<

Geef om katholieke journalistiek

doneer
Uit ons archief

De iconische omgang van katholiek Nederland

Anton de Wit 18 maart 2023
Foto's van de Stille Omgang in 1963 en in 2018; de lantaarn markeert de plaats in de Kalverstraat waar het Mirakel van Amsterdam heeft plaatsgevonden. Foto's: Joop van Bilsen, Anefo - Nationaal Archief / Milliped - Wikimedia Commons

Wie wat KN-edities uit meerdere jaargangen naast elkaar legt, kan gemakkelijk de grote lijnen trekken. Een kwart eeuw geleden, op 27 maart 1998, meldde Katholiek Nieuwsblad dat het weekend ervoor tienduizend mensen hadden meegelopen met de Stille Omgang in Amsterdam. Twintig jaar later, op 23 maart 2018, sprak KN van ongeveer drieduizend deelnemers.

Zonder poespas

Maar als we ons slechts blindstaren op de neerwaartse statistieken die zich overal in ons kerkelijk leven tonen, dan missen we toch een fundamenteel punt dat nu net bij de Stille Omgang relevant is: dat het nu net niet gaat om hoeveel mensen er lopen, maar dat er mensen lopen; bescheiden, plechtig, zonder poespas, en daarmee in alle opzichten uit de toon vallend in de overdadige binnenstad van Amsterdam.

image
Stille Omgang in 2018. Foto: Milliped - Wikimedia Commons

“De Stille Omgang blijft een bijzondere ervaring”, zo schreef Erik Hendrix in zijn verslag van de editie van 2018. “In onze moderne, luidruchtige tijd is een stille processie een vreemd fenomeen. Zoiets blijft dan ook niet onopgemerkt, zeker niet in onze lawaaierige hoofdstad. Wanneer je doodstil in een grote groep door de winkelstraten van Amsterdam loopt, zie je regelmatig iemand stoppen en vragen: ‘Wat is hier aan de hand?’ De vraag wordt dan veelal op een respectvolle en bijna fluisterende toon gesteld, alsof men een mededeling over een aanslag verwacht.”

Metafoor

“Zoiets stemt wel tot nadenken. Stilte trekt blijkbaar de aandacht. De Stille Omgang is dan ook een traditie die is ontstaan uit de wens om een devotie in leven te houden en daarbij tegelijkertijd zo min mogelijk op te vallen. In ieder geval is de processie wars van ieder uiterlijk vertoon. Je zou de tocht bijna kunnen zien als een metafoor voor het geloof anno 2018, waarbij katholieken tussen andere (soms luidruchtige) groepen in de samenleving bijna niet meer opvallen.”

image
Foto: Milliped - Wikimedia Commons

Vijf jaar en een coronapandemie later, heeft die analyse niets aan kracht ingeboet. Dit weekend wordt de Stille Omgang opnieuw gehouden. Hoeveel deelnemers er dan zijn, zal KN volgende week wel weer keurig melden. Maar het maakt eigenlijk niet uit; al lopen er maar tien mensen mee, de Stille Omgang blijft een icoon van katholiek Nederland.

Download hier het gehele artikel van Erik Hendrix uit 2018 (PDF).

Een traditie van eeuwen tegenover de waan van de dag

In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.

Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.

Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.