Wat hebben wij met de drastische secularisatie eigenlijk bij het grofvuil gezet? Aan de hand van deze vraag neemt journaliste Yvonne Zonderop de lezers mee op een zoektocht naar het christelijk geloof.
Zonderop verliet als meisje stampvoetend de katholieke Kerk, maar door de jaren heen veranderde haar houding van “afwijzend” in “geïnteresseerd”. Als ze religieuze kunst bekeek, werd ze vaak diep geroerd en wilde ze begrijpen waar deze reactie vandaan kwam. Nu pleit zij voor een herwaardering van het christelijk gedachtegoed.
Ze constateert dat de basis van onze cultuur geen gemeengoed meer is. En dat vindt ze een groot gemis.
Ze schrijft dat de snelle secularisatie in Nederland voor een lege publieke ruimte heeft gezorgd. Religie was iets dat je achter de voordeur deed, maar waar je in het publieke domein over zweeg.
Filosoof Michael Sandel is ervan overtuigd dat dit een vergissing is. “Mensen hebben grote behoefte aan een publieke sfeer die uitdrukking geeft aan hun waarden en hun identiteit. Ze hongeren ernaar.” Nu kon de populistische beweging eigenlijk in die leegte springen, stelt Zonderop.
In tegenstelling tot de protestgeneratie ziet Zonderop bij de huidige twintigers en dertigers een voorzichtige openheid voor religie. Hoewel de oudere generaties zich radicaal hebben losgemaakt van kerkelijke dogma’s zijn er nieuwe dogma’s voor in de plaats gekomen. Denk aan vrijheid als het hoogste ideaal en aan zelfbeschikking. De journaliste schrijft: “Wij wisten waar wij vandaan kwamen en waar wij naartoe wilden (…) Jongere generaties missen zo’n vanzelfsprekend ijkpunt. Vrijheid is een duivels dilemma geworden. Je mag alles kiezen, maar als je het verkeerde kiest, is de rekening voor jou.”
Het geloof biedt mensen houvast, stelt ze: “Het verschaft ze een heldere, vaste positie waar je op kunt rekenen.” Psychiater Frank Koerselman verwacht dat gezag en autoriteit weer een grotere rol gaan spelen in de samenleving. Je zou denken, genoeg kansen voor de Kerk.
Ongelofelijk is een sympathiek boekje. Het is fijn om een keertje niet de gebruikelijke negatieve geluiden over het christelijk geloof te lezen. Yvonne Zonderop kijkt vrij onbevangen tegen het onderwerp aan en dat valt in haar te prijzen.
Het jammere is dat ze nergens echt de diepte ingaat, terwijl ze genoeg aspecten aanstipt die zich daar voor lenen. Een toegankelijk boek voor wie in vogelvlucht een overzicht wil van alle belangrijke ontwikkelingen op religieus vlak.
Yvonne Zonderop, Ongelofelijk. Uitg. Prometheus, 168 pp., pb., € 19,99, ISBN 978 90 4463 301 6
