<

Geef om katholieke journalistiek

doneer
Jong

Aandachtig leven

Eva van Woerkum 18 maart 2022
image
Journalistiekstudent Eva van Woerkum vroeg zich op haar bedevaart af: hoe kan ik in het hier en nu leven wanneer stilstaan zonde van de tijd lijkt? Foto: Kaique Rocha - Pexels

In februari gingen derdejaarsstudenten Journalistiek op bedevaart in Utrecht. KN Jong publiceert opnieuw een aantal verhalen. Vandaag dat van Eva van Woerkum (20), die zich afvraagt: hoe kan ik met aandacht in het nu leven?

Witte pilaren die elkaar in hoge bogen ontmoeten verwelkomen me in de Jacobikerk. Het felle licht van de zon laat de gouden details van de kroonluchters en het hoofdorgel glinsteren. Prachtig, maar toch kan ik niet volledig genieten van deze plek. Mijn hoofd zit nog te vol. Mijn doel van deze bedevaart is dan ook om te leren in het nu te leven.

https://www.kn.nl/abonnementen/

De dag begint met een workshop mindfulness van dominee Mariska van Beusichem. Terwijl ik op een stoel ga zitten, voel ik mijn telefoon trillen in mijn jaszak. Zonder te kijken druk ik de melding weg en zet ik mijn telefoon op vliegtuigstand. Vandaag is het de bedoeling dat ik me volledig op het hier en nu focus. Daar hoort mijn telefoon even niet bij.

Ontspannen zijn

Mariska neemt ons mee in een soort mindfulnessoefening. Het is de bedoeling dat we een sterrenhemel zien. Het blijft zwart bij mij. Ben ik niet ontspannen genoeg? Doe ik iets verkeerd?

Ik probeer met alles wat ik heb een beeld voor me te krijgen, maar ik zie het niet. Meteen slaat de paniek toe. Mijn benen beginnen te trillen en mijn handen worden klam. Mijn concentratie ebt weg en gelijk schieten er verschillende gedachtes door mijn hoofd. Wie belde me net? Zou het belangrijk zijn?

“Is het een ongeschreven regel dat je altijd maar door moet? Is stilstaan zonde van de tijd?”
- Eva van Woerkum

Ik ben niet meer in het nu. Ik kan mezelf wel voor mijn kop slaan. Waarom kan ik nou niet tien minuten ontspannen? Ik probeer me te herpakken, haal een keer diep adem en concentreer me weer op mijn hartslag.

Leren en afleren

Uiteindelijk roept Mariska ons terug uit onze meditatiestand. Ik voel me leeg. Er zijn even geen emoties, geen gedachten en ik merk pas weer na een minuut waar en met wie ik ben. Ik was dus wel in een soort trance. Heb ik het dan wel goed gedaan? Op zich is dit hoe ontspannen zijn moet voelen. Toch?

Mariska vertelt ons dat deze dag in het teken staat van leren, maar juist ook van afleren. Het afleren om continu met allerlei dingen bezig te zijn die nog moeten of al zijn geweest. En dat is precies de kern die ik vandaag probeer te raken: het verleden en de toekomst zijn vandaag even niet belangrijk.

Altijd maar door

De bedevaart begint. Mijn wandelpartner Wesley en ik besluiten om op een bankje in de zon te gaan zitten en een kwartier lang stil te zijn. Mensen lopen en fietsen voorbij. We krijgen vreemde blikken. Twee studenten, zwijgend op een bankje, zonder telefoon of boek: blijkbaar is het een raar gezicht. Ben ik niet de enige die moeite heeft met in het nu leven? Is het een ongeschreven regel dat je altijd maar door moet? Is stilstaan zonde van de tijd? De blikken lijken me dat wel te willen vertellen.

