Kedi (Turks voor ‘kat’) is een documentaire over de naar schatting honderdduizend zwerfkatten die in de drukke straten en vooral straatjes van Istanboel leven. Met een drone en met een speciaal ontwikkelde camera die de beestjes op ooghoogte volgt, weet Kedi zo’n vijftien van die honderdduizend katten van dichtbij te volgen.
We zien ze doen wat katten overal ter wereld doen: bedelen om voedsel, voor de jongen zorgen, aangehaald worden en vechten om territoriumbehoud. Toch is Kedi veel meer dan een kattendocumentaire, qua succes meeliftend op de eindeloze stroom aan kattenfilmpjes op internet.
“Katten zagen Istanboel krimpen en groeien. Katten laten de chaos van de stad zien. Wanneer je kunt genieten van het gezelschap van een kat, dan kun je de hele wereld aan. Wanneer een kat naar je miauwt, betekent dit dat het leven je toelacht”, zo stelt de voice-over in de film.
Regisseur Ceyda Tourin – zelf uiteraard groot liefhebster – gebruikt de katten om ons als kijker een spiegel voor te houden en wat levenslessen mee te geven. Ze interviewt veelal gewone mensen: een visser, een marktkoopman, een bakker. Van allemaal wordt het leven verrijkt door de katten.
Een man vertelt dat toen hij totaal aan de grond zat, er een kat naar hem toe kwam lopen met een portemonnee in zijn bek, waar precies genoeg geld voor een maaltijd in zat. “Een geschenk van God”, zo zegt hij meerdere malen. We zien hem een nest jonge katjes met een spuitje van melk voorzien. In de kattenverzorging heeft hij dagbesteding gevonden en met de kleine beestjes weet hij echt contact te maken.
Daar waar het katminnende deel van de wereld Kedi bejubelt, heeft het deel met een minder ontwikkeld kattenhart ook kritiek op de film. Uiteraard zorgen de katten in Istanboel ook voor veel overlast en worden ze vaak weggejaagd, genegeerd, aangereden of mishandeld. Hierover rept Kedi met geen woord.
Tourin trekt vooral graag parallellen tussen kat en mens. “Je begint een gesprek over een kat en al snel heb je het over familie, politiek, God en het leven. Wanneer mensen praten over een kat, hebben ze het eigenlijk over zichzelf.” Kedi poogt een les te zijn in samenleven, waarin mens en kat centraal staan. Boeiend, ook als niet-kattenliefhebber.
Documentaire: Kedi (2016), Turkije, 79 minuten. Een film van Ceyda Tourin, met de zwerfkatten van Istanboel in de hoofdrol.
