Met bijna 200.000 gelovigen vierde paus Johannes Paulus II in september 1996 de Mis op een militair vliegveld bij Reims. Het was de slotmis van een buitengewoon omstreden bezoek van de paus aan Frankrijk.
De toenmalige Franse president Jacques Chirac had hem uitgenodigd om te herdenken dat de Frankische koning Clovis 1500 jaar daarvoor gedoopt was en daarmee de basis had gelegd voor het katholieke Frankrijk. Dit idee zorgde voor een enorme controverse, want voor seculier Frankrijk is de scheiding van Kerk en staat heilig. Uiteindelijk moest Chirac verstek laten gaan bij de viering.
Er valt veel af te dingen op Clovis als stichter van Frankrijk en als propagandist van het christendom. De wereld waarin Clovis leefde en die Jeroen W.P. Wijnendaele schetst, was er een van geweld. Het West-Romeinse Rijk brokkelde langzaam af, het bestuursapparaat viel uit elkaar, net als het leger. In 476 werd de laatste keizer afgezet.
Het Romeinse Rijk ging dus in het westen niet ten onder aan een plotselinge invasie van barbaren. ‘De Grote Volksverhuizing’ heeft nooit plaatsgevonden. De grenzen van het rijk waren poreus en immigranten waren al lang opgenomen in de Romeinse legioenen.
Met het verval van het centrale gezag begonnen ze als krijgsheren te strijden om de macht. In het gebied ten noorden van de Loire kwam Clovis als overwinnaar uit de strijd. Daarmee was dit gebied, dat altijd een uithoek van het Romeinse Rijk was geweest, nu een centrum van macht geworden.
Dat was een omwenteling met grote gevolgen, want Frankrijk en Duitsland vormen nog steeds de as van West-Europa. Het Frankische rijk zou namelijk onder Karel de Grote zijn grootste uitbreiding krijgen en daarna uiteenvallen, waardoor uiteindelijk Frankrijk en Duitsland ontstonden.
Wijnendaele besteedt relatief weinig aandacht aan Clovis’ bekering. Maar die was wel doorslaggevend: veel krijgsheren hingen het arianisme aan en ook in kringen rond Clovis vond deze leer aanhangers. Clovis koos voor de Kerk van Rome, de arianen stonden voortaan buitenspel.
“Katholieke bisschoppen waren de grote winnaars, want zij konden nu ongecontesteerd verkondigen wat de ware leer was”, concludeert Wijnendaele. Wat de motieven van Clovis waren, weten we niet. Wist hij waartoe hij zich bekeerde? Was het opportunisme? Een heilige is hij nooit geworden…
|
|
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
