<

Geef om katholieke journalistiek

doneer
Boek

Het belang van deugden uit een niet-christelijke hoek

Pieter Derdeyn 28 juni 2024
image
Wat is goed of slecht? Alasdair MacIntyre gaat in op de impasse in de niet-christelijke ethiek, maar ook hij kan geen sluitend antwoord formuleren. Foto: Lina Trochez - Unsplash

Wat is goed of slecht? Hoe bepaal je dat? Sinds de moraalwetenschap een zelfstandige discipline is geworden, los ook van de theologie, blijkt dat wel heel moeilijk.

Ethische impasse

Eigenlijk zit de ethiek al even lang in een impasse als de filosofen zich als verlicht gingen beschouwen. Nog steeds vuren ze vragen af als: Waarom geboden, regels of plichten navolgen? Is hun toepassing zelfs duidelijk of eenduidig? Valt het goede gewoon samen met mijn persoonlijk verlangen?

Is een berekening van het grootst mogelijke nut voor het grootst mogelijk aantal mensen wel menselijk voor wie dan uit de boot vallen? Hoe bepaal je nut? Kan je uit wat is afleiden wat behoort te zijn?…

Vanonder het stof

Ook de Britse filosoof MacIntyre haalt in zijn hoofdwerk uit 1981 de moraal onderuit: “Mijn conclusie luidt dat we ondanks de inspanningen van de ethiek gedurende drie eeuwen en van de sociologie in de laatste honderd jaar, nog steeds een coherent, rationeel verdedigbare uiteenzetting van het liberaal-individualistische standpunt ontberen; en dat anderzijds de aristotelische traditie zo kan worden geherformuleerd dat ze begrijpelijkheid en rationaliteit verleent aan onze morele en sociale innerlijke houdingen, betrokkenheid en inzet.”

Dit meestal beknopt analytische, soms ongenuanceerde, en vooral stevig filosofische boek veroverde in de moderne ethiek terecht zijn plaats. Het bestaan van deugden, hun verschillende betekenissen bij Homeros, Aristoteles, het christendom of moderne bepalingen, en hun gemeenschappelijke grond worden vanonder het filosofische stof gehaald.

Weinig begrip

MacIntyre poogt aan te tonen dat ons moderne denken het begrip deugd niet goed kan bevatten en tracht het in ere te herstellen als redmiddel voor onze maatschappij in verval. Zijn begrip van wat deugd is, klinkt vooral Aristotelisch: een deugd gaat naar een doel uit.

“Dit meestal beknopt analytische, soms ongenuanceerde, en vooral stevig filosofische boek veroverde in de moderne ethiek terecht zijn plaats.”

Deugden zijn voor hem gebonden aan “narratieve eenheden van het menselijk leven” en “praktijken met eigen interne bona.”

Zijn argumentatie is niet theologisch en toont daar weinig begrip van en voor. Terwijl misschien juist daar de sleutel ligt om het goede en de deugden te begrijpen! Voer voor filosofische zielen…

Alasdair MacIntyre, Na de deugd. Een studie naar de theorie van de ethiek
Uitgeverij: Ten Have
Pagina’s: 432 | € 34,99
ISBN: 9789025911652

> BOEK BESTELLEN

Een traditie van eeuwen tegenover de waan van de dag

In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.

Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.

Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.