“Het is een primeur voor heel Nederland”, roept de directeur van de textielfabriek in Oldenzaal met trots. Het is 1960, de wederopbouw is in volle gang en de economie bloeit. Om aan extra handjes te komen, zijn arme werklieden uit Zuid-Italië welkom in de onderbezette fabrieken van Twente. De eerste gastarbeiders van ons land!

Spaghettirellen

Knappe, hardwerkende jongemannen mengen zich met hun sterke koffie en salami onder de wat dommige, onbehouwen Tukkers met speculaasjes op hun brood. “Die spaghettivreters pakken ons werk en onze meisjes af”, zo luidt al snel de niet geheel onterechte conclusie.

Er volgen spanningen die in september 1961 uitmonden in de welbekende ‘spaghettirellen’. Het is dit historische feit waaraan de film Tegendraads is opgehangen, maar verder speelt de kwestie eigenlijk een ondergeschikte rol in de productie.

Veel meer vertelt Tegendraads het romantische verhaal van de Twentse Johanna en de Italiaanse Francesco. Zij werkt in de fabriek en zorgt voor het huishouden. Trouwen en veel kinderen baren is haar voorland. Francesco is enkel naar Nederland gekomen om zo snel mogelijk zoveel mogelijk geld te verdienen.

Maar beiden zijn ambitieus. Johanna droomt van de modeacademie in Arnhem en Francesco wil niks liever dan “kousen met een broekje” – de latere panty – ontwikkelen.

In een prachtige historische setting (dat is regisseur Ben Sombogaart, die eerder Bride Flight, De tweeling en Knielen op een bed violen maakte, wel toevertrouwd) en met sterke acteurs snijdt Tegendraads veel belangwekkende onderwerpen aan. Arbeidsmigratie, vrouwenemancipatie, klassenverschillen en loskomen van je veilige thuis en uitgekauwde verwachtingen, om er maar een paar te noemen.

Te veel? Misschien wel. Uiteindelijk is het het liefdesverhaal van Johanna en Francesco dat het meest beklijft. Ze vallen als een blok voor elkaar, maar moeten eerst in een turbulente tijd hun eigen levenspad verkennen voordat ze samen verder kunnen.

Dit maakt Tegendraads (met dank aan producent en romcom-koning Johan Nijenhuis en financier Omroep Max) tot een makkelijk te verteren, maar wel goed gemaakt verhaal. De film wordt in veel recensies “gedegen” genoemd, alsof dat een diskwalificatie is.

Tegendraads kijkt inderdaad lekker weg, maar gaat tegelijkertijd ook nog ergens over. Gedegen gemaakt? Jazeker, en daarmee heel prima!

Film: Tegendraads (2024), Nederland, 137 min. Regie: Ben Sombogaart, met Emma Josten, Mehdi Meskar, Holly Mae Brood, Barbara Sloesen en Joep Paddenburg.