<

Geef om katholieke journalistiek

doneer
Boek

De Oratorianen

Pieter Derdeyn 27 december 2019
image

Geen beter tijdstip om een boek over de oratorianen uit te geven, dan de heiligverklaring van kardinaal Newman, die eerder dit jaar plaatsvond.

Minder bekend

Vandaag de dag zijn ze misschien minder bekend, maar de oratorianen vormden vanaf de zestiende eeuw, in de nadagen en in de geest van het Concilie van Trente, een van de aansprekendste priestergenootschappen.

In die dagen bloeide ten huize van de heilige Filippus Neri in Rome een losse vorm van gemeenschap van priesters op, een “centrum van contemplatie en devotie”, “een theologisch en filosofisch bolwerk”. Dit eerste Neri-huis inspireerde al snel vele anderen, zoals de Franse kardinaal De Bérulle en later John Henry Newman.

Spanningsboog

De hoofdtaak van de priesters uit de oratoria lag in het onderwijs. Onvermijdelijk waren er ook strubbelingen, onder meer over de mate van interne regelgeving of over jansenistische denkbeelden die binnenslopen. De zwaarste slag kwam van de Franse Revolutie, die de oratoria uit de Lage Landen wegvaagde, al zijn er recent opflakkeringen, zoals in Scherpenheuvel en op twee plaatsen in Nederland.

Dit is zowat de korte inhoud van een boek dat op het eerste gezicht nogal grijs en inspiratieloos aandoet. Toch ontstaat van bij het begin een zekere spanningsboog, die enkel onderbroken wordt door informatieve kaders en schaarse voetnoten. De boeiende verhaallijn laat de lezer de uitgebreide informatie slikken, zonder dat het een al te stevige of zakelijke brok wordt.

Kerkpolitieke strubbelingen

De focus op de kerkpolitieke strubbelingen houdt er dan wel de spanning in, maar vermoeit op den duur ook wel, door de indruk van een Kerk die enkel opgaat in een interne en externe strijd. Behalve de theologische disputen en enkele ruwe schetsen is de aandacht voor spirituele diepgang eerder mager.

Mystiek wordt in een kader gereduceerd tot uitzonderlijke bovennatuurlijke fenomenen. Naar de echte bezieling van de heilige stichters blijft het wat gissen.

Veeg uit de pan

Naar het einde toe laten de auteurs zich plots horen met een ferme veeg uit de pan voor de behoudsgezinde beweging die begon rond paus Pius X; die zou de oorzaak zijn van de huidige crisis in de Kerk.

Niet beargumenteerd en eigenlijk ongepast in dit boek, dat bedoeld lijkt om een historische schets te geven van een wat vergeten priestergemeenschap die toch het nodige heeft betekend en misschien nog potentieel in zich draagt.

Yves Van Buyten en Bernard Vandeginste, De Oratorianen. Uitg. Averbode, 224 pp., € 19,99, ISBN 978 2 8081 0794 5

Een traditie van eeuwen tegenover de waan van de dag

In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.

Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.

Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.