Ook hier zie ik alleen maar mensen die bezig zijn met vooruitgaan. Als paarden met oogkleppen op trekken ze een koets vol moetjes vooruit. Een fietsende man geniet niet van de zon, maar kijkt gehaast op zijn horloge. Twee wandelende vriendinnen kletsen niet over de mooie kerk waar ze langs lopen, maar hebben het over werk. De zingende vogeltjes worden niet gehoord door de jongen op de scooter die de muziek in zijn oren een tikkeltje harder zet. Iedereen kijkt naar waar ze heen moeten, naar wat er in de toekomst nodig is.

https://www.us12.list-manage.com/subscribe/post?u=d22144bf286104d517b638301&id=b3f10e4ed1

Uit een steegje verschijnt opeens een fietser. Moeder hangt over haar stuur gebogen en trapt hard tegen de wind in. Dochter, een jaar of vier, achterop in een fietsstoeltje. Haar linkerarm heeft ze uitgestrekt. Met een golvende beweging deint haar hand mee op de wind. Haar tevreden lach komt net boven de kraag van haar jas uit. Verwonderd kijkt ze omhoog naar de kerktoren. “Mama, kijk!” zegt ze. Maar moeder lijkt het niet op te merken.

Ik zou ook wel weer eens kind willen zijn. Zo onbezorgd, levend in een geromantiseerde wereld waar alles zo mooi als een sprookje lijkt. Maar daar hoef ik helemaal geen kind voor te zijn. Ook nu, als twintigjarige student, mag ik genieten van het nu en mijn to do-lijstje even uitschakelen.

Alle zintuigen aan

Het kwartier is om en we mogen weer praten. Ik ben trots: ik heb gewoon een kwartier lang niet aan morgen gedacht. Het enige wat de afgelopen vijftien minuten door mijn hoofd is gegaan, is het hier en nu. Het voelt alsof er een ontspannen deken om mijn lichaam is gewikkeld. Mijn hoofd is leeg en voor het eerst in jaren heb ik het idee dat al mijn zintuigen aan staan.

“Wij mensen zijn aan tijd gebonden. Eigenlijk zijn we dus genoodzaakt om in dit moment te leven.”
- Aldo, bewoner van Ki Tov

Terwijl we verder wandelen, blijf ik dit gevoel houden. Op elke hoek van de straat wordt het weer duidelijk dat ik niet de enige ben die normaal gesproken in een waas leeft. Iedereen lijkt in een eigen bubbel te zitten en niets te merken van wat er om hen heen gebeurt. Waarom leven wij zo? Waarom leef ik zo? Die ontspannenheid, dat lege hoofd: dat voelt fantastisch. Hoe zorg ik ervoor dat ik me vaker zo kan voelen?

Hier en nu

Dit vraag ik aan Matteo en Aldo. De twee studenten wonen in het gebouw van de oecumenische leefgemeenschap Ki Tov. Zij vinden het belangrijk om in het hier en nu te leven. Aldo verwijst naar de heilige Augustinus, die schreef dat God eeuwig is. “Wij als mens daarentegen zijn wel aan tijd gebonden. Eigenlijk zijn wij dus zelfs genoodzaakt om in dit moment te leven.”

Dat bewust leven doen Matteo en Aldo met veel aandacht. “Ik maak bewust tijd vrij voor dingen en geef daar dan ook al mijn aandacht aan”, legt Matteo uit. “Als ik in een groep ben, probeer ik bijvoorbeeld echt te luisteren naar wat anderen zeggen en als ik in de tuin werk, doe ik ook mijn best om daar mijn volledige focus op te leggen.” In het nu leven vergt dus meer aandacht dan ik dacht.

Dankbaar

We sluiten de dag af in de kapel van Ki Tov met een nummer dat in de gemeenschap vaak wordt gezongen. Het vierstemmige, kerkelijke gezang brengt me tot rust. Mijn hoofd is leeg, ik geniet van de mooie omgeving en de muziek die de ruimte vult.

https://www.kn.nl/abonnementen/

Hierna is het tien minuten stil. Ik besluit om me volledig te focussen op het moment. Een paar keer probeert mijn planning voor morgen mijn hoofd binnen te dringen, maar zonder veel moeite kan ik tegen mezelf zeggen dat het geen zin heeft om me daar nu druk om te maken. En zo verdwijnen die gedachten ook weer snel.

Ik ben dankbaar voor de ontspanning die ik na jaren weer voel. Dankbaar voor de kennis die met me gedeeld is, waardoor ik nu beter weet hoe ik in het moment kan leven. Dankbaar dat ik dit doel heb bereikt. Nu weet ik dat ik die rust wel kan vinden. Als ik mijn aandacht maar gebruik.

Deze productie is ook verschenen op de website van Platform Utrechtse Protestanten.

Een traditie van eeuwen tegenover de waan van de dag

In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.

Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.

Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.