Onlangs werd het zaligverklaringsproces geopend van een jonge Poolse vrouw die in 2017 werd doodgestoken in een kindertehuis in Bolivia. “Haar leven kan jongeren laten zien dat je je niet hoeft terug te trekken uit de wereld om je plaats in de Kerk te vinden.”
“In haar vijf jaar als vrijwilliger ontdekte ze haar roeping om het Evangelie te verspreiden. En dat gaf haar een gevoel van geluk en vervulling, van in Gods handen te zijn”, aldus pater Pawel Wróbel, de postulator in het zaligverklaringsproces van Helena Kmiec.
De Poolse vrouw werd in 2017 op 25-jarige leeftijd vermoord door een nachtelijke indringer in Cochabamba in centraal Bolivia. Ze werkte daar nog maar pas in een kindertehuis geleid door katholieke zusters.
“Haar leven en voorbeeld kunnen jonge mensen laten zien dat het mogelijk is om je plaats in de Kerk te vinden, ondanks wat er vandaag de dag gezegd wordt, door je door God gegeven talenten en overtuigingen te delen. Het is niet nodig om je terug te trekken uit de wereld.”
Dat zei pater Wróbel onlangs bij de start van het zaligverklaringsproces van Kmiec. Het nieuws over de opening van het proces werd volgens hem “met vreugde” ontvangen door haar vele vrienden en tal van gelovigen, die al getuigenissen en herinneringen aan haar indienden voor het proces.
De pater salvatoriaan zei dat het door hem geleide onderzoeksproces “betrekking zal hebben op haar heldhaftige deugden”. Na het analyseren van het bewijs over de laatste momenten van haar leven is namelijk gebleken dat Kmiec niet als martelares stierf.
Maar Wróbel ziet die uitkomst als “een teken van God dat we ons moeten concentreren op haar leven in plaats van haar dood, niet in het minst omdat er een wonder nodig zal zijn om haar zaligverklaring te bewerkstelligen”.
Om iemand zalig te kunnen verklaren, voert de Kerk een grondig onderzoek uit naar het leven en de geschriften van de persoon om vast te stellen of hij of zij een leven van heldhaftige deugdzaamheid heeft geleefd, zijn of haar leven heeft opgeofferd voor een ander, of is gedood omwille van het geloof.
In dat laatste geval is geen wonder nodig voor een zaligverklaring. In andere gevallen, dus ook voor Kmiec, moet een wonder op voorspraak van de kandidaat worden erkend door de Kerk voor zaligverklaring, en nog een voor heiligverklaring.
Helena Kmiec werd in 1991 geboren in Krakau. Haar moeder stierf een paar weken na haar geboorte, waarna haar vader hertrouwde. De jonge Helena werd naar een katholieke kostschool in Polen gestuurd en ging ook twee jaar naar een kostschool in Engeland, voordat ze afstudeerde als ingenieur aan de Technische Universiteit van het Poolse Gliwice.
Tijdens haar studie sloot Kmiec zich aan bij de Missionaire Vrijwilligers van de salvatorianen. In 2012 ging ze met die organisatie naar Hongarije om kinderen les te geven op een zomerschool. Een jaar later ging ze naar Zambia om straatkinderen en arme gezinnen te helpen en in 2014 werkte ze als vrijwilliger in Roemenië. Kmiec schreef in een van haar aanvragen om op missie te gaan dat ze Gods genade had ontvangen in de vorm van de vijf D’s: Dar Darmo Dany Do Dawania (Een ontvangen geschenk om te delen).
“Het grootste geschenk is dat ik God ken en dit niet voor mezelf kan houden, maar moet verspreiden”
Tweet dit!
“Alle vaardigheden die ik heb, de bekwaamheden die ik heb verworven, de talenten die ik heb ontwikkeld, zijn niet bedoeld om mijzelf te dienen, maar om door mij gebruikt te worden om anderen te helpen”, aldus de katholieke studente.
“Het grootste geschenk is dat ik God ken en dit niet voor mezelf kan houden, maar moet verspreiden. Als ik iemand kan helpen, iemand kan laten glimlachen, iemand gelukkiger kan maken, iemand iets kan leren, dan wil ik dat doen!”
