<

Geef om katholieke journalistiek

doneer
In beeld

Vijf jaar na de brand blikt de Notre-Dame vooruit op haar heropening

Luuk van den Einden 15 april 2024
image
Op 15 april 2019 brandde een groot deel van het dak van de Notre-Dame van Parijs af. Foto: CNS - Benoit Moser, courtesy BSPP

Vijf jaar geleden raakte de beroemde Notre-Dame van Parijs zwaar beschadigd door brand. De restauratie is inmiddels grotendeels voltooid en de plannen voor de heropening krijgen vorm.

Wat verterend vuur binnen een etmaal vernietigde, heeft vijf jaar nodig gehad om weer opgebouwd te worden. Meer dan duizend mensen hebben de afgelopen jaren bijgedragen aan de heropbouw van de Notre-Dame, de Parijse kathedraal die op 15 april 2019 door brand zwaar beschadigd raakte.

De datum waarop de kathedraal officieel heropend zal worden was al eerder bekend, maar nu heeft de Parijse aartsbisschop Laurent Ulrich in een pastorale brief meer duidelijk gemaakt over hoe die heropening zal verlopen. De teneur? Het wordt een feest waar heel Parijs bij mag zijn.

Octaaf

De heropening van de kathedraal zal uit “zes maanden van viering en lofprijzing” bestaan, aldus Ulrich. De feestperiode begint op 7 december 2024 en zal duren tot de viering van Pinksteren in het jaar daarop, op 8 juni 2025.

image
Na de brand is er heel sporadisch een Mis gevierd in de kathedraal. Foto: CNS – courtesy KNA

“De viering van de heropening van de Notre-Dame verdient een octaaf”, aldus Ulrich: “Van 8 tot 15 december zullen we elke dag een viering houden met een bepaald thema.” Op die manier “zullen zo veel mogelijk mensen kunnen zeggen: ‘Ik was bij de heropening!’”.

Aangezien de Notre-Dame zeker niet het grootste kerkgebouw van Parijs is, moet de organisatie namelijk rekening houden met het beschikbare aantal zitplaatsen.

Mariabeeld terug

Nog voor het octaaf vindt er een ander feestelijk moment plaats: eind november zal er een processie plaatsvinden in de straten van de Franse hoofdstad om het Mariabeeld terug te brengen naar de kathedraal.

Het staat momenteel in de kerk Saint-Germain l’Auxerrois, recht tegenover het Louvre. Het beeld, dat de Maagd van Parijs wordt genoemd, dateert uit het midden van de veertiende eeuw.

Nieuw altaar

Op 7 november wordt de kathedraal officieel weer in gebruik genomen. Daar zullen heel wat vertegenwoordigers van de Franse regering – waaronder ongetwijfeld president Emmanuel Macron – bij zijn. Volgens de Franse wet zijn alle kerkgebouwen staatseigendom, wat betekent dat de regering de restauratie ook geleid – en voor een groot deel betaald – heeft.

image
Specialisten zijn bezig met de restauratie van de Notre-Dame. Foto: CNS - Benoit Tessier, pool via Reuters

De dag erop zal er een Mis worden opgedragen waarbij ook het nieuwe altaar zal worden ingewijd. Het gaat om een sober bronzen altaar dat qua vorm doet denken aan een liturgische kelk – een creatie van de kunstenaar Guillaume Bardet.

Eerbetoon aan vrijgevigheid

Een dag later wordt het feest van de Onbevlekte Ontvangenis in de heropende kathedraal gevierd. Vanwege de tweede zondag van de Advent gebeurt dat op 9 december, een dag later dan het eigenlijke feest.

De aartsbisschop van Parijs brengt in zijn brief een speciaal eerbetoon aan de vrijgevigheid van iedereen die geld heeft geschonken voor de wederopbouw van de kathedraal, of het nu “grote schenkers, bijzondere mecenassen of bescheiden donateurs” zijn.

image
De Franse president Emmanuel Macron bezoekt de kathedraal eind 2023. Foto: OSV News – Sarah Meyssonnier, Reuters

De gevers zullen worden uitgenodigd voor de plechtigheden, evenals brandweerlieden, ondernemers en ambachtslieden, Franse en buitenlandse bisschoppen en andere vertegenwoordigers van de Franse bisdommen, aldus de brief.

