Tijdens het angelusgebed van zondag 18 juli sprak paus Franciscus over het belang van rust en contemplatie.

Beste broeders en zusters, goedemorgen!

Jezus’ houding in het evangelie van vandaag (Mc. 6,30-34) helpt ons twee belangrijke aspecten van het leven te begrijpen. Het eerste is rust. Als de apostelen uitgeput terugkeren van de missie en enthousiast beginnen te vertellen wat ze allemaal hebben gedaan, zegt Jezus liefdevol tegen ze: “Komt nu eens zelf mee naar een eenzame plaats om alleen te zijn en rust daar wat uit (vers 31).”

De val van activisme

Hij nodigt ze uit te rusten en zo leert Jezus ons iets kostbaars. Ook al is Hij blij om zijn leerlingen zo gelukkig te zien vanwege de wonderen van hun prediking, verzandt Hij niet in complimenten en vragen, maar maakt Hij zich druk om hun fysieke en mentale vermoeidheid. Waarom doet Hij dat?

Omdat Hij ze wil waarschuwen voor een gevaar dat ook voor ons altijd op de loer ligt: het gevaar dat we ons laten meeslepen door het fanatieke ‘doen’, dat we trappen in de val van het activisme, waarbij de resultaten die we bereiken en het gevoel dat we zelf de absolute hoofdrolspelers zijn, de belangrijkste dingen worden.

Rust voor het hart

Dat gebeurt ook heel vaak in de Kerk: We zijn altijd bezig, altijd aan het rennen en we geloven dat alles van ons afhangt. We lopen het risico dat we Jezus vergeten en onszelf steeds maar centraal stellen.

Daarom nodigt Hij zijn leerlingen uit om zich terug te trekken met Hem. Het gaat dan niet alleen om de rust voor het lichaam, maar ook voor het hart. Want het is niet genoeg om alleen ‘de stekker uit het stopcontact te halen’, je moet echt uitrusten.

Leren pauzeren

Hoe doe je dit? Door terug te keren naar de kern van de zaak: halt houden, in stilte verkeren, bidden, niet van de drukte van het werk meteen overgaan in de drukte van de vakantie. Jezus wendde zich niet af van de noden van de menigte, maar trok zich elke dag als eerste terug in gebed, in stilte, in de intimiteit met de Vader.

Zijn liefdevolle uitnodiging – rust wat uit – zou ons moeten begeleiden: pas op, broeders en zusters, voor het altijd maar efficiënt bezig zijn. Laten we de hectiek die onze agenda’s beheerst tot stilstand brengen. Laten we leren te pauzeren, de telefoon uit te zetten, stil te staan bij de natuur en de dialoog met God te hervatten.

Medelijden en tederheid

Desondanks wordt er in het evangelie vertelt dat Jezus en zijn leerlingen niet konden uitrusten zoals ze wilden. De mensen weten waar ze zijn en komen overal vandaan aansnellen. Op dat moment wordt de Heer door medelijden bewogen.

En dat is het tweede aspect: medelijden. Dat is Gods stijl: nabijheid, medelijden en tederheid. We treffen in het Evangelie, in de Bijbel talloze malen deze zin aan: “Hij had medelijden.” Ontroerd richt Jezus zich op de mensen en begint Hij hen weer te onderwijzen (vgl. vers 33-34).

Geen tegenstelling

Het lijkt een tegenstelling, maar dat is het niet. In feite is alleen het hart dat zich niet door haast laat meeslepen, in staat te worden bewogen, ofwel zich niet door zichzelf en alle actiepunten te laten meeslepen en anderen en hun wonden en behoeften op te merken.

Medelijden komt voort uit contemplatie. Als we leren echt uit te rusten zullen we in staat zijn tot echt medelijden; als we een contemplatieve blik ontwikkelen, zullen we onze activiteiten kunnen voltooien zonder de heerszuchtige houding van iemand die alles wil bezitten en consumeren; als we in contact blijven met de Heer en het diepste deel van ons wezen niet verdoven, zullen de dingen die we moeten doen niet de macht hebben ons de adem te benemen en ons te verslinden.

‘Ecologie van het hart’

Luister: we hebben behoefte aan een ‘ecologie van het hart’ die bestaat uit rust, contemplatie en medelijden. Laten we de zomertijd hiervoor gebruiken!

En laten we nu bidden tot Maria, die aan stilte, gebed en contemplatie deed, en altijd door tedere compassie bewogen wordt voor ons, haar kinderen. (Vertaling Susanne Kurstjens)