Slachtoffers en daders van het jarenlange geweld in Colombia stonden naast paus Franciscus, terwijl hij de Colombianen bij een gebedsontmoeting opriep vrede met elkaar te sluiten.

Op de derde dag van het pausbezoek vond vrijdag de grote gebedsontmoeting voor de vrede plaats. In het park Las Malocas in de Colombiaanse stad Villavicencio stond de paus voor de restanten van een kruisbeeld uit een kerk in de stad Bojaya.

‘Heilige grond’

In 2002 gooiden rebellen van de FARC een zelfgemaakte mortiergranaat op de kerk. Die kwam tot ontploffing, waardoor de armen en benen van Jezus’ lichaam op het kruis vernietigd werden. Er kwam nooit duidelijkheid over het aantal exacte slachtoffers. Schattingen van de VN variëren van 79 tot 119 doden. In 2016 bood de FARC excuses aan voor het bloedbad.

“Ik sta op heilige grond”, zei Franciscus tijdens de gebedsdienst. “Aarde die doordrenkt is met het bloed van duizenden onschuldige slachtoffers en met het hartverscheurende lijden van hun families en vrienden.”

‘Teken van solidariteit’

Leiner Palacios Asprilla bevond zich op het moment van de aanslag in 2002 in het naastgelegen huis van de augustinessen. Dat huis werd ook geraakt.

Palacios Asprilla was ook aanwezig bij de gebedsdienst met de paus. Net als de duizenden andere slachtoffers van FARC-geweld was hij gekleed in het wit. Franciscus’ bezoek aan Colombia is volgens hem “een teken van zijn solidariteit met de lijdende Colombianen”.

Jezus’ hulp

Verwijzend naar het zwaar gehavende beeld van Christus uit Bojaya, zei paus Franciscus tijdens de viering vrijdag: “Ze hebben uw kinderen weggerukt die bij U hun toevlucht zochtten.” De paus bad ook om Jezus’ hulp “om ons in te zetten voor het herstellen van uw lichaam”.

“Dat wij uw voeten mogen zijn die voortgaan om onze broeders en zusters in nood te ontmoeten; uw armen om degenen die hun waardigheid hebben verloren te omhelzen; uw handen om degenen die alleen huilen te zegenen en te troosten.”
“Een gebroken Christus zonder ledematen is voor ons zelfs nog meer Christus”, zei de paus ook. “Want Hij toont ons eens te meer dat Hij kwam om te lijden voor zijn mensen en met zijn mensen.”

Getuigenissen

Vier mensen gaven tijdens de gebedsviering een getuigenis. Zo sprak Deisy Sanchez Rey, die als lid van een paramilitaire groep drie jaar lang meevocht voordat ze werd opgepakt en twee jaar de gevangenis in ging.

Juan Carlos Murcia Perdomo vertelde over zijn twaalf jaar als FARC-strijder. Pastora Mira Garcia vertelde over haar twee kleine kinderen die door paramilitairen werden vermoord. Ook Luz Dary Landazury kwam aan het woord. Zij raakte in 2012 gewond bij een bomaanslag.

Vergeving is moeilijk

Paus Franciscus reageerde op ieder van hen persoonlijk. Hij sprak vol lof over hun oprechtheid, hun pijn, en over de moeite die ze doen om een nieuw leven te beginnen door te vergeven en om vergeving te vragen.

“Het kan moeilijk zijn om te geloven dat verandering mogelijk is voor degenen die genadeloos geweld gebruikten om hun eigen belangen te bevorderen, om hun illegale praktijken te beschermen zodat ze rijkdom konden verwerven, of die – onterecht – claimden dat ze de levens van hun broeders en zusters verdedigden”, aldus de paus.

De enige wegen

“Maar waarheid, vergeving en verzoening zijn de enige wegen om de spiraal van geweld te doorbreken die zo veel lijden heeft veroorzaakt”, voegde hij toe. “Wees niet bang voor de waarheid of voor gerechtigheid.”

Na de gebedsdienst ging paus Franciscus naar het park Los Fundadores. Daar bezocht hij het Kruis van Verzoening. Dat kruis trok in 2012 door de hele regio en werd daarna in het park neergezet. Op een plaquette bij het kruis staan de namen van de mensen die er tussen 1964 en 2016 werden ontvoerd en vermoord, of die stierven als gevolg van landmijnen. (CNS)