Eind negentiende eeuw zit koningin Victoria nog altijd op de troon van het Britse koninkrijk. Met stevige tegenzin, zo lijkt het. “Ik ben zo eenzaam. Iedereen is dood en ik leef maar door en door”, klinkt het met een diepe zucht. Ze is depressief en sleept zich door de koninklijke dagen vol afspraken heen. Dit verandert wanneer ene Abdul, een klerk uit India, aan het hof verschijnt.
Hij is overgekomen om ter gelegenheid van het gouden jubileum van de koningin namens de kolonie een kostbare munt te schenken. Tijdens de overhandiging maakt Abdul tegen alle instructies in oogcontact met hare majesteit.
Het blijkt het begin van een innige vriendschap, die jaren zal duren. Abdul wordt de persoonlijke leermeester van Victoria, haar ‘Mushi’. Tot afgrijzen van het hele hof leert hij haar Urdu spreken en vertelt hij veel over de Indiase cultuur en de islam.
Victoria and Abdul is geen fictie. De vriendschap heeft daadwerkelijk bestaan, totdat Victoria’s opvolger, haar zoon Edward VII, Abdul zonder pardon terug naar India stuurde. Het verhaal is gebaseerd op het boek The True Story of the Queen’s Closest Confidant van Shrabani Basu.
Het hofprotocol is een dankbaar onderwerp voor komische, soms bijna kluchtachtige scènes. De koningin wordt dagelijks als een soort aankleedpop opgetuigd door haar enorme hofhouding, de soep – aangekondigd met trompetgeschal – wordt tijdens een deftig banket door Victoria met luid geslurp naar binnen gewerkt en vervolgens valt ze ongegeneerd in slaap.
Het is een feest om de 82-jarige Judi Dench nog zo te zien floreren. De rol is haar welbekend. Twintig jaar geleden speelde ze de koninklijke hoogheid eveneens in Mrs. Brown. Toch is Victoria and Abdul meer dan enkel grappig. Actuele onderwerpen als religieuze vooroordelen, angst voor buitenlanders en angst voor onbekende culturen worden misschien niet uitgediept, maar toch tenminste aangestipt. Ze zijn van alle tijden, zoveel is duidelijk.
Voor wie op zoek is naar een historisch verantwoord drama is Victoria and Abdul geen geschikte film. ‘Gebaseerd op een waargebeurd verhaal… grotendeels’, zo wordt bij aanvang direct medegedeeld. Voor wie houdt van prachtige kostuums en fraaie beelden van Indiase steden en Britse paleizen én niet vies is van een flinke knipoog naar koninklijk protocol, is Victoria and Abdul echter genieten.
Film: Victoria and Abdul (2017), Groot-Brittannië, 112 min. Regie: Stephen Frears met o.a. Judi Dench en Ali Fazal.
