Ook al zou ik graag een Europees verbod op Netflix zien, ook ik ontkom er niet aan in tijden van corona. En aangezien iedereen erover sprak, besloot ik om Unorthodox te kijken.
De serie – waargebeurd – gaat over een meisje in een chassidische gemeenschap in New York. Ze woont bij haar grootmoeder wier grootste hoop het is dat als ze trouwt, ze een goede vrouw zal zijn: keukengereedschap en baarmachine.
De man met wie ze trouwt, verdiepte zich liever in de Thora dan in zijn vrouw, waardoor ze bij de daad te veel pijn heeft om door te zetten. Problematisch, in een gemeenschap die erop gebrand is om, zoals het meisje zegt, de verloren zes miljoen weer aan te vullen.
Ze vlucht naar Duitsland. Het eerste wat ze daar ziet, zijn twee vrouwen die met elkaar zoenen. Later komt ze in contact met ‘gewone’ Duitse jongeren, studenten aan het conservatorium, die haar de westerse muzikale traditie laten horen.
Mooie serie. Het verhaal van een meisje dat wegtrekt en zichzelf vindt. Alleen maar lovende recensies. Op Twitter en Facebook kunnen mensen er niet over uit hoe geweldig het verhaal is. De serie levert een mooi inkijkje op in de chassidische gemeenschap in New York. Je ziet tot in detail hoe een chassidische bruiloft gevierd wordt. Een antropologisch genoegen bijna.
Maar waarom geen kritische noot? Dat het bijvoorbeeld wel erg simplistisch is, die twee werelden tegenover elkaar… de chassidische wereld als benauwend, donker, en de liberale wereld vrij, licht. Nou ja, een jong meisje dat ontsnapt aan een patriarchaal systeem: what’s not to like?
“De ideologie, de liberale noch de chassidische, kan complexiteit en grijsheid niet aan”
Tweet dit!
Drie minuten googelen leert dat de schrijfster van de memoires waar Unorthodox op is gebaseerd, Deborah Feldman, niet helemaal oprecht is. Zo schrijft ze over een vader die zijn zoontje van 13 doodt en zijn penis afsnijdt omdat hij masturbeert. Volledig verzonnen. Aangetoond ook.
Zo zijn er tal van grote en kleine dingen waar ze over gelogen heeft. Dat komt nergens aan bod in de kritieken. Terwijl het wel belangrijk is in haar beoordeling van de chassidische gemeenschap.
Begrijpelijk wel dat dat niet bevraagd wordt: het verhaal sluit te goed aan bij het progressieve wereldbeeld. Een conservatieve gemeenschap werkt onderdrukkend, een sterk individu ontworstelt zichzelf daaraan, ziet wat het liberalisme te bieden heeft en omarmt het, geheel op eigen kracht.
Dat verhaal bevestigt ons dat het onder druk staande progressivisme het toch wel echt bij het juiste einde heeft. Die achterlijke religieuze wereld kan niets goeds betekenen, kan geen waarde hebben, en die moeten we maar zo snel mogelijk achter ons laten.
Dat het zo simpel niet is, kan men dan niet verdragen. De ideologie, de liberale noch de chassidische, kan complexiteit en grijsheid nu eenmaal niet aan. Zo springt het hoofdpersonage van het ene gesloten systeem in het andere. Met het verschil dat het tweede systeem doet alsof dat niet het geval is. Tja…
Peter van Duyvenvoorde is schrijver en filosoof. Hij schrijft elke drie weken een column in Katholiek Nieuwsblad.
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
