Morgen is het precies 96 jaar geleden dat de bekende priester Alfons Ariëns overleed. In het jaar van zijn tachtigste sterfdag was de aandacht voor de in Utrecht geboren priester maar mager, zo blijkt uit een interview dat op 8 augustus 2008 in KN verscheen.
Gelukkig maakte dat artikel zelf veel goed, want daarin werd promovendus-in-spe Gerrit Deems geïnterviewd over Ariëns, naar wiens sociale leer hij onderzoek had verricht.
Deems’ fascinatie voor de priester begon al in de jaren tachtig en ging daarna nooit meer weg: hij was 86 toen hij zijn onderzoek afrondde. Zijn vrouw, die kort voor het interview was overleden, had hem nog geholpen met het verwerken van de tekst.
Deems zou uiteindelijk in 2011 zijn proefschrift verdedigen en was daarmee de oudste promovendus ooit in de geschiedenis van de Nijmeegse Radboud Universiteit. In 2017 is hij op 95-jarige leeftijd overleden.
In het interview met KN zegt Deems het jammer te vinden dat Ariëns toch vooral herinnerd werd als de priester die tegen alcoholmisbruik streed. “Als ik mensen spreek, reageren ze met: ‘O, dat is die man die ons de borrel niet gunde’”, vertelt hij.
Ariëns stond inderdaad bekend als oprichter van Sobriëtas, een organisatie tegen drankmisbruik, maar hij was veel meer dan dat. De sociaal bewogen Ariëns had oog voor minderbedeelde groepen: eind negentiende eeuw zette hij zich in voor betere omstandigheden voor arbeiders, in de jaren twintig van de twintigste eeuw richtte hij zich op de ondergeschoven positie van vrouwen.
“Ariëns geloofde dat mensen “een dorst naar katholieke waarheid” hebben.”
Zijn activisme werd hem lang niet altijd in dank afgenomen: zo botste hij met de bekende priester-politicus Herman Schaepman en ook de Utrechtse aartsbisschop Henricus van de Wetering had zijn bedenkingen, al draaide die later bij.
Ariëns’ inzet was diep religieus gemotiveerd, onder meer door de sociale encycliek Rerum Novarum van paus Leo XIII. In zijn persoon bewaarden vooruitstrevendheid en rechtlijnigheid een opmerkelijke vrede, aldus Deems: “Op sociaal gebied was hij progressief, terwijl hij als priester orthodox was.”
Ariëns geloofde dan ook dat mensen “een dorst naar katholieke waarheid” hebben; een dorst die hij, in tegenstelling tot de smacht naar alcohol, wel graag zag.
In 2005 werd het zaligverklaringsproces voor Alfons Ariëns geopend. Deems zegt in 2008 te hopen dat die zaligverklaring “niet lang meer op zich zal laten wachten”. Er is op dit moment nog altijd geen schot in de zaak gekomen – maar wie weet? Misschien vieren we straks in het jaar van Ariëns’ honderdste sterfdag wel zijn zaligverklaring.
Lees het interview met Gerrit Deems hier terug.
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.