Tijdens de algemene audiëntie van 24 oktober ging paus Franciscus in op het gebod ‘Gij zult geen echtbreuk plegen’.

Wij komen vandaag bij het zesde woord, dat gaat over de affectieve en seksuele dimensie en dat zegt: “Gij zult geen echtbreuk plegen.” Het gaat om directe oproep tot trouw, geen enkele menselijke relatie is authentiek zonder trouw en loyaliteit.

Christus openbaart de authentieke liefde

Men kan niet slechts liefhebben voor zover dit ‘uitkomt’. De liefde openbaart zich juist over de drempel van het eigen gemak, wanneer men alles geeft zonder reserve. De catechismus stelt: “Liefde wil definitief zijn. Ze kan niet ‘tot nader order’ zijn” (nr. 1646). De trouw is eigenschap van een vrije , rijpe en verantwoordelijke menselijke relatie. Ook een vriend toont zich authentiek omdat hij zich in alle gevallen als zodanig gedraagt, anders is het geen vriend. Christus openbaart de authentieke liefde. Hij die leeft van de oneindige liefde van de Vader. Krachtens deze liefde is Hij de trouwe vriend die ons ook ontvangt wanneer wij fouten begaan. Hij wil altijd het goede voor ons , ook wanneer wij dit niet verdienen.

Onvoorwaardelijk bemind worden

De mens heeft het nodig om onvoorwaardelijk bemind te worden, en wie deze ontvangst niet krijgt, draagt in zichzelf een zekere onvolledigheid, vaak zonder het te weten. Het hart van de mens zoekt altijd om deze leegte te vullen met surrogaten, door compromissen en middelmatigheden te accepteren die slechts een vaag beeld zijn van de liefde. We lopen het risico om zure en onrijpe relaties ‘liefde’ te noemen, met de illusie om levenslicht te vinden in iets wat in het beste geval slechts een weerspiegeling is van de liefde.

Zo wordt bijvoorbeeld de fysieke aantrekkingskracht overschat, die in zichzelf een gave van God is, maar gericht is op het voorbereiden van de weg naar een authentiek en trouwe band met de persoon. De heilige Johannes Paulus II zei dat de mens “geroepen is tot de volle en rijpe spontaniteit in de relaties”, wat de “stapsgewijze vrucht is van de onderscheiding van de impulsen van het eigen hart” (vgl. catechese, 12 november 1980).

De huwelijksvoorbereiding

De roeping tot het huwelijksleven vraagt daarom om een nauwkeurige onderscheiding over de kwaliteit van de relatie, en een tijd van verloving om die te toetsen. Om toegang te krijgen tot het sacrament van het huwelijk, moeten de verloofden de zekerheid doen rijpen dat in hun band de hand van God aanwezig is, die hen voorgaat en begeleid. Het stelt hen in staat om te zeggen: “Met de genade van Christus beloof ik jou om je altijd trouw te blijven.” Men kan geen trouw beloven “in vreugde en verdriet, in gezondheid en ziekte” en elkaar lief te hebben en eren alle dagen van het leven, als dit alleen op basis van goede wil gebeurt, of op de hoop dat ‘het gaat werken’.

De verloofden moeten zich vestigen op de vaste grond van Gods trouwe liefde. Daarom is, voordat dit sacrament wordt ontvangen, een nauwkeurige voorbereiding nodig, een catechumenaat, omdat men het hele leven in de liefde op het spel zet. Met liefde kunnen wij niet zomaar spelen. Drie of vier conferenties in een parochie, kunnen geen ‘huwelijksvoorbereiding’ genoemd worden. Dit is een schijnvoorbereiding. De verantwoordelijkheid van degene die dit doet, komt over hem heen: over de pastoor, de bisschop die dit toestaat. De voorbereiding moet rijp zijn, er is tijd voor nodig. Het is geen formele daad: het is een sacrament. Maar dit sacrament moet voorbereid worden met een echt catechumenaat.