Wat zou ik hebben gedaan als inwoner van Kiev in de afgelopen weken, dagen en nachten? De stad staat in brand, gebouwen zijn verwoest, vrienden vermoord, en angst, woede en haat golven door de straten.
En door mijn lichaam.
En hoe had ik gereageerd als het erop aankomt? Zou ik vluchten of vechten? Zou ik kritische verhalen hebben geschreven over de wraakzuchtige, wrede Vladimir Poetin? Had ik durven eisen dat hij veroordeeld moet worden als massamoordenaar…?
Zou ik dat echt durven?
Wat zou ik doen, kijkend naar de bominslagen, de laag overvliegende drones, de kapotgeschoten huizen, het vernietigde kinderziekenhuis? Naar de honger en dorst van mijn medemensen? Zo letterlijk, zo figuurlijk!
En dan werkeloos toekijken en zwijgen?
Bovenal: zou ik klaar staan voor de duizenden rouwende, huilende, bloedende mensen? Zou ik langs gaan om te troosten, te luisteren, hun handen vast te houden, samen te bidden… maar tot wie?
Ik weet het nu niet meer. Voel me te klein, te onmachtig, zo gewoon. En toch hebben doodgewone mensen (er bestaan ook geen andere) dat soms heel precies geweten.
Ik wil de onverschrokken moed hebben van Zelensky en de zijnen. Dapper zijn, net als die talloze mannen en vrouwen die vechten voor hun leven, voor hun land, voor hun identiteit, vrijheid, voor…
…en tegen alles dat vloekt met de liefde, vrijheid en vrede.
Ik wil ernstig nadenken, luisteren en overleggen. Hoe kwamen de feiten tot stand, waar lag de kiem, bij wie? Hoe kunnen de helikopters blijven vliegen, de tanks blijven bewegen, de bommen blijven vallen, de kogels blijven komen?
Wie veroorzaakt dit? En hoe zat dat toen met MH17? Welke bange dreigingen wachten ons nog? Wie zat daar achter, hoe, wat en, in Gods naam, waarom? Vooral waarom? Had ik dit kunnen stoppen, veranderen…?
Ik lees kranten, kijk verbijsterd naar de beelden op het journaal en probeer achter de betekenis van het afschuwelijke nieuws proberen te komen. En dan blijf ik haken aan foto’s van wanhopige moeders, een zwaargewond kind, verhalen van een vader die zijn gezin ‘kwijt’ is, de gedoofde ogen van een kindsoldaatje, dag na dag een miljoen tranen, verloren gezichten, gebroken harten en levens. Zo kom ik ook veel meer te weten dan mij lief is.
Zomaar een eindje wegdromen is er niet meer bij. We gaan met deze godgeklaagde oorlog moeilijker leven.
In psalm 10 lees ik woorden die ik herken: “Waarom Heer bent U zo ver? En waarom verbergt U zich in tijden van nood? In zijn hoogmoed vervolgt de zondaar (…) de zwakken! Zijn tong vloekt en liegt, dreigt met geweld. Zijn tong brengt misdaad en onrecht voort. Op verborgen plekken doodt hij onschuldigen…”
Alsof het in het Oude Testament om de actualiteit van de lente van 2022 gaat!
De psalm eindigt met woorden van hoop: “U verhoort de wens van de nederigen. U bemoedigt hen en luistert met aandacht. U doet recht aan wezen en verdrukten.” En wanneer worden deze woorden onze actualiteit?
Het lijkt er sterk op dat God zich verbergt. En dat ik, als kind van God, naar zijn wensen moet luisteren, dat ik onze broeders en zusters in Oekraïne moet bemoedigen. Want ik draag verantwoordelijkheid voor een ander, ik heb een taak. Het Woord – liefde – moet gedaan worden. De ander vasthouden en liefhebben… Er wordt iets van mij gevraagd.
In deze tijd leer ik wat het betekent om geroepen te zijn – en: uitverkoren.
Cees Baan is schrijver en journalist. Samen met Bas Rompa verzorgt hij in Katholiek Nieuwsblad de wekelijkse rubriek ‘David’.
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
