geest.
Deze leer van de apostel Paulus is ook een grote uitdaging voor onze gemeenschappen. Soms hebben degenen die de Kerk leren kennen de indruk dat zij geconfronteerd worden met een enorme massa geboden en voorschriften: maar nee, dat is niet de Kerk! Dat zou om het even welke vereniging kunnen zijn.
In werkelijkheid kun je de schoonheid van het geloof in Jezus Christus niet vatten door uit te gaan van teveel geboden en een morele visie die langs allerlei wegen de oorspronkelijke vruchtbaarheid van de liefde kan doen vergeten: de vruchtbaarheid die gevoed wordt door vredelievend gebed en vreugdevol getuigenis.
Ook mag het leven van de Geest dat in de sacramenten tot uitdrukking komt, niet worden gesmoord door een hoop bureaucratie die de toegang verhindert tot de genade van de Geest, die de bekering van het hart bewerkstelligt.
En hoe dikwijls vervallen wij, priesters en bisschoppen, niet in een hoop bureaucratie voordat we een sacrament toedienen, voordat we mensen ontvangen die vervolgens zeggen “nee, dit bevalt me niet”, en dan weggaan zonder in ons de kracht van de Geest te zien die ons nieuw maakt.
Daarom hebben wij de grote verantwoordelijkheid om de gekruisigde en verrezen Christus te verkondigen, bezield door de adem van de Geest van liefde. Want alleen die liefde heeft de macht om het hart van de mens aan te trekken en te veranderen. (Vertaling Susanne Kurstjens)
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
