<

Geef om katholieke journalistiek

doneer
image
Foto: Jelmer de Haas
Column

Einde aan een relatie

Peter van Duyvenvoorde 27 juni 2022

Sartre schrijft ergens dat het ‘niet’ aanweziger kan zijn dan dat wat is. Hij gebruikt het voorbeeld van Pierre en het restaurant. Stel dat je met Pierre hebt afgesproken: als hij er nog niet is, zegt alles in het restaurant maar één ding, namelijk, dat Pierre er niet is. Zijn niet-zijn overvleugelt het zijn.

Aanweziger dan ooit

Zo voelt het ook hier, in mijn – raar om dit zo te moeten schrijven – appartement aan een Amsterdamse gracht. Sinds ze, ooit de grote liefde die voorjaarsvlinders op haar schouders droeg, weg is, is ze aanweziger dan alles wat hier is.

Niet doordat ze haar boeken, haar platen, haar kleding heeft meegenomen, maar juist door wat ze niet heeft meegenomen. Dat ene Etruskenbeeldje dat ik voor haar kocht in Italië, het schaakbord dat ik haar gaf voor kerst, dat ene boek over Caravaggio dat me continu herinnert aan hoe ze uren kon vertellen over hoe het licht werkte in de beeldende kunst: ze zeggen steeds dat ze er niet meer is.

Mijn keuze was het niet. Het is moeilijk voor mijn ego om dat toe te geven, maar wel de waarheid.

https://www.kn.nl/abonnementen/

Het verval der dingen

Het einde der dingen en het verval der dingen vind ik altijd moeilijk. Het einde van relaties, van een toekomst, niet meer zullen weten wie de ander morgen zal zijn – alleen nog maar de gisterens –, het blijft ondraaglijk.

Vreemd ook; u, lezer, weet van het rommelige begin. Daarna heb ik er maanden, jaren zelfs, niet over geschreven: het ging goed. We bewogen vooruit, zetten steeds de volgende stap. Het was ons gelukt, zeiden we vaak tegen elkaar. Door alles heen, door haar fouten en zeker ook de mijne, die ik vakkundig vermeed in mijn columns, was het ons gelukt.

“Niet alleen onze ruzies verdwenen, maar ook de gesprekken, het contact”

Natuurlijk, onze relatie had zo nu en dan de neiging om te ontaarden in een Colombiaanse telenovela, maar dat was ook gewoon wie we waren, individueel en als stel: passievol. En John Gottman leerde ons: kijk niet naar hoe stellen ruziemaken, maar naar hoe ze het goedmaken. En dat was nooit een probleem voor ons. Na de heftigste ruzies konden we de slappe lach krijgen over die ruzie en het goedmaken.

Alleen verdwenen de ruzies. Net als de gesprekken verdwenen, het contact. We werden gemakzuchtig, maar mogen relaties nooit gewoon even een tijdje gemakzuchtig zijn?

Zoveel liefde, zoveel conflict

Toen ik jonger was dacht ik altijd dat het gedicht van T.S. Eliott eindigde in: this is the way the world ends, not with a bang, but with a whisper – zo eindigt de wereld, niet met een knal, maar met een fluistering. Eigenlijk is het whimper, ‘gejammer’.

Raar hoe een relatie, zo vol van hoogte -en dieptepunten, met zoveel conflict maar ook zoveel liefde, eindigt in een fluistering – als een bevestiging van de gemakzucht, geen vechtlust meer. Bij haar niet, maar eigenlijk ook bij mij niet.

Een open wereld

Toch ben ik verdrietig, want het was een goede relatie. Maar de basis van een goede relatie is, door alles heen, toch de keuze voor elkaar. Is die er niet, dan is de rest irrelevant.

En nu zit ik hier, in mijn appartement, met een open wereld voor me, zoals Kouwenaar dicht: de tijd staat open. Mooi, zeker, maar angstig maakt het me wel, dat ook.

Peter van Duyvenvoorde is schrijver en filosoof. Hij schrijft elke drie weken een column in Katholiek Nieuwsblad.

Een traditie van eeuwen tegenover de waan van de dag

In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.

Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.

Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.