‘Kwetsbaar, geïsoleerd en vergeten’

Ulrich benadrukt dat de Notre-Dame een kathedraal voor álle Parijzenaren is en dat de festiviteiten dat ook moeten weerspiegelen. “Deze feestdagen zijn er voor alle christenen en andere mensen, van alle leeftijden en omstandigheden. Gelovig of niet, christen of niet: dit is een mijlpaal voor iedereen. Deze kathedraal is er voor iedereen.”

Met name denkt hij daarbij aan “de kwetsbaarste mensen, mensen die in isolement leven en mensen die vergeten zijn”.

Op schema

De restauratie verloopt ondertussen prima op schema, schrijft aartsbisschop Ulrich. De kathedraalvloer ligt nog open vanwege archeologische opgravingen en voor het aanleggen van kabels en leidingen.

image
Afgelopen december werd de weerhaan op de torenspits teruggeplaatst. Aartsbisschop Laurent Ulrich plaatste een rol papier met daarop alle namen van de betrokken werklieden in de haan. Foto: OSV News – Christian Hartmann, Reuters

Aan het einde van de zomer zullen bisdommedewerkers de kathedraal klaarmaken voor liturgische vieringen, wat twee tot drie maanden in beslag zal nemen.

Genoeg te doen

Hoewel het zwaarste werk aan de kathedraal inmiddels voltooid is, blijft er toch genoeg te doen. Ook straks na december zullen er nog werkzaamheden zijn, alleen niet van zulke aard dat de liturgische en toeristische activiteiten erdoor belemmerd worden.

President Macron sprak na de brand de hoop uit dat de kathedraal voor de Olympische Spelen die in juli en augustus in de stad plaatsvinden weer open zou zijn, maar dat gaat dus niet lukken. Volgens experts kan het wel tien tot veertig jaar duren voordat in de Notre-Dame de puntjes écht op de i zijn gezet.

Tijdlijn

De wederopstanding van een iconische kathedraal

15 april 2019

Tijdens restauratiewerkzaamheden breekt brand uit op de zolder van de kathedraal. Na ruim vier uur krijgt de brandweer het vuur onder controle. Het dak en de negentiende-eeuwse torenspits blijken zwaar beschadigd. President Emmanuel Macron belooft diezelfde nacht dat de Notre-Dame herbouwd zal worden.

17 april 2019

Premier Edouard Philippe haalt zich een controverse op de hals door een prijsvraag uit de schrijven voor de herbouw van de torenspits. Franse politici proberen daarop wettelijk vast te leggen dat het uiterlijk van de toren niet mag veranderen. Hoewel die wet er niet komt, wordt de nieuwe torenspits toch identiek aan de oude.

15 juni 2019

In de onbeschadigde Mariakapel van de kathedraal wordt voor het eerst sinds de brand een Mis gevierd.

Zomer 2021

De voorbereidingen voor de herbouw komen na twee jaar ten einde. Die hebben zo lang geduurd omdat het opruim- en schoonmaakwerk veel tijd in beslag nam: dat moest heel secuur gebeuren om verdere schade te voorkomen en voor de veiligheid van de werklieden. In de zomer van 2021 gaan de daadwerkelijke restauratiewerkzaamheden van start.

27 juni 2022

Een ontwerp van de Brusselse landschapsarchitect Bas Smets wordt uitgekozen voor de renovatie van de omgeving van de kathedraal. Die wordt een stuk groener.

18 augustus 2023

Generaal Jean-Louis Georgelin, die de leiding over de herbouw heeft, verongelukt op 74-jarige leeftijd tijdens een wandeling in de Pyreneeën.

28 november 2023

De herbouwde torenspits wordt op de kathedraal geplaatst.

8 december 2023

President Macron kondigt aan dat hij paus Franciscus wil uitnodigen voor de heropening van de kathedraal. Het Vaticaan heeft nog niet laten weten of de paus daarbij zal zijn.

16 december 2023

Een nieuwe weerhaan wordt bovenop de torenspits geplaatst. De nieuw ontworpen vogel heeft “vleugels van vuur” die verwijzen naar hoe de kathedraal “uit de as verrezen is”.

12 januari 2024

De werkzaamheden aan het dak worden afgerond. Volgens de traditie wordt dat gevierd met de plaatsing van een bos bloemen.

Een traditie van eeuwen tegenover de waan van de dag

In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.

Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.

Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.