“23 juli 1568, de Lage Landen staan in brand.” Je verwacht het misschien niet als je een boek openslaat over de geschiedenis van het gregoriaans in Nederland, maar met zo’n openingszin zit je toch meteen op het puntje van je stoel. En in de daaropvolgende alinea’s houdt Rens Tienstra deze spanning goed vast, alsof het een historische thriller betreft.
We leven mee met de laatste uren van Harman Schinckel, een Delftse schoolmeester en drukker van protestantse boeken, door de Delftse schepenen ter dood veroordeeld uit vrees voor de beruchte Hertog van Alva. Maar hetzelfde stadsbestuur had hem enkele jaren eerder nog de opdracht gegeven om een gregoriaans zangboek te maken.
Hoe kan dat? Wat gebeurde er na zijn dood met deze zo historisch relevante boeken? Je vraagt het je, met de auteur, meteen af bij het openslaan van dit boek.
Rens Tienstra is een jonge, toonaangevende expert op het gebied van het gregoriaans, die zich ook vol enthousiasme inzet voor het behoud van deze muzikale erfenis. “De katholieke kerkmuziek lijkt nagenoeg failliet in Nederland, we gaan er belabberd mee om”, zei hij eens terecht in een interview in Katholiek Nieuwsblad.
Dit boek stelt – net als Schinckels Cantuale Novum in de zestiende eeuw – iets van deze zo rijke traditie veilig voor het nageslacht. Tienstra’s onmiskenbare kracht is dat hij zijn imposante kennis en deskundigheid weet te koppelen aan zo’n vlotte pen dat het ook gewoon nog leuk is om te lezen.
Natuurlijk, die thrillertoon van het inleidende hoofdstuk houdt hij niet de hele tijd vast. Onvermijdelijk verliest hij zich her en der in de details, de uitweidingen en de kommakloverij van de expert.
Maar de lezer met enige belangstelling voor de materie is dan al mee, en laat zich met plezier meevoeren in de wederwaardigheden van de verschillende scholen, vlooit mee door oude handschriften van graduales, officieboeken, hymnaria en wat al niet meer.
Tienstra laat overtuigend zien dat gregoriaans geen dode en monotone muzieksoort, maar juist een levende, veelkleurige traditie is, die in verschillende tijden en streken weer heel eigen interpretaties kreeg. Een traditie om te koesteren, veel meer dan we nu doen als katholieke Kerk.
Rens Tienstra, Duizend jaar doorgegeven. Verkenningen van het gregoriaans in Nederland Uitgeverij: Verloren Pagina’s: 255 | € 35,- > BOEK BESTELLEN |
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.