“Ik wil dat je begrijpt waarom je vader en ik hiervoor gekozen hebben.” Met die woorden richt moeder én filmmaakster Waad zich rechtstreeks tot haar dochter Sama, nog een baby’tje. Het is 2016, de belegering van Aleppo in Syrië door het regime van Assad is in volle gang.
De bommen komen letterlijk steeds dichterbij en vormen een groot gevaar voor het ziekenhuis waar Hamza, de man van Waad en vader van Sama, als arts werkt. Het gezin weigert zich over te geven en vormt samen met vrienden het laatste verzet tegen het regime.
Waad vertelt in de film tegen haar dochtertje over de angsten en dilemma’s waar ze voor staat. “Wat voor leven heb ik jou gegeven?” Als iedere moeder babbelt ze tegen het kindje in haar armen, maar het gaat niet over bloemetjes in de tuin of een vogeltje dat voorbijvliegt. “Er zijn veel luchtaanvallen vandaag Sama, maar we zijn gelukkig niet geraakt.”
In het begin van de Syrische burgeroorlog vertrekt de dan achttienjarige Waad naar Aleppo om te studeren. Met haar camera legt ze alles vast en daar gaat ze mee door tot ze in 2016 met haar gezin definitief haar land uit moet vluchten.
De beelden, vaak schokkerig omdat ze al rennend zijn gefilmd of omdat ‘tussendoor’ een deel van het ziekenhuis instort door een raketaanval, verhullen niks: kinderen die onder het puin en bloed zitten en helemaal in shock zijn, een moeder die haar net overleden zoontje per se zelf weg wil dragen, een totaal met bloed besmeurde ziekenhuisvloer.
Soms is er hoop, bijvoorbeeld wanneer een blauwe, niet ademende baby na wat ferme tikken de ogen opent. Vaker overheerst de wanhoop. Waad brengt ook haar privéleven in beeld, zoals haar huwelijk (“Ons gezang overstemde de bommen”) en de vreugde om haar kleine tuintje.
For Sama is gemaakt vanuit de sterke drang om te getuigen en uit grote liefde voor de kleine Sama. Bij hun vlucht uit Syrië weet Waad ruim vijfhonderd uur aan opnames mee te smokkelen en eenmaal veilig in het Verenigd Koninkrijk stelt ze hieruit (met hulp van een Britse regisseur) haar getuigenis samen.
Miljoenen mensen hebben For Sama inmiddels gezien en de film werd genomineerd voor een Oscar. Sama zelf zal, wanneer ze wat ouder is, de belangrijkste kijker zijn. Want, aldus de slotwoorden van moeder Waad: “Alles wat we deden was voor jou.”
Documentaire: For Sama (2019), Groot-Brittannië/ Syrië, 100 min. Regie: Waad Al-Kateab, Edward Watts, met medewerking o.a. Waad Al-Kateab, Hamza Al-Khateab en Sama Al-Khateab.
For Sama is tegen betaling thuis te bekijken via het online platform picl.nl.
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
