De Veertigdagentijd is begonnen. De aloude praktijken van bidden, aalmoezen geven en vasten kunnen ons vervullen met vreugde. Soms op geheel onverwachte wijze…
Hier is wat uitdagende, oude wijsheid van de woestijnvaders: “Vertrouw niet op je eigen gerechtigheid, maak je geen zorgen over het verleden. Maar beheers je tong en je maag.”
Intermittent fasting (periodiek vasten; voor kortere of langere periodes niets eten of drinken, red.) is immens populair vandaag de dag. Interessant: de Kerk had jaren geleden een gewoonte om vanaf middernacht te vasten voor we de volgende dag de Communie ontvingen. Waarom zou de Kerk zo’n voorbereiding vereisen voor de ontmoeting met onze Heer door de Eucharistie?
Omdat zo’n voorbereiding onze vreugde vergroot. Probeer eens langer te vasten voor de Communie. In plaats van het vasten van één uur dat we tegenwoordig doen, zou u drie uur of zelfs langer kunnen vasten. De donut na de Mis zal nog beter smaken!
Er is een oude anekdote over de beroemde komiek Groucho Marx die een pompeuze geestelijke ontmoet in een lift. De priester wendt zich tot Groucho en zegt op arrogante toon: “Meneer Marx, ik wil u laten weten dat ik besef dat u miljoenen mensen hebt laten lachen en blij gemaakt hebt.” Waarop Groucho antwoordt: “Dank u, padre. Ik wou dat ik hetzelfde voor jullie kon zeggen.”
We moeten vreugde in ons leven cultiveren. In het zelfhulpboek Resisting Happiness merkt de katholieke bestsellerauteur Matthew Kelly overtuigend op dat wanneer we kiezen voor wat slecht voor ons is, we ons uiteindelijk ongelukkig voelen.
Ik eet die derde donut en een paar uur later vraag ik me af: “Waarom heb ik dat gedaan? Alweer?” We weigeren te vergeven, we zijn gierig met ons geld, we kijken uren Netflix maar kunnen geen vijf minuten vinden voor het gebed voor het slapen gaan. Zulke keuzes weigeren geluk. Zulke keuzes weren vreugde af.
De praktijken van de Veertigdagentijd die volgende week begint – bidden, aalmoezen geven en vasten – kunnen ons met vreugde vervullen.
Oké, zeg je misschien, het beoefenen van gebed en het helpen van anderen kunnen ons hoop doen voelen en liefde doen beleven. We bidden, hebben aandacht voor God en we beseffen dat God van ons houdt en om ons geeft. We geven aalmoezen om barmhartigheid te tonen en de minder bedeelden te helpen.
‘Aalmoezen’ komt van dezelfde Griekse wortel die ons het woord voor barmhartigheid geeft, eleos, de barmhartige zorg van God waar we aan het begin van elke viering van de Eucharistie om vragen.
Maar vasten? Hoe kan vasten ons vervullen met vreugde? Het maakt me hongerig en chagrijnig. We kennen allemaal wel mensen die knorrig worden door een knorrende maag.
“Vasten gaat niet alleen over eten; probeer de tv of Netflix eens uit te zetten”
Tweet dit!
Vasten laat ons alles waarderen wat ons gegeven is. We merken hoe onze gedachten, harten en zielen worden afgestemd en in vorm worden gebracht als we een tijdje zonder moeten. Als we ziek zijn, beseffen we pas echt hoe heerlijk het is om gezond te zijn. En pas wanneer we honger hebben, worden we ons bewust van wat er in ons vervuld moet worden.
En vasten gaat niet alleen over eten. Probeer de tv, Netflix of Amazon Prime eens uit te zetten in de vastentijd (of in ieder geval doordeweeks). Merk op hoeveel tijd er overblijft als je niet drie of vier uur per dag naar een scherm kijkt.
Wil je het echt radicaal aanpakken? Leg je mobiele telefoon eens 24 uur lang neer en geniet van een sabbat. Onthoud je van seks en zie hoe heerlijk het verbinden is als je er echt op anticipeert. Doe een bewuste poging om over niemand iets slechts te zeggen. Kijk hoe lang je dat kunt doen!
Vasten concentreert op wonderbaarlijke wijze onze aandacht. Als we stoppen met zoveel in ons op te nemen, komt er ruimte vrij. We merken dat Gods genade in ons aan het werk is. Als we vasten, maken we ons los van sommige dingen zodat we ons meer bewust kunnen zijn van en gevuld kunnen worden met andere realiteiten die ons vrede, hoop en vreugde brengen.
Als we vasten, is de kans groter dat we de ‘transcendentale leefregels’ van de Canadese jezuïet Bernard Lonergan (1904-1984) in praktijk brengen: wees aandachtig; wees intelligent; wees redelijk; wees verantwoordelijk.
Merk ook op dat Jezus ervoor koos om onder ons te verblijven als voedsel, brood en wijn veranderd in sacramenteel lichaam en bloed.
Een paar maanden geleden was er een prachtig eucharistisch moment op Route 95, een snelweg door de Amerikaanse staat Virginia. Een sneeuwstorm had het verkeer urenlang volkomen stil gelegd. De mensen hadden geen eten of water en geen manier om het te krijgen. Het was een bijna tachtig kilometer lange file met dertig centimeter sneeuwval tijdens de nacht en temperaturen van rond de min tien. Het was een road trip uit de hel. De mensen waren gedwongen te vasten.
Na een lange, koude nacht in hun auto, merkte een jong stel dat ze achter een vrachtwagen stonden van de Schmidt Baking Company uit Baltimore, leverancier van brood voor hamburgerketens in het hele land. De vrouw in de auto, Casey Holihan, belde de klantenservice van Schmidt. Twintig minuten later belde Chuck Paterakis, mede-eigenaar van het bedrijf, haar terug en zei haar contact op te nemen met de chauffeur van de vrachtwagen.
Ron Hill had de nacht in de vrachtwagen doorgebracht en dacht aan alle hongerige mensen om hem heen, maar het brood in zijn truck was gekocht en betaald. In zijn veertien jaar op de weg was dit de ergste verkeerschaos die hij ooit had meegemaakt. Hij bad. “Tranen welden in mijn ogen op”, vertelde hij tegen de krant The Baltimore Sun.
Op dat moment hoorde hij geklop. Het was Casey, met een boodschap om “Chuck te bellen”. Paterakis droeg Ron op om “het brood uit te delen”. Casey, haar man en Ron deelden honderden broden uit aan gestrande automobilisten.
Stel je de vreugde voor! Vers brood nadat ze de hele nacht in de kou hadden gezeten zonder iets te eten. De naam Paterakis komt uit het Grieks, en pater betekent ‘vader’. In zekere zin zorgde Onze Vader voor brood voor de hongerigen die een nacht lang hadden moeten vasten op Route 95. (Vertaling Anton de Wit)
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
