De gebedsweek voor de eenheid van de christenen is begonnen. Die start officieel op de dag waarop vroeger het feest van Petrus’ Stoel gevierd werd en eindigt op het feest van de bekering van de apostel Paulus (25 januari). Ik vind het een mooie gelegenheid om stil te staan bij wat oecumene voor jou en mij hoort te betekenen.

Allergische reacties

Sommige mensen krijgen allergische reacties bij het horen van dat woord. Wellicht vanwege het beeld van een clubje griezelige christenen die – weer – een eigen kerk starten, die ze dan ‘oecumenisch’ noemen, omdat die kerk een beetje protestants en een beetje katholiek is, wat dat ook mag betekenen. Iedereen is welkom en je moet vooral geen nadruk leggen op theologische en morele verschillen, want die maken niet uit. Het gaat erom dat we allemaal van Jezus houden op onze ‘eigen’ manier (cringe).

Een tegenovergestelde groep mensen denkt dat oecumene staat voor stevige theologische discussies tussen katholieken en protestanten over de paus, Maria, de predestinatie en ga zo maar door. Oecumene zou dan betekenen dat we anderen moeten overtuigen van ons gelijk (oftewel ‘de waarheid’), zodat we allemaal weer één kerk worden.

Cringegevoel

Zelf denk ik dat de liefde voor Jezus het allerbelangrijkste is. Dit is dus het centrale verbindingspunt met andere christenen, al krijg ik bij die ‘oecumenische’ kerken nog steeds een behoorlijk cringe-gevoel. Tegelijk denk ik ook dat er één Kerk is (met een hoofdletter) die door Christus is opgericht en die door de apostolische overlevering tot het einde der tijden zal blijven bestaan: dat is de katholieke Kerk.

Ik ga ook graag het gesprek aan met protestantse medebroeders om ze (‘echt’) te overtuigen van het gemis van Maria, de paus en de Eucharistie. Maar ik denk dat effectieve oecumene nog veel dieper en vruchtbaarder hoort te zijn.

Zaligsprekingen als routekaart

Onlangs zag ik een aflevering van de serie The Chosen, overigens een zeer indrukwekkende oecumenische serie, die over de Bergrede gaat. Tijdens de aflevering is te zien hoe Jezus geholpen wordt door Mattheüs om de Bergrede vorm te geven. Op een gegeven moment dicteert Jezus hem de zaligsprekingen en legt hem uit dat ze een routekaart vormen voor zijn volgelingen: richtlijnen om Hem te vinden. “Maar hoe is het een kaart?” vraagt Mattheüs. Jezus antwoordt: “Als iemand Mij wil vinden, dat zijn de groepen die ze moeten zoeken” de armen van geest, de zachtmoedigen, de barmhartigen, en ga zo verder.

Hoe meer ik erover nadenk, hoe dieper de overtuiging in mij groeit dat de ware oecumene te vinden is in de Bergrede, met name in de zaligsprekingen. Wil je de eenheid bewaren in de katholieke Kerk? Wil je naar echte verbondenheid streven met de protestantse broeders en zusters? Laten we dan de zaligsprekingen echt eens serieus nemen.

Want zij vormen de routekaart naar de radix, de enige vruchtgevende wortel van de Kerk, die Jezus is. Voor de rest, blijf elkaar vooral lekker oecumenisch knuffelen en blijf ook stevige theologische discussies voeren, maar streef vooral samen naar ware heiligheid, want dat is het pad van de zaligsprekingen.