Er zijn inmiddels talrijke publicaties verschenen over nieuwe evangelisatie, sinds paus Johannes Paulus II eind jaren zeventig voor het eerst hierover sprak. Hij bedoelde daarmee evangelisatie die nieuw is in haar vuur, methoden en uitdrukking.
Als doelgroep had hij voor ogen al diegenen die in de post-christelijke samenlevingen leven, waar de secularisatie diep is doorgedrongen.
Een recente publicatie over nieuwe evangelisatie is het boek van pater Raniero Cantalamesa. Hij vraagt aandacht voor het potentieel van de leken “als een soort van nucleaire energie in de Kerk”. Zij zijn volgens hem de voortrekkers van de evangelisatie in de huidige tijd.
Pater Cantalamessa is prediker van de pauselijke huishouding onder de pausen Johannes Paulus II, Benedictus XVI en Franciscus. Dit boek is gebaseerd op de meditaties die hij heeft gegeven onder paus Benedictus XVI gedurende de Advent van 2010 en 2011.
Cantalamessa zet de nieuwe evangelisatie in het perspectief van drie voorbeelden van missionaire vernieuwing in het verleden (gekleurd door een westerse bril). Hij bespreekt de missionaire activiteit in de eerste drie eeuwen van het christendom, met als voortrekkers de bisschoppen.
Daarna bespreekt hij de herevangelisatie van Europa na de invasies door de barbaren van de vierde tot en met de negende eeuw, met als voortrekkers de monniken. Dan beschrijft hij de derde golf van missionaire activiteit: de ontdekking van de bewoners van de nieuwe wereld en hun bekering tot het christendom, met als voortrekkers de broeders.
De huidige tijd ten slotte betreft de opdracht van de Kerk voor een nieuwe evangelisatie van een geseculariseerde westerse wereld. Cantalamessa ziet als voortrekkers in deze nieuwe fase van evangelisatie de leken. Hij ziet hen als “een soort van nucleaire energie in de Kerk”.
Een van de grote uitdagingen van dit moment is om leken van deze taak bewust te maken en hen als gehele Kerk hierin te ondersteunen. Niet als vervanger van de andere categorieën, maar als aanvulling.
Uit elk van deze drie periodes, die al geweest zijn, trekt Cantalamessa vervolgens lessen voor de nieuwe evangelisatie van nu. Wat deze lessen zijn? Daarvoor moedig ik u aan om het boek te lezen. Het is tot nu toe alleen in het Engels verkrijgbaar, maar het leest gemakkelijk weg.
In de laatste hoofdstukken gaat Cantalamessa in op drie uitdagingen van onze tijd: het atheistische sciëntisme, het rationalisme en het secularisme. Met deze uitdagingen zullen we in de nieuwe evangelisatie rekening moeten houden en hij geeft aanzetten hoe we hierop kunnen reageren vanuit christelijk perspectief. Dit kan weer helpen in gesprekken die we met mensen hebben.
Kortom, een nuttige en praktische bijdrage van deze pater kapucijn aan het denken en de praktijk van de nieuwe evangelisatie.
Raniero Cantalamessa OFM Cap., Navigating the New Evangelization. Uitg. Pauline Books & Media, 107 pp., pb., $ 12,95, ISBN 0 8198 5182 5
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.