Tijdens zijn eerste Mis als paus riep Leo XIV in de Sixtijnse Kapel op tot hernieuwde missionaire inzet, juist daar waar het geloof wordt weggehoond of vergeten.
Waar christenen “bespot, tegengewerkt, veracht of op zijn best getolereerd en betreurd worden”, daar is de “missionaire inzet van de katholieke Kerk het hardst nodig.” Dat zei paus Leo XIV in zijn eerste preek als leider van ’s werelds 1,4 miljard katholieken.
Vandaag de dag “zijn er veel omgevingen waarin het christelijk geloof als absurd wordt beschouwd, bedoeld voor zwakke en niet-intelligente mensen. Omgevingen waarin andere zekerheden worden verkozen, zoals technologie, geld, succes, macht of genot”, zei de nieuwe paus op 9 mei tegen de kardinalen tijdens de Mis in de Sixtijnse Kapel.
“Dit is de wereld die ons is toevertrouwd. Een wereld waarin wij, zoals paus Franciscus ons zo vaak leerde, geroepen zijn om getuigenis af te leggen van ons vreugdevolle geloof in Jezus, de Verlosser”, zei hij.
De dag na zijn verkiezing keerde de nieuwe paus terug naar de kapel waar zijn 132 mede-kardinalen hem tot paus verkozen. Daar vierde hij zijn eerste Mis met het College van Kardinalen.
Hij droeg, net als zijn voorganger, zwarte schoenen in plaats van de traditionele rode schoenen die geassocieerd worden met het pausambt.
Na het voorlezen van de lezingen in het Engels en Spaans door twee vrouwen – waarschijnlijk een knipoog naar de Amerikaanse en Peruaanse achtergrond van de paus – begroette hij de kardinalen in het Engels. Dat was zijn eerste publieke gebruik van de taal als paus.
“Door het ambt van Petrus hebt u mij geroepen om dat kruis te dragen en met die missie gezegend te worden”, zei hij. “En ik weet dat ik op ieder van u kan rekenen om met mij mee te wandelen, als Kerk, als gemeenschap van vrienden van Jezus, als gelovigen, om het goede nieuws te verkondigen, het evangelie te verkondigen.”
De Mis, grotendeels in het Latijn, werd gevierd aan een draagbaar altaar dat in de kapel was geplaatst, in plaats van het vaste altaar waarbij de celebrant naar het oosten, van de mensen af, gericht moet zijn.
In zijn preek, uitgesproken in het Italiaans, zei paus Leo dat God hem had geroepen om een “trouwe beheerder” van de Kerk te zijn, zodat zij “een baken mag zijn dat de donkere nachten van deze wereld verlicht.”
“En dit niet zozeer door de pracht van haar gebouwen of de grootsheid van haar bouwwerken, zoals de monumenten waartussen we ons nu bevinden, maar eerder door de heiligheid van haar leden”, zei hij, staand voor het ‘Laatste Oordeel’ van Michelangelo in de Sixtijnse Kapel.
Reflecterend op de vraag van Jezus aan de apostel Petrus in het evangelie volgens Matteüs – “Wie zeggen de mensen dat de Mensenzoon is?” – zei paus Leo dat er twee mogelijke antwoorden zijn: dat van de wereld, die Jezus ziet als “een volkomen onbeduidend persoon” die “lastig is vanwege zijn eisen tot eerlijkheid en zijn strenge morele richtlijnen”. En dat van gewone mensen, die hem zien als “een rechtschapen man, iemand met moed, die goed spreekt en het juiste zegt.”
Waar het christelijk geloof niet meer serieus wordt genomen “gaat het gebrek aan geloof vaak tragisch gepaard met een verlies van levenszin, het negeren van barmhartigheid, gruwelijke schendingen van de menselijke waardigheid, een crisis van het gezin en vele andere wonden die onze samenleving treffen”, aldus de paus.
En zelfs in omgevingen waarin Jezus wordt gewaardeerd, zei hij, wordt hij soms “gereduceerd tot een soort charismatische leider of superheld.”
“Dat komt niet alleen voor bij ongelovigen, maar ook bij vele gedoopte christenen, die dan uiteindelijk leven in een staat van feitelijk atheïsme”, zei hij. “Daarom is het van essentieel belang dat ook wij herhalen, met Petrus: ‘U bent de Christus, de Zoon van de levende God.’”
“Ik weet dat ik op ieder van u kan rekenen om met mij mee te wandelen, als Kerk, als gemeenschap van vrienden van Jezus, als gelovigen”
- Paus Leo XIV
“Ik zeg dit allereerst tegen mezelf, als opvolger van Petrus, nu ik mijn missie als bisschop van Rome begin”, zei hij. Onder verwijzing naar Sint-Ignatius van Antiochië zei hij dat het de opdracht is van iedereen die gezag uitoefent in de kerk “om opzij te stappen zodat Christus kan blijven, om zichzelf klein te maken zodat Hij gekend en verheerlijkt kan worden, om zich volledig te geven zodat iedereen de kans krijgt Hem te leren kennen en lief te hebben.”
Voorafgaand aan de Mis verschenen online videobeelden van de eerste uren van de paus in functie. Een video, uitgebracht door het Vaticaan, toonde hoe hij de kardinalen begroette die hem verkozen hadden en alleen bad in de Paulijnse Kapel van het Apostolisch Paleis.
Na zijn verkiezing en presentatie aan de gelovigen op 8 mei, toonde een andere video hoe paus Leo terugkeerde naar de Vaticaanse residentie waar hij kort had verbleven als kardinaal vóór hij deelnam aan het conclaaf dat hem tot paus verkoos.
Hij begroette bewoners van het gebouw, poseerde voor selfies en gaf zijn zegen.
Een meisje vroeg de nieuwe paus om een boek te zegenen en te ondertekenen. Met een glimlach antwoordde hij: “Ik moet die handtekening nog oefenen! Die oude kan niet meer.” En terwijl hij tekende vroeg hij: “Vandaag is het?” – wat een lachsalvo opleverde bij de omstanders.
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.