Kinderen van acht hebben tegenwoordig TikTok. Wat ze daar allemaal precies op doen weet ik niet – ik ben er net te oud voor – maar fraai vind ik het niet. Kinderen hebben tegenwoordig meer dan ooit toegang tot informatie en beelden die niet voor hun ogen bestemd zijn. Geen goede zaak, gezien hun kwetsbaarheid en nog in ontwikkeling zijnde hersenen.

Precies om die kwetsbaarheid wil men geen BN’ers en voetballers meer in gokreclames hebben. Dit zou jongeren namelijk beïnvloeden en de kans op gokverslaving vergroten. SP-kamerlid Michiel van Nispen wil zelfs het sponsoren van sportverenigingen door casino’s eruit hebben. Waarschijnlijk juicht de goede katholiek dit verbod toe: verslavingen moeten voorkomen worden en jongeren moeten beschermd worden tegen het gevaar.

Grotere verantwoordelijkheid

Toch roept het iets van weerstand in me op: wat maken we ons ineens zorgen over de jeugd! Het lijkt wel alsof de gemiddelde volwassene geen flauw idee heeft van wat tieners en jongeren weten, doen en zien.

“Wie een van de geringen die in mij geloven van de goede weg afbrengt, die kan maar beter met een molensteen om zijn nek in zee geworpen worden en in de diepte verdrinken. Wee de wereld met haar valstrikken. Het is onvermijdelijk dat er mensen ten val worden gebracht, maar wee de mens die de valstrik zet!” – Mt. 18,6-8. Deze uitspraak van Jezus sluit mooi aan op het onderwerp. Zou je veel reclames niet kunnen zien als verleidingen, propaganda van de zonde?

We zien dat wie de valstrikken zetten –gokbedrijven die reclames op jongeren richten – een grotere verantwoordelijkheid dragen. Zij doen immers wat de duivel doet: verleiden, misleiden, iets slechts verkopen alsof het iets goeds is. Je zou dus kunnen zeggen dat zij met de duivel meewerken, net zoals missionarissen met Jezus meewerken.

TikTok, drugs en porno

Tot nu toe kunnen we nog mee met het standpunt: weg met die reclames. Toch is er iets wat me dwars zit. Als we deze valstrikken zo serieus nemen… wat moeten we dan met al die andere valstrikken? De TikTok-reclames, het propageren van drugs en alcohol in populaire muziek en de gratis pornografie die overal voor het oprapen ligt?

Veel kinderen krijgen een smartphone in hun handjes gedrukt zodra ze die vast kunnen houden. Daarna is de controle op wat ze meekrijgen zeer beperkt. Ze zijn donders goed op de hoogte van het zondige aanbod van de wereld en ze worden al beïnvloed. Ik gun het Van Nispen best dat hij beter slaapt nu die voetballers uit de gokreclames verdwijnen. Maar ik vraag me af of hij überhaupt weet wat er speelt onder jongeren.

De wereld en haar valstrikken

Is het nu ineens belangrijk omdat er geld in het spel is, en social media vaak om alleen dopamine gaat? Moeten jongeren zelf maar om leren gaan met gamen en wiet omdat we in een vrij land leven? Zijn rappers geen rolmodellen? Het is makkelijk de ‘valstrikkenzetter’ aan te wijzen als hij in het volle daglicht opereert en zijn intenties duidelijk zijn. In andere situaties is dat een stuk moeilijker, terwijl die situaties even gevaarlijk kunnen zijn.

Begrijp me niet verkeerd, ik sta niet achter het stimuleren van gokverslavingen. Sterker nog, ik vind het weerzinwekkend om daar invloedrijke personen voor in te zetten. Maar dan nog: kijk eens om je heen. De wereld is onafscheidelijk verbonden met haar valstrikken – of je ze nu direct ziet of niet.