In de algemene audiëntie van 26 oktober legde paus Franciscus uit waarom het zo belangrijk is om te begrijpen wat je gevoel van verdriet of verlatenheid je wil zeggen.
Verlatenheid of desolaatheid wordt als volgt gedefinieerd: “De duisternis van de ziel, de innerlijke onrust, de drang naar lage en aardse dingen, de rusteloosheid als gevolg van verschillende beroeringen en verleidingen: zo neigt de ziel tot wantrouwen, is zonder hoop en zonder liefde, en vindt zichzelf traag, lauw, bedroefd, alsof ze gescheiden is van haar Schepper en Heer” (St.-Ignatius van Loyola, Geestelijke Oefeningen).
Dit gevoel ervaren we allemaal wel eens. Het probleem is hoe dit te begrijpen, want het heeft ons ook iets belangrijks te vertellen. Niemand wil troosteloos of verdrietig zijn. We willen allemaal een leven dat altijd vrolijk, opgewekt en voldaan is. Maar dit is niet alleen onmogelijk, maar ook niet goed voor ons.
De verandering naar een op deugd gericht leven kan juist beginnen vanuit een situatie van droefheid, van berouw over wat je hebt gedaan. De wroeging van het geweten, dat kennen we allemaal. Wroeging betekent letterlijk het geweten dat bijt. God raakt je hart aan en je ervaart iets van binnen: verdriet, wroeging. Dat is een uitnodiging om een andere weg in te slaan.
“Verdriet is onmisbaar voor ons welzijn”
Tweet dit!
Het is belangrijk om je verdriet te leren lezen. We weten allemaal wat verdriet is, maar weten we ook wat het betekent? In onze tijd wordt verdriet meestal als iets negatiefs gezien, als een kwaad waaraan we moeten ontsnappen. Terwijl verdriet juist een onmisbare wake-up call voor het leven kan zijn, die ons uitnodigt om rijkere en vruchtbaardere landschappen te verkennen.
Daarom is het onmisbaar voor ons welzijn en beschermt het ons tegen schade aan onszelf en anderen. Het zou veel ernstiger en gevaarlijker zijn om dit gevoel van verdriet niet te voelen en verder te gaan. Verdriet werkt soms als een stoplicht: “Stop!”.
Voor wie het verlangen heeft om goed te doen, is verdriet een obstakel waarmee de verleider ons wil ontmoedigen. In een dergelijk geval moet je handelen op een wijze die precies tegengesteld is aan wat wordt voorgesteld, vastbesloten doorgaan met wat je van plan was te doen (zie Geestelijke Oefeningen, 318).
Denk maar aan je werk, studie, gebed, een aangegane verplichting: als we die in de steek laten zodra we verveling of verdriet voelen, zouden we nooit iets afmaken. Het is belangrijk dat zij die de Heer willen dienen zich niet laten leiden door verlatenheid.
Als we eenzaamheid en verlatenheid open en bewust weten te doorstaan, kunnen we er in menselijk en geestelijk opzicht gesterkt uitkomen. Loop niet weg voor beproevingen: kijk naar wat deze beproeving betekent: waarom ben ik verdrietig? Wat betekent het dat ik verlatenheid ervaar en niet verder kan?
De apostel Paulus herinnert ons eraan dat niemand boven zijn vermogen wordt beproefd, omdat de Heer ons nooit in de steek laat en wij, met Hem nabij, elke beproeving kunnen overwinnen (vgl. 1 Kor. 10,13). En als we die beproeving vandaag niet overwinnen, dan morgen. Maar laat je niet verslaan door een moment van droefheid, van verlatenheid: ga verder. (Vertaling Susanne Kurstjens)
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
