Autonomie en gemeenschap, kreeg het nieuwe boek van de christelijk-gereformeerde predikant Bert Loonstra als titel, hoewel de ondertitel de lading beter dekt: Een debat over levensbeschouwing en psychotherapie.
Het is een bewerking van zijn proefschrift, met de bedoeling een breder publiek aan te spreken. Echter, het vaktechnisch jargon en de vooronderstelde kennis reserveren deze studie toch vooral voor een academisch publiek, ondanks het onderwerp dat wel bredere interesse wegdraagt.
In feite is het boek zowat een review van twee vaktijdschriften (Journal of Psychology and Theology en Journal of Psychology en Christianity) over het debat rond de integratie van psychologie en geloof, dat voornamelijk door reformatorische en evangelische christenen wordt aangedreven.
Loonstra slaagt er zeker in dit debat geordend weer te geven. Een overzicht van zo’n complexe discussie wordt echter algauw heel condens.
De auteur start wel met drie casussen rond de vraag: hoe kan het geloof in een psychotherapeutische context tot zijn recht komen? Het gros van het boek is echter een zuiver filosofische analyse van dit (spannings)veld. Vanuit zijn ratio wil Loonstra de rationele benadering van de problematiek fijn stemmen. Bijbel, traditie of leergezag moet de katholieke lezer daar niet in verwachten.
De auteur is gesteld op het dogma van de vrijheid die de Reformatie beoogde en worstelt in die traditie mee met de verhouding tussen Bijbel en interpretatie. De gevolgen van de willekeur waartoe dit kan leiden deed hem in 2005 een eerder boek uit de handel nemen, waarin hij homoseksuele relaties bijbels trachtte goed te keuren.
Vanuit eenzelfde autonomie onder een filosofische mantel wil de auteur nu een stap vooruit zetten om psychotherapie en geloof te integreren. Het resultaat is een model waarin deze concepten een brug moeten vormen: individualiteit, autonomie, relatie, participatie, doelgerichtheid, engagement, gevoel van eindigheid, perceptie van kansen en eeuwigheidsbesef.
Uiteindelijk past Loonstra zijn model toe op de drie casussen. De psycholoog behoudt zijn theorieën, maar zou nu door deze conceptuele bemiddeling de brug kunnen maken naar de geloofswereld van de cliënt. Of dit in de praktijk veel oplevert, is de vraag. Qua praktijkervaring vermeldt het CV van Loonstra (1956), die zijn studies psychologie in 2005 afrondde, trouwens slechts zes maanden in de GGZ. Het debat blijft hiermee levend.
Bert Loonstra, Autonomie en gemeenschap – Een debat over levensbeschouwing en psychotherapie. Uitg. Buijten & Schipperheijn Motief, 276 pp., pb., € 24,90, ISBN 978 90 5881 991 8
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
