<

Geef om katholieke journalistiek

doneer
Jong

Het bloed van Sint Januarius: wonder of middeleeuws trucje?

Redactie KN Jong 22 september 2020
image
Kardinaal Sepe toont het vloeiende bloed van Sint Januarius. (Foto: Paola Magni/ccby Flickr)

Het bloed van de heilige Januarius is vloeibaar geworden. In Napels geldt het jaarlijkse fenomeen als een wonder, terwijl veel wetenschappers denken dat het om een foefje gaat. De Kerk geeft geen uitsluitsel over de bloederige kwestie.

Op 19 september, de feestdag van de heilige Januarius, verklaarde kardinaal Crescenzio Sepe in de kathedraal van Napels dat het bloed van de heilige vloeibaar is geworden. Het opgedroogde bloed in de rijkelijk versierde reliekhouder vloeide inderdaad binnen de glazen ampul waarin het bewaard wordt.

Bloedbanken

Behalve op de feestdag van Sint Januarius wordt het bloed ieder jaar ook op 16 december en op de zaterdag voor de eerste zondag van mei vloeibaar. In 1389 wordt het wonder voor het eerst beschreven. Het is onduidelijk of het bloed toen ook voor het eerst vloeibaar werd.

Sint Januarius stierf namelijk ruim duizend jaar eerder. Omstreeks 305, tijdens de christenvervolgingen onder de Romeinse keizer Diocletianus, werd hij onthoofd. Vervolgens zou een vrouw zijn bloed hebben opgevangen. Januarius is de voornaamste van de ruim vijftig Napolitaanse patroonheiligen – én patroon van de bloedbanken.

Slecht voorteken

Soms blijft het bloed in opgedroogde staat: dat wordt gezien als een slecht voorteken. Zo barstte de Vesuvius uit kort nadat het bloed niet vloeide in 1631 en bleef de binnenkant van de ampul ook droog in 1973, toen cholera Italië teisterde. De laatste keer dat Sint Januarius’ bloed niet vloeide was in december 2016.

Ook tijdens een pausbezoek wordt het bloed soms vloeibaar: toen paus Franciscus Napels bezocht in 2015, voltrok het wonder zich, al werd het bloed maar voor de helft vloeibaar. “De heilige mag ons maar voor de helft”, zei de paus met een lach. “We moeten ons nog iets meer bekeren zodat hij ons helemaal mag.”

Niet erkend wonder

Wetenschappers proberen al lange tijd een verklaring voor het fenomeen te geven. Zo beweert de scheikundige Luigi Garlaschelli dat het Napolitaanse wonder een middeleeuws trucje is: de ampul moet een stof bevatten die vloeibaar wordt wanneer ermee geschud wordt.

Volgens een andere wetenschapper, Giuseppe Geraci, is de wetenschap niet in staat om precies te verklaren hoe het nu echt zit met het bloed van de heilige Januarius.

De katholieke Kerk zelf heeft het wonder nooit erkend of er een officiële verklaring over gegeven. Ze staat in ieder geval niet toe dat de ampul geopend wordt voor onderzoek. Aangezien die sinds de veertiende eeuw verzegeld is, vreest de Kerk dat blootstelling aan de lucht de chemische samenstelling van het bloed aantast.

Een traditie van eeuwen tegenover de waan van de dag

In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.

Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.

Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.