De missionaris, die ook kort werkte als stewardess bij de Hongaarse luchtvaartmaatschappij Wizzair, hielp bij de organisatie van de Wereldjongerendagen in Krakau (2016) en was van plan om te trouwen en een gezin te stichten met haar vriend na haar terugkeer uit Bolivia. Daar ging ze begin 2017 naartoe om een groep Poolse zusters te helpen bij het voltooien van een nieuw weeshuis in de stad Cochabamba.
Ze was er pas zestien dagen toen ze op 24 januari met veertien messteken om het leven werd gebracht. Kmiec werd begraven in Polen. Haar begrafenis werd bijgewoond door 120 priesters en geleid door kardinaal Stanislaw Dziwisz, voormalig secretaris van de heilige Johannes Paulus II. Haar moordenaar werd in Bolivia veroordeeld tot dertig jaar cel.
Maar de moord op Helena Kmiec betekende volgens Marta Omieczynska “niet het einde van haar missiewerk, maar slechts het begin”. Omieczynska is de directeur van een stichting die in juli 2017 werd opgericht om het werk van Kmiec voor te zetten.
De Helena Kmiec Stichting organiseert lezingen, concerten en tentoonstellingen, en verspreidt getuigenissen over het leven van de jonge missionaris. Ook steunt de stichting onderwijsprojecten in Bolivia, Zambia, Tanzania en Mexico.
“Ze was echt een uitzonderlijk persoon, die anderen kan inspireren om mooie levens te leiden”, aldus Omieczynska. “Maar ze was ook een normaal hedendaags meisje, zeer aanwezig en dicht bij de mensen, met haar eigen problemen en angsten; niet een of andere verre heilige die altijd op haar knieën zat.
Ze had een levend geloof en zag God als haar beste vriend. Helena was authentiek en verborg nooit haar eigen moeilijkheden, die haar konden irriteren en aan het huilen maken. Maar ook in haar meest duistere momenten kwam ze altijd terug naar God en gaf ze het levende voorbeeld dat jonge mensen vandaag de dag nodig hebben.
Ze herinnert ons eraan dat we niet naar de uiteinden van de wereld hoeven te gaan voor missiewerk; dat kan ook dicht bij huis.” Volgens Omieczynska stond het missionaire werk van Helena Kmiec “volledig ten dienste van de Kerk”, en was dat gegrond in het geloof dat ze thuis en in haar parochie had ontvangen.
De directeur vergelijkt de Poolse daarom met de zalige Carlo Acutis, de Italiaanse tiener die in oktober 2020 zalig werd verklaard. Aartsbisschop Marek Jedraszewski van Krakau benadrukte recent ook dat Kmiec was opgevoed in een huis “vol liefde, warmte en vooral diep geloof” en dat ze “het vermogen om anderen te helpen en goed te doen” zeer serieus nam.
“Ze was ook een normaal hedendaags meisje, met haar eigen problemen en angsten; niet een of andere verre heilige die altijd op haar knieën zat”
Tweet dit!
Hij voegde eraan toe dat het dagelijks bijwonen van de Mis centraal had gestaan in haar leven en spiritualiteit, samen met een “missionaire ijver en roeping”, en zei dat de verering na haar dood spontaan was ontstaan.
De vader en stiefmoeder van de jonge missionaris, Jan en Barbara, zeggen bemoedigd te worden door de vele berichten over hoe hun dochter anderen had geholpen met haar goedheid en toewijding, en dat ze meer over haar te weten zijn gekomen door de vele berichten die ze sinds haar dood hebben ontvangen.
Ze voegen eraan toe dat ze zich zorgen hadden gemaakt over haar veiligheid tijdens haar missiewerk, vooral in Afrika, maar ook gesteund werden door haar opgewekte aard, humor en vertrouwen. “Ze was een modern meisje dat God op de eerste plaats zette, terwijl ze volop genoot van het leven in de echte wereld”, aldus Barbara Kmiec.
De ouders en familie van Helena Kmiec zullen belangrijke getuigen zijn tijdens het zaligverklaringsproces. Maar ook de vele andere getuigenissen over haar leven zullen worden onderzocht. Matya Omieczynska is ondertussen overtuigd van de heiligheid van de jonge Poolse. “Zij was bestemd voor de hemel, en nu zetten wij haar werk voort via onze vele projecten in Polen en daarbuiten.” (Vert./bew. Susanne Kurstjens)
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
