De film begint met tekst. Keurige achtergrondinformatie verschijnt in beeld. Het verhaal speelt zich af in de vijftiende eeuw, Frankrijk en Engeland maken beide aanspraak op de Franse troon. Engeland ontketent de honderdjarige oorlog. Als leider van het Franse leger probeert de extreem jonge Jeanne d’Arc Parijs te heroveren op de Engelsen. Tot zover de feiten.
De film begint en daarmee ook de artistieke interpretatie van regisseur Bruno Dumont. In een uitgestrekt duinlandschap overlegt ‘madame Jeanne’ met geestelijken en andere machthebbers over het strijdplan.
Jeanne wil voor Parijs gaan, de grote kerels om haar heen willen instructies van de koning afwachten. “U spreekt over God en gebeden, maar de soldaten willen victorie”, zo wordt gesteld. “U bent nog maar een kind, temper uw gedachten.”
De gebeden van Jeanne worden gezongen door een valse, hoge mannenstem en zijn geïnspireerd op geschriften van de katholieke dichter Charles Péguy. Om de jeugdige onschuld van Jeanne te benadrukken wordt de rol gespeeld door een twaalfjarig meisje. “Leeftijd doet er niet toe. Het gaat niet om historische maar om symbolische waarachtigheid”, zo verklaart de regisseur zijn keuze.
Tegenover de kinderlijke onschuld staan de rechters en kerkelijk leiders, stuk voor stuk potsierlijk, absurdistisch en letterlijk amateuristisch gespeeld door niet-professionele acteurs. Dit is ook weer een regiekeuze, om zo de onmacht en het amateurisme van de mens te onderstrepen. Ruige veldslagen komen in de hele film niet voor, wel tromgeroffel, dansende paarden en rammelende harnassen.
In 2017 maakte Dumont Jeanette, een film over de jeugdjaren van Jeanne, waarin het meisje voor het eerst de stem van God hoort. In dit tweede deel worden vooral haar proces en de uiteindelijke veroordeling tot de brandstapel belicht.
De opnamelocatie van het proces (de kathedraal van Amiens) zorgt voor prachtige beelden, maar verder is de setting van het piepkleine meisje tegenover het grote aantal ‘wijzen en geleerden’ pijnlijk en lachwekkend tegelijk.
Een vergelijking met Monty Python is voorstelbaar. Enkel Jeanne is puur en zeer fel in haar verweer: “Alles dat onze Heer mij persoonlijk vertelde, zult u niet horen. Al onthoofdt u me, het gaat u niks aan.”
Het einde van Jeanne d’Arc is welbekend. Op 30 mei 1431 wordt het meisje veroordeeld voor ketterij. De brandstapel is haar onvermijdelijke lot. Volgens mij verdient de dappere, diepgelovige Jeanne een waardiger film dan deze klucht.
Film: Jeanne d’Arc (2019), Frankrijk, 137 min. Regie: Bruno Dumont, met o.a. Lise Leplat Prudomme en Jean-Francois Causeret.
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
