Met ruim 40 procent van alle noteringen voeren katholieke componisten de jaarlijkse Klassieke Top 400 aan. Wel zijn het vooral de niet-religieuze werken die door luisteraars als favoriet worden gekozen, zo blijkt uit een analyse door Katholiek Nieuwsblad van de jaarlijkse hitlijst van klassieke zender Radio 4.
Wie vandaag NPO Radio 4 inschakelt, kan horen hoe de Klassieke Top 400 naar een uiterst voorspelbare ontknoping toewerkt. Wat Bohemian Rhapsody voor de Top 2000 van popklassiekers is, is Bachs Matthäus-Passion voor de klassieke hitparade: de onvermijdelijke nummer 1.
Alleen in 2018 stootte Schuberts Winterreise Bach eenmaal van de eerste plaats, na een fanatieke campagne van presentator Lex Bohlmeijer. Daarna werd ook de oude, toch nogal religieus aandoende naam ‘Hart & Ziel-lijst’ ingeruild tegen het meer neutraal klinkende ‘Klassieke Top 400’.
Maar als het pogingen waren om de Top 400 te seculariseren, hebben die weinig uitgericht. De beroemde passie van Bach nestelde zich weer op zijn vertrouwde toppositie, en ook van de rest van de lijst is de religieuze muziek niet weg te denken.
Een analyse van de vierhonderd werken laat zien dat een ruime meerderheid van de componisten op de lijst van christelijke huize is: liefst 72%. Ondanks de dominantie van de lutheraan Johann Sebastian Bach (33 maal op de lijst), vormen de katholieken gezamenlijk nog altijd de grootste groep: 40,5%.
Opvallend is dat luisteraars wel een voorkeur lijken te hebben voor werken die niet (expliciet) religieus zijn. Over de totale lijst genomen kun je 79,25 % van de lijst als ‘wereldse’ muziek bestempelen.
Wel loopt het aandeel van de religieuze muziek op hoe hoger je in de lijst komt. In de bovenste honderd werken is het aandeel van religieuze titels al gestegen naar 26 %, in de top 10 is dat zelfs 40%.
Een kleine kanttekening hierbij: de scheidslijn tussen ‘religieuze’ en ‘wereldse’ muziek is zeker niet altijd helder te trekken, en is naar twee kanten toe poreus. Zo kun je goed stellen dat Vivaldi’s ‘religieuze’ Gloria net zo werelds is als zijn Vier Jaargetijden. Of dat Pärts niet-religieuze werk Spiegel im Spiegel even sacraal is als pak ‘em beet zijn Da pacem Domine.
De volledige lijst van de NPO Radio 4 Klassieke Top 400 is hier te vinden.
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
